Τα «ανθρωποψυγεία» της ΔΕΗ (του Σ. Πράσσου*)

Πολύς ντόρος έγινε τελευταία για τα «ψυγεία της ΔΕΗ», με αφορμή τις αποφάσεις του ΔΣ της ΔΕΗ Α.Ε για τις εθελούσιες συνταξιοδοτήσεις και τις επερχόμενες «απολύσεις» εργαζομένων που έχουν συμπληρώσει τα όρια συνταξιοδότησης. Παρόλα αυτά ο περισσότερος κόσμος δεν  γνωρίζει περί τίνος πρόκειται αλλά και δεν μπορεί να βρει πληροφορίες αφού η υπόθεση αυτή αποτελεί, για χρόνια, ταμπού και «οικογενειακή υπόθεση» της ΔΕΗ!

Η περίπτωση των εργασιακών «ψυγείων» είναι ένα από τα πολλά ηθικά, πολιτικά και οικονομικά σκάνδαλα που εξελίσσονται τα τελευταία σαράντα τουλάχιστον χρόνια στο δημόσιο, στις επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα και των ΔΕΚΩ χωρίς να φτάνουν στις αίθουσες των δικαστηρίων, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, αλλά δεν ασχολήθηκε ποτέ στα σοβαρά ούτε ο έντυπος ούτε ο ηλεκτρονικός τύπος.

Σε ότι αφορά τη ΔΕΗ, «ψυγείο» σημαίνει «παροπλισμός», δηλαδή αδρανοποίηση στελεχών που δεν μπορεί να τους γίνει υποβάθμιση θέσης γιατί προστατεύονται από το νόμο. Αυτά τα στελέχη συνεχίζουν να διατηρούν το βαθμό τους, τις μισθολογικές τους αμοιβές, να έχουν ένα γραφείο, ηλεκτρονικό εξοπλισμό, τηλέφωνο και όσον αφορά τα υψηλόβαθμα στελέχη διαθέτουν και μια υπάλληλο που ασκεί καθήκοντα γραμματέα. Το μόνο που δεν έχουν είναι ουσιαστικό αντικείμενο εργασίας γιατί τυπικά και απ’ αυτό έχουν. Η στάθμη των στελεχών που «ψυγειοποιούνται» συνήθως ξεκινάει από το επίπεδο των Γενικών διευθυντών, των διευθυντών Σταθμών, Ορυχείων και άλλων μονάδων και φτάνει  μέχρι τη στάθμη Τομεαρχών και Υποτομεαρχών αλλά δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που και απλοί μηχανικοί έχουν υποστεί αυτή τη διαδικασία.

Ο πρώτος και κυριότερος λόγος «ψυγειοποίησης» στελεχών είναι ότι η κάθε κυβέρνηση θέλει να ελέγχει την επιχείρηση, να εφαρμόζει την πολιτική της, να «αξιοποιεί τα δικά της παιδιά», αλλά και να εφαρμόζει τη ρουσφετολογική της τακτική (προσλήψεις, διορισμοί, αναθέσεις καθηκόντων, προαγωγές, κονδύλια σε τρίτους κλπ) σε όλη την κλίμακα της επιχείρησης. Έτσι μόλις ερχόταν στην Κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ παρόπλιζε τα στελέχη της ΝΔ, μέχρι να έρθει στις επόμενες εκλογές η ΝΔ για να «ξαποστείλει» τους ΠΑΣΟΚους και ξανά από την αρχή. Το χειρότερο είναι ότι, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όταν επέστρεφαν αυτά τα κόμματα στην εξουσία δεν επανέφεραν πίσω τα ίδια στελέχη του κόμματός τους που παροπλίστηκαν, αλλά καινούργια. Έτσι γινόταν διαρκείς «συσσώρευση» παροπλισμένων στελεχών.

Αυτή την Τακτική την εφάρμοσαν όλες οι κυβερνήσεις που πέρασαν μέχρι σήμερα αλλά και η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ τη συνεχίζει κανονικά όμως με μια διαφορά….. λόγω έλλειψης δικών της στελεχών, «αξιοποίησε»  και πρώην στελέχη του παλιού δικομματισμού, κυρίως του ΠΑΣΟΚ, προφανώς με τη μορφή «χρησιδανείου»!  Άλλωστε το ίδιο είχε κάνει και το ΠΑΣΟΚ παλιότερα, δανείζονταν στελέχη από τον ΣΥΡΙΖΑ ή από τον παλιό ΣΥΝασπισμό! 

Όμως δεν ήταν απαραίτητο να αλλάξει η Κυβέρνηση για να γίνουν αυτές οι «οργανωτικές αλλαγές». Ακόμα και μια αλλαγή του αρμόδιου υπουργού ή του ΓΓ Υπουργείου ήταν ικανή να πυροδοτήσει νέες αναβαθμίσεις στελεχών (τους δικούς τους ανθρώπους) που αναγκαστικά έφερναν και τις αντίστοιχες «ψυγειοποιήσεις».

Υπάρχουν όμως κι άλλοι λόγοι για τους παροπλισμούς στελεχών. Πρώτα απ όλα  πολιτικοί λόγοι, Κομουνιστές, αριστεροί, γενικότερα στελέχη που αμφισβητούν την ορθότητα της κυρίαρχης πολιτικής και παλεύουν για να την αλλάξουν. Ένας άλλος λόγος είναι η «ευγενής άμιλλα» των υψηλόβαθμων στελεχών και η «διορατικότητα» κάποιων διευθυντών, ότι υπάρχουν υφιστάμενοί τους οι οποίοι είναι άξιοι και εν δυνάμει εποφθαλμιούν τη θέση τους. Δηλαδή τους βάζουν στο «ψυγείο» από νωρίς για να μην τους «φάνε» τη θέση αργότερα.

«Ψυγείο» μπαίνουν κι αυτοί που «σκαλίζουν», που ψάχνουν και βρίσκουν σκάνδαλα και σκανδαλάκια όπως: Διαπλοκές με εργολάβους, μη τήρηση εργολαβικών συμβάσεων, ιδιοποίηση κονδυλίων, υλικών και περιουσιακών στοιχείων ή ακόμα πιο απλά, ανυπακοή σε παράτυπες εντολές, δεν δέχονται το απεριόριστο διευθυντικό δικαίωμα, στελέχη που αρνούνται να συμβιβαστούν με το ισχύον καθεστώς, που «χαλάνε την πιάτσα» κλπ.

Το «ψυγείο» δεν είναι ξεκούραση, τεμπελιά, αραλίκι όπως πιστεύουν πολλοί. Αντίθετα είναι τιμωρία, απαξίωση, απομόνωση! Είναι ψυχοφθόρο και δημιουργεί σοβαρά ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα στους περισσότερους ανθρώπους που υφίστανται αυτή την ταπεινωτική διαδικασία. Υπάρχουν βέβαια και μερικοί που προσαρμόζονται εύκολα και αφού έτσι κι αλλιώς έχουν υποστεί αυτόν τον βιασμό προσπαθούν όσο μπορούν να τον απολαύσουν. Η συντριπτική πλειοψηφία όμως αυτών των στελεχών περνάν μια διαδικασία όχι μόνο ηθικής αλλά και βιολογικής εξόντωσης, αφού αντιμετωπίζουν τεράστια ψυχολογικά προβλήματα και δεν είναι λίγοι αυτοί που πέρασαν την πόρτα του ψυχιατρείου. Το σύστημα είναι τόσο δυνατό που σε τσακίζει, σε τρελαίνει, σε εξοντώνει! 

Ο αριθμός των στελεχών που βρίσκονται για διάφορους λόγους στα ψυγεία είναι πολύ μεγάλος! Κατά καιρούς ακούστηκαν εξωφρενικά νούμερα, τόσο που αν αληθεύουν οι πληροφορίες, ίσως και να είναι περισσότεροι ακόμα και από τα ενεργά υψηλόβαθμα στελέχη της επιχείρησης σήμερα! Πραγματικά άξιοι διευθυντές και άλλα στελέχη που είχαν γνώσεις και ήθελαν να προσφέρουν βρέθηκαν εκτός παραγωγικής διαδικασίας για τους παραπάνω λόγους.

Δυο χαρακτηριστικές περιπτώσεις.

Αναφέρουμε παρακάτω δυο χαρακτηριστικές, κραυγαλέες περιπτώσεις «ψυγειοποίησης» μηχανικών στο Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας.

Στεφανής Νίκος μηχανολόγος μηχανικός: Η ΔΕΗ τον τιμώρησε και τον «έριξε στο ψυγείο» γιατί θεώρησε προσβλητικές τις επιστημονικές του μελέτες  για τις οποίες όμως η ακαδημία Αθηνών τον Τίμησε!!!

Αναλυτικότερα ο Νίκος Στεφανής δημοσίευσε δυο μελέτες, η μία αφορούσε την προληπτική συντήρηση του μηχανολογικού εξοπλισμού των ορυχείων και η άλλη την εξοικονόμηση ενέργειας από μείωση κατανάλωση ρεύματος που θα γινόταν με κάποιες αλλαγές στους περιστροφείς (ράουλα). Μιλάμε για πολλές χιλιάδες ράουλα που περιστρέφονται καθημερινά στο ΛΚΔΜ οπότε και η παραμικρή βελτίωση φέρνει αυτόματα μεγάλη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ρεύματος.

Όμως η ιεραρχία της ΔΕΗ θεώρησε ότι αυτό τους προσέβαλε και για αυτό, αφού τον τιμώρησαν με έξη μέρες αργία, κινητοποίησαν και τη «διαδικασία ψυγειοποίησης» του! Του δώσανε ένα γραφείο που για να μπεις έπρεπε να περάσεις μέσα από δυο τουαλέτες, που ήταν δίπλα στην καντίνα του ΣΕΤΥ/ΒΜ γι αυτό τις χρησιμοποιούσαν πάρα πολλοί εργαζόμενοι (γραφείο- ψυγειοwc), του αφαιρέσανε και το αντικείμενο εργασίας ελπίζοντας ότι έτσι ο άνθρωπος θα λαλούσε, θα κατέρρεε…

Εικόνα 1. Άρθρο στην εφημερίδα "ΥΨΗΛΗ ΤΑΣΗ" του ΣΕΕΝ "Εργατική Αλληλεγγύη"

Λίγο αργότερα η Ακαδημία Αθηνών, εκτιμώντας σαν πολύ σοβαρή και χρήσιμη αυτή τη δουλειά του συγκεκριμένου μηχανικού κάλεσε τον Νίκο Στεφανή σε μια ημερίδα για την εξοικονόμηση ενέργειας που έγινε στην Αθήνα, για να παρουσιάσει τις δυο μελέτες για τις οποίες η ΔΕΗ τον τιμώρησε….

Αφού ξεσηκώθηκε ένα κίνημα αλληλεγγύης και έφτασε το θέμα στη βουλή η ΔΕΗ αναγκάστηκε να ανακαλέσει την τιμωρία αλλά ποτέ δεν επανέφερε τον μηχανικό στη θέση του! Ο Νίκος μόλις συμπλήρωσε τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης έφυγε, πικραμένος και «τραυματισμένος» από όλον αυτόν τον αήθη πόλεμο που υπέστη αυτά τα χρόνια.

Ο «έτερος Καπαδόκης» είναι ο Αθανάσιος Λιάβας, μεταλλειολόγος μηχανικός που «έσυρε» τη διεύθυνση της ΔΕΗ στα πολιτικά δικαστήρια απαιτώντας να βγει από το «ψυγείο» και να επανέλθει στη θέση του για να δουλέψει.

Εικόνα 2. Άρθρο του Θανάση Λιάβα στην εφημερίδα "ΥΨΗΛΗ ΤΑΣΗ"

Ο Λιάβας που πριν ήταν υπεύθυνος προϊστάμενος σε σημαντικά συνεργεία του Ορυχείου, υπέπεσε σε δυσμένεια γιατί «σκάλιζε» τις συμβάσεις (ήταν βέβαια υποχρεωμένος να το κάνει αφού αφορούσαν εργολαβίες που επέβλεπε ο ίδιος) και απαιτούσε από τους εργολάβους να τηρηθούν….

Ατόπημα;

Κι όμως είναι, αφού οι εργολάβοι, ίσως καλυπτόμενοι από «υψηλά ιστάμενους», ήταν και είναι «κράτος εν κράτει». Έτσι δεν διέθεταν τα μηχανήματα που προβλεπόταν από τη σύμβαση (βυτιοφόρα, γκρέιντερ, προωθητές) και για τις απαραίτητες εργασίες καλυπτόταν από μηχανήματα της ΔΕΗ. Αυτό σημαίνει στην ουσία ότι για δουλειές που πληρωνόταν ο εργολάβος της έκανε η ΔΕΗ. Και ένα ακόμα που αφορά τον «ανταγωνισμό» είναι ότι αν ο διαγωνισμός της συγκεκριμένης εργολαβίας δεν προέβλεπε τα συγκεκριμένα μηχανήματα έργου πιθανά να την έπαιρνε άλλος εργολάβος και φθηνότερα!

Η ενέργεια αυτή του μηχανικού ήταν η αιτία για να του αφαιρέσουν το αντικείμενο εργασίας. Μετά από πολλές εργασιακές περιπλανήσεις τον τοποθέτησαν ως μεταλλειολόγο στον Τομέα περιβάλλοντος (δουλειά που σπάνια είχε αντικείμενο) και του έδωσαν ένα «γραφείο- κοτέτσι» που βρισκόταν μέσα στο «νεκροταφείο» παροπλισμένων αυτοκινήτων, τραίνων κλπ Το κυριότερο είναι ότι δεν είχε εκεί κοντά κανέναν άλλο γραφείο, συνεργείο, κτίριο γενικότερα αλλά ούτε άλλον άνθρωπο (απομόνωση). 

Το ενδιαφέρον όμως είναι ότι ο Θανάσης δεν ήταν από αυτούς που βολεύονται στην «εξοχή» γι αυτό πήγε στα δικαστήρια απαιτώντας να επανέλθει στη θέση του με ολόκληρο το αντικείμενο εργασίας που είχες πριν τη δίωξη. Τα δικαστήρια τον δικαίωσαν και καταδίκασαν τη διεύθυνση του ΛΚΔΜ να πληρώνει 150 ευρώ για κάθε μέρα που τον κρατάει έξω από το αντικείμενο εργασίας του!

Όμως παρότι το ποσό που συσσωρεύτηκε ήταν τεράστιο η διεύθυνση του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) προτίμησε να το πληρώσει παρά να επαναφέρει στη θέση του τον μηχανικό που δεν ήθελε τίποτα άλλο από το να προσφέρει τις γνώσεις του, την εμπειρία του και γενικότερα να βγάζει άξια τον μισθό για τον οποίο πληρώνεται από τον Ελληνικό λαό. Και ο Λιάβας μόλις συμπλήρωσε το όριο συνταξιοδότησης έφυγε αρνούμενος να συνεχίσει τις πληρωμένες «διακοπές» που του προσέφερε η ΔΕΗ.

Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι ο Μεταλλειολόγος Μηχανικός Λιάβας Αθανάσιος ήταν ο μοναδικός που είχε ειδίκευση στη σταθερότητα των πρανών σε μια περίοδο που τα ορυχεία αντιμετώπιζαν μεγάλο πρόβλημα σ αυτόν τον τομέα με κίνδυνο όχι μόνο στον εξοπλισμό αλλά και την ίδια τη ζωή των εργαζομένων.  Κι όμως προτίμησαν να τον αδρανοποιήσουν παρά να τον χρησιμοποιήσουν στο αντικείμενο που γνώριζε.

Κοζάνη 23/2/2017

 *Στέφανος Πράσσος: Πρώην πρόεδρος του ΣΕΕΝ "Εργατική Αλληλεγγύη"