Συνέντευξη: "Οι ενεργειακές πολιτικές των χωρών του ΔΟΕ: Ελλάδα 2011"

Κοινή συνέντευξη Υπουργού ΠΕΚΑ, Γιώργου Παπακωνσταντίνου και Εκτελεστικής Διευθύντριας του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας Maria Van Der Hoever κατά την παρουσίαση της επίσημης έκθεσης " Οι ενεργειακές πολιτικές των χωρών του ΔΟΕ: Ελλάδα 2011''

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Καλημέρα σε όλους. Ευχαριστούμε για την παρουσία σας εδώ, σήμερα.

Θα ήθελα να ξεκινήσω καλωσορίζοντας την Εκτελεστική Διευθύντρια του ΔΟΕ, την κυρία, Van der Hoeven, η οποία σήμερα θα παρουσιάσει την έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για την ενεργειακή πολιτική στην Ελλάδα.

Πριν γίνει η παρουσίαση, θα κάνω μερικές εισαγωγικές παρατηρήσεις. Να ξεκινήσω λέγοντας ότι η Ελλάδα, βεβαίως, συμμετέχει στον ΟΟΣΑ και στο International Energy Agency, εδώ και πολλά χρόνια. Είναι μια ενεργός συμμετοχή για τη δουλειά που γίνεται από τον Οργανισμό και είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι προωθεί, όχι απλώς τη συνεργασία στα θέματα ενεργειακής πολιτικής, αλλά γίνεται και η αποτίμηση με τις εκθέσεις του για την ενεργειακή πολιτική σε κάθε χώρα.

Η έκθεση αυτή είναι αποτέλεσμα μιας δουλειάς που ξεκίνησε πέρυσι και ολοκλήρωσε ο Οργανισμός φέτος και πιστεύουμε ότι αποτυπώνει μια πολύ σημαντική και κομβική στιγμή για την Ελλάδα στα ζητήματα ενέργειας.

Πριν όμως, μπω στις δικές μου εισαγωγικές παρατηρήσεις, θα μου επιτρέψετε ένα σχόλιο εκτός θεματικής συζήτησης και αυτό γιατί όπως όλοι γνωρίζουμε, χθες, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τα αποτελέσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι εξαιρετικά σημαντικά για το μέλλον της χώρας μας αλλά και για το μέλλον της Ευρωζώνης.

Τα αποτελέσματα για την Ελλάδα, δίνουν μια πολύ μεγάλη ανάσα. Αφαιρούν ένα πολύ μεγάλο βάρος χρέους που πέφτει στις πλάτες των Ελλήνων πολιτών. Μάς δίνει τη δυνατότητα να προχωρήσουμε στις απαραίτητες αλλαγές. Να προχωρήσουμε στη δημοσιονομική προσαρμογή. Να προχωρήσουμε στην μεταρρύθμιση της ελληνικής οικονομίας. Να προχωρήσουμε σε ενέργειες που ξαναφέρουν την ανάπτυξη, μέσα σ’ ένα πιο σταθερό περιβάλλον και σ’ ένα περιβάλλον στο οποίο μειώνεται σημαντικά το βάρος του χρέους πάνω στις πλάτες των Ελλήνων πολιτών.

Είναι μια μεγάλη απόφαση, την οποία, προφανώς, χαιρετίζουμε και είναι αποτέλεσμα της συστηματικής δουλειάς που έγινε και των διαπραγματεύσεων που έκανε η Ελληνική Κυβέρνηση. Και βέβαια, είναι μια σημαντική απόφαση γιατί οι αποφάσεις που πήραν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, σταθεροποιούν και την Ευρωζώνη. Κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, γιατί έχουμε τονίσει επανειλημμένα ότι το πρόβλημα δεν ήταν απλώς ένα ελληνικό πρόβλημα, αλλά ένα ευρύτερο συστημικό πρόβλημα στην Ευρώπη, το οποίο έπρεπε να αντιμετωπισθεί. Πιστεύουμε ότι, με τις χθεσινές αποφάσεις, η Ευρωζώνη έχει γυρίσει σελίδα, για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αυτά.

Έρχομαι, σήμερα, στα σημερινά ζητήματα και χαίρομαι ιδιαίτερα που μας δίνεται σήμερα η ευκαιρία με την παρουσίαση της έκθεσης για την Ελλάδα από την κυρία Van Der Hoeven να πούμε ορισμένα πράγματα για την ενεργειακή πολιτική της χώρας σε, όπως είπα και πριν, μια κομβική στιγμή για την Ελλάδα συνολικά αλλά και για τα ζητήματα που αφορούν την πολιτική ενέργειας.

Ξέρετε όλοι ότι η τελευταία χρονιά ήταν μια χρονιά μεγάλων αλλαγών, όσον αφορά στη μορφή που παίρνει η αγορά ενέργειας στη χώρα. Ήμασταν από τις πρώτες χώρες που υιοθετήσαμε το 3^ο ενεργειακό πακέτο με τη νομοθετική πρωτοβουλία που πήραμε και το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από την ελληνική Βουλή. Μια σημαντική αλλαγή και πρωτοβουλία, η οποία ενδυναμώνει το ρυθμιστή της αγοράς, την ΡΑΕ, η οποία προστατεύει και ενισχύει τους καταναλωτές και η οποία μεταμορφώνει τις αγορές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, υιοθετώντας ένα μοντέλο, με το οποίο διαχωρίζεται η διανομή και η μεταφορά με έναν σύγχρονο τρόπο και έτσι μπορούμε να προχωρήσουμε στη μεγαλύτερη απελευθέρωση.

Ταυτόχρονα, γνωρίζετε ότι υπάρχουν μια σειρά από αποφάσεις, τις οποίες έχει λάβει η Κυβέρνηση, που ανοίγουν περαιτέρω την αγορά, αποφάσεις για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ - που προχωρούν τον επόμενο μήνα με τις ανακοινώσεις που θα κάνει το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων - την αποκρατικοποίηση των ΕΛΠΕ και, βεβαίως, τα επόμενα βήματα για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, όπου, βεβαίως, τα επόμενα βήματα σχετίζονται και με την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων που κάνουμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πρόσβαση από τρίτους στο λιγνίτη.

Η διαπραγμάτευση αυτή - η οποία έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και ελπίζουμε να μπορέσουμε να ανακοινώσουμε το πλαίσιο, την επόμενη εβδομάδα - βασίζεται στους πυλώνες, τους οποίους έχουμε ήδη ανακοινώσει, δηλαδή την πώληση λιγνιτικών μονάδων και μια συμφωνία ανταλλαγής ισχύος, η οποία θα είναι πολύ συγκεκριμένη και, ταυτόχρονα, με την πώληση των μονάδων. Έτσι, θα πλησιάζει τους στόχους που έχουν τεθεί για την πρόσβαση στο 40% του συνολικού δυναμικού από τρίτους χωρίς διακρίσεις.

Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία διαπραγμάτευσης, θα προχωρήσουμε με τον καλύτερο τρόπο για να υλοποιηθεί, στο πλαίσιο και της συνολικής πολιτικής για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, εξετάζοντας τα εναλλακτικά σενάρια για τα οποία έχουμε συζητήσει. Μεταξύ αυτών είναι και η δημιουργία μιας λεγόμενης μικρής ΔΕΗ, στην οποία θα περιέλθουν σταθμοί και άλλα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης.

Επίσης, στο πλαίσιο της συνολικής μεταμόρφωσης, αν θέλετε, της ενεργειακής πολιτικής της χώρας, θέλω να τονίσω δυο τρία ακόμα στοιχεία, τα οποία είναι απαραίτητα και νομίζω πολύ σημαντικά. Το ένα είναι η πρόοδος που έχει γίνει στο θέμα των υδρογονανθράκων στη χώρα, σε συνέχεια της διαβούλευσης που έχει ξεκινήσει ο αρμόδιος Υφυπουργός, ο Γ. Μανιάτης για τη νομοθετική πρωτοβουλία για τη δημιουργία του φορέα, για να προχωρήσουμε με τις έρευνες για υδρογονάνθρακες και την εξόρυξη σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας μας, στα δυτικά κυρίως παράλια. Όπως επίσης να τονίσω και το πόσο σημαντικό είναι για την Ελλάδα η ολοκλήρωση της διαδικασίας επιλογής από το consortium Shah Deniz, για την καλύτερη δίοδο για την πώληση του αζέρικου αερίου στην Ευρώπη και το άνοιγμα του νοτίου διαδρόμου.

Γνωρίζετε ότι επισκεφθήκαμε, πριν από μερικές ημέρες, το Αζερμπαϊτζάν, για συζητήσεις με την Κυβέρνηση για την προώθηση της πρότασης, την οποία στηρίζει η Ελληνική Κυβέρνηση, του ITGI. Πιστεύουμε ότι είναι η πιο ώριμη, έτοιμη, ρεαλιστική και εφικτή λύση, για να βελτιωθεί η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας στην Ευρώπη και να γίνει η Ελλάδα σημαντικός ενεργειακός κόμβος με τη διέλευση αγωγών φυσικού αερίου από τη χώρα μας.

Περνώ τώρα στο δεύτερο, ζήτημα που αφορά στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Γνωρίζετε ότι η Κυβέρνηση δίνει μεγάλη έμφαση στην αύξηση της ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στη χώρα μας. Γνωρίζετε ότι έχουμε ανοίξει μία διαβούλευση και έχουμε καλέσει τους φορείς της αγοράς να καταθέσουν προτάσεις για τον καλύτερο τρόπο χρηματοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τα επόμενα χρόνια, δεδομένου του γεγονότος ότι υπάρχει έλλειμμα στο ΔΕΣΜΗΕ και πρέπει να διασφαλίσουμε ότι, ταυτοχρόνως, θα αυξηθεί η διείσδυση των ΑΠΕ στην Ελλάδα, αλλά θα μπορέσουμε και να τα χρηματοδοτήσουμε.

Το ΥΠΕΚΑ μελετά όλες αυτές τις προτάσεις, για να καταλήξει στη δική του πρόταση που θα συζητήσει με την αγορά. Θέλω, όμως, επειδή είδα ότι τις τελευταίες ημέρες γίνεται πολλή συζήτηση για το ζήτημα αυτό, να τονίσω ότι το ΥΠΕΚΑ έχει, ήδη λάβει, αποφάσεις και προβεί σε ενέργειες για να αντιμετωπίσει το άμεσο πρόβλημα που υπάρχει αυτή τη στιγμή. Σας παραπέμπω στη χθεσινή ανακοίνωση μας για τα έσοδα από την δημοπράτηση δικαιωμάτων ρύπων, τα οποία συνολικά θα είναι περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ, μέχρι το τέλος του χρόνου, και μαζί με τα οφειλόμενα από τις επιστροφές ΦΠΑ, θα μπορέσουν να μειώσουν το έλλειμμα του ΔΕΣΜΗΕ στο μισό από αυτό που είναι σήμερα. Δηλαδή να προχωρήσουμε στο να κλείσουμε αυτό το πρόβλημα, το οποίο γνωρίζουμε ότι υπάρχει, πρέπει να αντιμετωπιστεί και αντιμετωπίζεται.

Στο πλαίσιο αυτό, θέλω να σας πω ότι είμαι εξαιρετικά ικανοποιημένος, γιατί στη χθεσινοβραδινή απόφαση του Συμβουλίου Κορυφής υπάρχει και μία συγκεκριμένη αναφορά σε ένα πολύ μεγάλο σχέδιο. Γνωρίζετε όλοι σας το σχέδιο «Ήλιος», για τη δυνατότητα εξαγωγής ενέργειας από ήλιο από την Ελλάδα στη Γερμανία και στην υπόλοιπη Βόρεια Ευρώπη. Το Συμβούλιο Κορυφής ενέταξε στα συμπεράσματά του τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν τιτλοποιημένα έσοδα από αυτό το project για τη μείωση του ελληνικού χρέους. Για εμάς, είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα, γιατί με τον τρόπο αυτό δίνεται μία περαιτέρω ώθηση σε μία μεγάλη πρωτοβουλία που έχει αναλάβει η Ελληνική Κυβέρνηση και την οποία δουλεύουμε.

Τέλος, πάμε στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας, ένας τρίτος πυλώνας, πέρα από τη συνολική ενεργειακή πολιτική, την απελευθέρωση της αγοράς και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που για μας είναι επίσης πολύ σημαντικό εργαλείο και στοιχείο της πολιτικής ενέργειας. Γνωρίζετε τα προγράμματα που τρέχουν για την εξοικονόμηση ενέργειας στη χώρα μας από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Γνωρίζετε ότι θεωρούμε ότι αυτό το ζήτημα είναι κομβικό στα συγκεκριμένα εργαλεία πολιτικής, που έχει μία χώρα, για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Και εδώ, να πω ότι χαίρομαι ιδιαίτερα που έχουμε συμφωνήσει με τον ΔΟΕ για μία πρωτοβουλία, η οποία αφορά στην εξοικονόμηση ενέργειας στο δομημένο χώρο.

Όλοι γνωρίζετε το πρόβλημα του μικροκλίματος στις μεσογειακές πόλεις με την άνοδο της θερμοκρασίας εξαιτίας της χρήσης υλικών, δρόμων και ούτω καθεξής. Έχουμε κάνει μία πρόταση για μία πρωτοβουλία, η οποία θα τρέξει άμεσα για ερευνητικές και άλλου είδους ενέργειες, με το ΚΑΠΕ, από τη δική μας την πλευρά, ως το βασικό μοχλό, σε συνεργασία με άλλες χώρες, για να δούμε το πρόβλημα αυτό σε όλη τη μεσογειακή λεκάνη. Είναι ένα από τα πολύ μεγάλα εργαλεία, αλλά και από τις πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων.

Να σταματήσω εδώ και να δώσω το λόγο στην Εκτελεστική Διευθύντρια του ΔΟΕ, την κυρία Van Der Hoeven. Να την ευχαριστήσω για άλλη μία φορά για την παρουσία στη χώρα μας. Να την ευχαριστήσω για την εξαιρετικά καλή συνεργασία που είχαμε και με την ίδια και με τους συνεργάτες της σε όλη τη διαδικασία εκπόνησης αυτής της έκθεσης για την Ελλάδα και είμαι σίγουρος ότι θα συνεχίσουμε αυτή τη συνεργασία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Μ. VANDERHOEVEN: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ κ. Παπακωνσταντίνου, καθώς και τους συνεργάτες σας που οργάνωσαν αυτή τη συνέντευξη Τύπου. Έχουμε κάνει εξαιρετική συνεργασία πραγματικά τους τελευταίους μήνες όπως είπατε, και εγώ μπορώ να το επιβεβαιώσω. Πραγματικά το πλαίσιο που μόλις παρουσιάσατε, κατέστησε απόλυτα σαφές ότι πολλά πράγματα βρίσκονται στη φάση της δημιουργίας. Υπάρχει και το δεύτερο βήμα της υλοποίησης και σήμερα το πρωί συζητήσαμε το θέμα αυτό.

Θα ήθελα τώρα να παρουσιάσω τα δικά μας ευρήματα για την ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας. Θέλω το μήνυμά μου να είναι ενθαρρυντικό. Μπορεί πραγματικά ο ενεργειακός τομέας να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και ανάπτυξη. Αναφερθήκατε στο πρόγραμμα «Ήλιος», αλλά υπάρχουν και άλλα μέσα. Πριν γίνουν όμως όλα αυτά, πρέπει η Ελλάδα να περάσει μέσω θεμελιωδών αλλαγών και μερικές από αυτές τις αναφέρατε.

Θα ήθελα όμως βασικά να αναφερθώ στο ιστορικό αυτής της προσπάθειας. Κάθε κράτος μέλος του ΔΟΕ περνά από μία τακτική εξέταση κάθε 5 έως 6 χρόνια. Η προηγούμενη τέτοια εξέταση της Ελλάδος έγινε το 2006. Η εξέταση γίνεται από τα κράτη μέλη του ΔΟΕ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη Γραμματεία.

Συναντηθήκαμε με στελέχη της Κυβέρνησης και άλλων κρατικών οργανισμών, όπως επίσης και με εκπροσώπους του ενεργειακού τομέα και με μη κυβερνητικές οργανώσεις και θέλω να αναφερθώ, πρώτον, στην ασφάλεια του εφοδιασμού.

Καταρχήν η Ελλάδα εισάγει όλο το πετρέλαιο και φυσικό αέριο που χρειάζεται, άρα το θέμα της ασφάλειας του εφοδιασμού είναι πολύ σημαντικό. Όμως οι πηγές προέλευσης του φυσικού αερίου είναι διαφοροποιημένες. Υπάρχουν διάφορες πηγές, σημεία εισόδου, και το 2009 είχαμε και τη διαφοροποίηση από Ρωσία και Ουκρανία.

Αυτή η διαφοροποίηση φέρνει την Ελλάδα σε καλύτερη θέση από άλλες χώρες. Η χρήση του φυσικού αερίου αναμένεται να αυξηθεί μέχρι το 2020 και μοιάζει ότι η Ελλάδα θα έχει την επαρκή δυνατότητα να αντιμετωπίσει αυτή την αύξηση.

Υπάρχουν όμως κάποιες δυσκολίες και έχετε δίκιο που θέλετε να διαφοροποιήσετε έτι περαιτέρω τις οδούς εισόδου και τη δυνατότητα. Μετά, το αργό πετρέλαιο και τα πετρελαϊκά προϊόντα. Και εδώ οι πηγές είναι αρκετά διαφοροποιημένες. Η Ελλάδα παίρνει μέτρα αύξησης της εσωτερικής της παραγωγής. Επίσης συμμορφώνεται με την απαίτηση για τα αποθέματα 90 ημερών που ισχύουν από το 2004.

Επίσης χρειάζεται ένα σχέδιο εκτάκτου ανάγκης για το πετρέλαιο. Ενθαρρύνουμε την Ελλάδα να προχωρήσει στον τομέα αυτό γιατί το κείμενο αυτό έχει παραμείνει με τη μορφή του σχεδίου νόμου, είμαι βέβαιη όμως ότι γίνονται πράγματα και μπορεί ο Υπουργός να μιλήσει επ’ αυτού.

Για να δούμε πόσο η ενεργειακή πολιτική μπορεί να δώσει ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη, κάτι που ενδιαφέρει ιδιαίτερα. Όλοι γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Πολλά άλλα κράτη μέλη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας έχουν περάσει από δυσκολίες επίσης.

Ας πούμε τα κράτη μέλη από την Ανατολική Ευρώπη, πέρασαν μια οικονομική μεταρρύθμιση μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και ξέρετε, η κρίση εμφανίζεται όταν έχουν αναβληθεί για μεγάλο διάστημα οι απαραίτητες αποφάσεις και η αντιμετώπιση της κρίσης συνεπάγεται οδύνες, αλλά αυτή η οδύνη καμιά φορά είναι η βάση για βιώσιμη ανάκαμψη. Κάποιος θα μας πει ίσως «τι σχέση έχει αυτό με την ενεργειακή πολιτική»; Αρκετά πράγματα, γιατί η ενεργειακή πολιτική συνεισφέρει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα.

Τρεις είναι οι τομείς που εμπλέκονται εδώ και τους αναφέρατε κι εσείς στο εισαγωγικό σας σχόλιο. Πρώτον, η μεταρρύθμιση της αγοράς ενέργειας, η αύξηση του ανταγωνισμού και ο περιορισμός του ρόλου του κράτους στο χώρο της ενέργειας. Αυτό πρέπει να προσφέρει αποδοτικότητα και δυναμισμό στην ελληνική οικονομία και ως εκ τούτου να μπορέσει να δημιουργήσει βιώσιμες θέσεις εργασίας και ευημερία.

Τώρα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Υπάρχει μεγάλη δυνατότητα αιολικής και ηλιακής ενέργειας και πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Αυτός ο τομέας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προσφέρει ευκαιρίες νέων θέσεων εργασίας και βιομηχανικής ανάπτυξης, κυρίως αν συνδυαστεί με δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης. Αναφερθήκατε στο «Ήλιος». Θέλω να αναφερθώ στον άνεμο.

Ο τομέας της αιολικής ενέργειας απασχολεί άμεσα και έμμεσα περίπου 600.000 άτομα σε όλον τον κόσμο και υπολογίζουμε ότι αυτός ο αριθμός θα φτάσει τα 3.000.000 μέχρι το 2030. Αν δείτε ένα παράδειγμα δημιουργίας θέσεων εργασίας και τις δυνατότητες, δείτε τη Δανία, μια χώρα μικρότερη από την Ελλάδα, αλλά που όπως και η Ελλάδα έχει δυναμικό ανέμου και που στο παρελθόν παρήγαγε ηλεκτρική ενέργεια από τον άνθρακα. Αυτή τη στιγμή 30.000 άτομα στη Δανία εργάζονται στον τομέα της αιολικής ενέργειας. Γιατί να μη γίνει αυτό και στην Ελλάδα. Βεβαίως, ηλιακή και αιολική.

Και βεβαίως υπάρχει και το θέμα της βελτίωσης στην εξοικονόμηση ενέργειας. Περισσότερα με λιγότερα μέσα. Και εδώ υπάρχουν πάρα πολλές αχρησιμοποίητες δυνατότητες. Ας συζητήσουμε τους τρεις αυτούς τομείς λίγο λεπτομερέστερα. Και θα μπω στο θέμα κατ’ αρχήν της μεταρρύθμισης της αγοράς στο χώρο της ενέργειας.

Κυριαρχούσε για πολλά χρόνια η ΔΕΗ και η ΔΕΠΑ. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας ήδη ζήτησε από την Ελλάδα να αλλάξει την κατάσταση από το 2006. Επίσης η αύξηση του ανταγωνισμού για να γίνει πιο αποτελεσματικός ο τομέας είναι πλέον περισσότερο απαραίτητος από ποτέ. Άρα είναι σωστό ο νόμος που ψηφίστηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο τον Αύγουστο του 2011 που τώρα έχει φτάσει στη φάση της εφαρμογής όπως είπατε.

Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας χρειάζεστε μια ισχυρή και ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή για να αντιμετωπίσει την κυρίαρχη θέση της ΔΕΗ, για να υπάρξει δίκαιη μεταχείριση όλων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και να υπάρξει κίνητρο για επενδύσεις. Η κυβέρνηση μελετά την μετακίνηση, το δίκτυο από τη ΔΕΗ σε άλλες επιχειρήσεις και μετά να ιδιωτικοποιηθεί. Αυτή είναι μια πολύ καλή ιδέα.

Καθώς η ΔΕΗ συνεχίζει να παράγει πάνω από το 75% της χονδρικής αγοράς πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να μπορέσει να προχωρήσει σε αποκρατικοποποίηση της δυνατότητας παραγωγής της ΔΕΗ, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει η Ελλάδα να καταργήσει τα υποχρεωτικά τιμολόγια που συχνά υποχρεώνουν τη ΔΕΗ να πουλά το ρεύμα στον τελικό χρήστη με ζημία. Θα πρέπει το κόστος να αντικατοπτρίζεται στην τιμή.

Ο τομέας μπορεί να περιορίσει τις τιμές και να προχωρήσει σε επενδύσεις. Και έτσι θα προσελκυστούν νέες επιχειρήσεις που θα επενδύσουν και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην ευέλικτη παραγωγή. Και αυτό βεβαίως είναι απαραίτητο για τη μετακίνηση προς μια παραγωγή ενέργειας χαμηλών εκπομπών.

Τώρα πάμε στο φυσικό αέριο. Στο φυσικό αέριο τι βλέπουμε; Εμφανίζεται ως το καύσιμο επιλογής για την παραγωγή ενέργειας, για την αντικατάσταση του λιγνίτη και για να υπάρχει αύξηση από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Η μεταρρύθμιση της αγοράς φυσικού αερίου προχωρεί. Από τον Απρίλιο του 2010 η ανεξάρτητη παραγωγή και μεγάλοι πελάτες που θέλουν να είναι αυτόνομοι στην προμήθεια μπορεί να εισάγουν αέριο στη χώρα και πάνω από 12 επιχειρήσεις έχουν εμπλακεί σε αυτή την προσπάθεια.

Συγχαρητήρια λοιπόν για αυτή τη μεταρρύθμιση, είναι αποτελεσματικό βήμα για την απελευθέρωση της αγοράς και πρέπει να πω ότι ήταν και αποτελεσματικό το βήμα αυτό. Όμως υπάρχουν και άλλες ευκαιρίες περαιτέρω μείωσης του ρόλου της ΔΕΠΑ στην αγορά αν ληφθούν μέτρα παρόμοια με αυτά του ηλεκτρικού τομέα, όπως του ρόλου της ΔΕΠΑ που είναι ο πλειοψηφικός κάτοχος του δικτύου διανομής.

Θα επανέλθω τώρα στα θέματα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Όπως σας είπα και πριν είναι τεράστιες οι δυνατότητες που έχει η Ελλάδα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η βελτίωση από την κατάσταση πριν από λίγα χρόνια είναι εντυπωσιακή.

Έχουν θεσπιστεί φιλόδοξες πολιτικές και στόχοι και μέτρα για την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι ταρίφες σύνδεσης με το δίκτυο, η απλούστευση των διαδικασιών και η αποδοχή από το κοινό, από τη κοινή γνώμη, αυτών των πηγών ενέργειας, θα αυξηθεί λόγω του αυξημένου κέρδους που θα προκύψει. Η κυβέρνηση προβλέπει αύξηση της παραγωγής από την αιολική ενέργεια μέχρι το 2025, είναι πολύ μεγαλύτερη από το σύνολο όλων των άλλων πηγών και σχεδιάζεται η σύνδεση των νησιών με το δίκτυο.

Καθώς το μερίδιο της μεταβλητής παραγωγής αυξάνει, χρειάζεται προσεκτικός σχεδιασμός, ώστε και να ενταχθούν ομαλά οι νέες δυνατότητες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο συνολικό δίκτυο, αλλά και για να διατηρηθεί η αξιοπιστία του συστήματος, να υπάρχει μια ισορροπία περισσότερο υδροηλεκτρική και δυνατότητα φυσικού αερίου και περισσότερες διασυνδέσεις, αυτό είναι απαραίτητο, ώστε η .ευελιξία του συστήματος παραγωγής ενέργειας πρέπει να αυξηθεί και με τη δυνατότητα αποθήκευσης και ανταπόκρισης στη ζήτηση.

Τώρα, πάμε στην εξοικονόμηση. Η εμπειρία των κρατών μελών του ΔΟΕ έχει δείξει ότι η βελτίωση στον τομέα της εξοικονόμησης επηρεάζει και την κλιματική αλλαγή, εξοικονομεί χρήματα και αυξάνει την ενεργειακή ασφάλεια.

Ζητάμε λοιπόν από την Ελλάδα να προχωρήσει περισσότερο σε αυτό τον τομέα, στον τομέα κυρίως των υποδομών και των μεταφορών. Και πριν από μια ώρα περίπου συζητήσαμε ακριβώς ότι η εφαρμοστική συμφωνία για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτήρια είναι κάτι που ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ελλάδα. Και αυτός είναι ένας ακόμα τομέας, όπου ο ΔΟΕ και η Ελλάδα μπορούν να συνεργαστούν στο μέλλον, για την υλοποίηση αυτής της συμφωνίας.

Τώρα, το πετρέλαιο. Η χρήση του πετρελαίου μπορεί να είναι συγκεκριμένος τομέας όπου θα γίνουν βελτιώσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας. Στην Ελλάδα είναι υψηλή η χρήση πετρελαίου και σε σχέση με τα διεθνή μέτρα.

Ως εκ τούτου η κυβέρνηση σωστά στηρίζει τη διαφοροποίηση των καυσίμων και προωθεί τη χρήση του φυσικού αερίου για τη θέρμανση και στις δημόσιες μεταφορές. Σε μια περίοδο υψηλών πετρελαϊκών τιμών η εντατικοποίηση των προσπαθειών για την εξοικονόμηση και αντικατάσταση του πετρελαίου είναι η σωστή οδός.

Και μετά πάμε στην κατάσταση του πετρελαίου και του λιγνίτη. Η βασική παραγωγή ενέργειας στην Ελλάδα είναι από τις υψηλότερες σε παραγωγή διοξειδίου του άνθρακος μεταξύ των κρατών μελών του ΔΟΕ. Βλέπετε το μέσο όρο και στο άκρο δεξιά βλέπετε την Ελλάδα. Κι αυτό λόγω της μεγάλης εξάρτησης σε πετρέλαιο και λιγνίτη.

Γνωρίζει απόλυτα την κατάσταση η κυβέρνηση και όλα πρέπει να αλλάξουν λόγω των απαιτήσεων της Ε.Ε. Το είπατε κι εσείς, είστε αφοσιωμένοι στην προσπάθεια να καθαρίσει η οικονομία και βεβαίως η Ελλάδα θέλει να τηρήσει τους στόχους του Κιότο γι τον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από το 1990 έως το 2010-2012.

Ήδη έχετε εισάγει νομοθεσία και πολιτικές για τον περιορισμό των εκπομπών, οι οποίες πρέπει περαιτέρω να μειωθούν μέχρι το 2020 στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την αύξηση των προσπαθειών για εξοικονόμηση ενέργειας.

Να αναφερθώ τώρα στο σχέδιο εμπορίας των εκπομπών. Θέλουμε να γίνουμε σημαντικός παράγοντας μείωσης των εκπομπών. Είναι σημαντικό να λυθεί το θέμα της τιμολόγησης του τελικού χρήστη πριν φτάσουμε σε αυτή την ημερομηνία.

Θέλω τώρα να αναφερθώ στα βασικά συμπεράσματα, στις συστάσεις της έκθεσής μας, τα οποία είναι πέντε:

Πρώτον, αφορά τη μεταρρύθμιση του τομέα ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου. Υπάρχουν διάφοροι τομείς που μπορούν να μεταρρυθμιστούν, κάποιοι από τους οποίους έχουν ήδη συμπεριληφθεί στο νόμο που ψηφίστηκε τον Αύγουστο.

Η ψήφιση ενός νόμου είναι πάντα ορόσημο σε μια πορεία μεταρρυθμίσεων. Η Ελλάδα έχει φτάσει σε πάρα πολλά τέτοια ορόσημα πρόσφατα.

Το επόμενο θέμα που τίθεται, είναι πώς θα φτάσουμε μέχρι το τέρμα, πώς θα κόψουμε το νήμα, δηλαδή την υλοποίηση των νόμων. Όπως ξέρετε η υλοποίηση των νόμων χρειάζεται χρόνο και βεβαίως υπομονή. Επίσης χρειάζεται αποφασιστικότητα και επιμονή.

Και οι διαρθρωτικές αλλαγές, σε τομείς που είναι κλειστοί και μη αποτελεσματικοί, στην αρχή προκαλούν απώλεια θέσεων εργασίας. Ο τελικός στόχος όμως είναι η εξοικονόμηση, η πιο αποτελεσματική λειτουργία τους, για να υπάρχουν περισσότερες θέσεις εργασίας στο μέλλον. Και η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, ασχέτως από των υπολοίπων, απαιτεί έναν καλό τομέα ενέργειας.

Η εφοδιαστική ασφάλεια, πρέπει να συνεχίσει το θετικό της έργο στον τομέα του φυσικού αερίου η Ελλάδα, πρέπει να προχωρήσει με τη μείωση των εκπομπών CO_­2 με την αυξανόμενη χρήση των ΑΠΕ.

Θέλω να σας ενθαρρύνω, γιατί εδώ μπορείτε να δημιουργήσετε πολλές θέσεις εργασίας και αυτό χρειάζεται. Επίσης ζητάμε από την Ελλάδα να προχωρήσει σε μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας.

Αξιότιμε κ. Υπουργέ, κυρίες και κύριοι, η αντιμετώπιση των αλληλένδετων προκλήσεων της ενεργειακής ασφάλειας του προβλήματος του κλίματος και της οικονομικής κατάστασης, είναι νομίζω ηράκλειος άθλος.

Και το πλεονέκτημα εδώ είναι ότι μπορείτε να υπολογίζετε στην αλληλεγγύη της Ευρώπης. Το είπατε κι εσείς κι εγώ χαίρομαι για το αποτέλεσμα της χθεσινής Συνόδου Κορυφής, γιατί τώρα μπορώ να το πω.

Εν πάση περιπτώσει χρειάζονται και οι δύο πλευρές. Πρέπει να αλλάξει η Ελλάδα, να επιφέρει τις βαθιές αλλαγές. Και όσον αφορά την ενεργειακή πολιτική πρέπει να πούμε ότι υπάρχει πρόοδος.

Υπάρχει καλύτερο πλαίσιο για τις μεταρρυθμίσεις κι εμείς στο ΔΟΕ πρέπει να σας πούμε ότι η υλοποίηση των συμπερασμάτων μας θα βοηθήσει την Ελλάδα και βλέπουμε ήδη κάποια από τα πρώτα οφέλη.

Σας ευχαριστώ και πάλι κ. Παπακωνσταντίνου και με τα λόγια αυτά κλείνω και ευχαρίστως θα απαντήσω σε ερωτήσεις.

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ευχαριστούμε πολύ την κυρία Van der Hoeven για την ανάλυσή της για τα προβλήματα, τις διαπιστώσεις, τις προτάσεις του ΙΕΑ για την ενεργειακή πολιτική στην Ελλάδα. Είμαστε έτοιμοι να πάρουμε ερωτήσεις.

Χ. ΦΛΟΥΔΟΠΟΥΛΟΣ: Ήθελα να ρωτήσω πότε σκοπεύει η ελληνική κυβέρνηση να εφαρμόσει τις προτάσεις για κοστοβαρή τιμολόγια στο ηλεκτρικό ρεύμα;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Σας θυμίζω ότι η πρώτη φάση της προσαρμογής σε κοστοβαρή τιμολόγια, ήδη, έχει ξεκινήσει. Σας θυμίζω ότι με τις αλλαγές που έχουν γίνει, είχαμε αυξήσεις σε κάποια, μειώσεις σε κάποια άλλα.

Έχουμε ένα χρονοδιάγραμμα για να ολοκληρωθεί, στα επόμενα δύο χρόνια, αυτή η διαδικασία. Όσον αφορά στα τιμολόγια, επειδή είναι πολύ πιθανό να έχω και μία δεύτερη και τρίτη ερώτηση, να θυμίσω ξανά ότι η προσαρμογή τιμολογίων είναι μια διαδικασία, η οποία έχει ξεκινήσει και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Θα κάνουμε ανακοινώσεις μόνο όταν ολοκληρωθεί.

Λ. ΣΑΡΑΝΤΙΔΟΥ: Απ’ ότι ανέφερε η κυρία, την ενημερώσατε για τη μεταβίβαση του δικτύου μεταφοράς της ΔΕΗ σε ξεχωριστές εταιρείες και στη σειρά τους τη μεταβίβαση αυτών των εταιρειών σε ιδιώτες. Θέλετε να ενημερώσετε κι εμάς για το θέμα αυτό κ. Υπουργέ;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Δεν έχω να πω κάτι καινούριο, το οποίο δεν γνωρίζετε ήδη, πάνω στο ζήτημα αυτό. Έχουμε πει ότι στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας και σε συνέχεια της ψήφισης του νόμου, υπάρχει η δημιουργία των θυγατρικών και βεβαίως, η μεταβίβαση προσωπικού από τη ΔΕΗ στις θυγατρικές αυτές.

Και είναι γνωστή και η πρόθεση της Κυβέρνησης, ως ένα από τα εργαλεία αποκρατικοποίησης και ανοίγματος της αγοράς, να προχωρήσει σε μία μείωση του ποσοστού, το οποίο κατέχει το Δημόσιο στις εταιρείες αυτές.

Δεν έχουμε πει ποιο είναι αυτό το ποσοστό. Μιλάμε, όμως, για μια διαδικασία η οποία θα γίνει μέσα στο 2012. Σας θυμίζω ότι έχουμε βάλει μια σειρά από ζητήματα γύρω από την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, για να τα έχουμε όλοι στο μυαλό μας. Είναι η μείωση του ποσοστού, το οποίο κατέχει το Δημόσιο στην επιχείρηση. Είναι η πώληση μονάδων, είτε μεμονωμένα είτε μαζί, μέσω της δημιουργίας μιας μικρής ΔΕΗ, όπως έχω αναφέρει. Και είναι και η μείωση του ποσοστού που κατέχει το Δημόσιο, στις θυγατρικές διανομής και μεταφοράς.

Έχουμε πει ότι αυτές είναι εναλλακτικές επιλογές, κάποιες θα γίνουν συνδυαστικά, άλλες όχι. Η πολιτεία έχει προσλάβει χρηματοοικονομικούς συμβούλους για να προχωρήσει τη διαδικασία της αποκρατικοποίησης. Αλλά το πρώτο βήμα για να κάνουμε τα επόμενα ήταν η ψήφιση του νόμου, έγινε. Το δεύτερο βήμα είναι η ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης που κάνουμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχετικά με την πώληση των λιγνιτικών μονάδων. Για το ζήτημα αυτό σας ενημερώνω τακτικά θα έλεγα, προχωράει αυτή η διαπραγμάτευση. Έχουμε συμφωνήσει στο Μνημόνιο με την τρόικα, ότι η συμφωνία πρέπει να επιτευχθεί μέχρι τέλος Οκτωβρίου.

Στην πράξη, έχουμε φτάσει σχεδόν στο τέλος αυτής της συμφωνίας. Επί της αρχής, συνεπώς, θα μπορούσα να πω ότι το πλαίσιο υπάρχει, είναι η πώληση συγκεκριμένων μονάδων, μαζί με μια συμφωνία ανταλλαγής ισχύος. Αλλά από τη συμφωνία της αρχής μέχρι το συγκεκριμένο κείμενο, διαμεσολαβεί μια διαδικασία, απ’ ό,τι αντιλαμβάνεστε. Άρα, μόλις, ολοκληρώσουμε θα μπορέσουμε να σας πούμε τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Αυτό θα μας βοηθήσει να πάμε στο επόμενο βήμα. Το επόμενο βήμα είναι να δούμε μαζί με τους χρηματοοικονομικούς συμβούλους μας, πώς είναι ο καλύτερος τρόπος εφαρμογής αυτής της συμφωνίας, με τρόπο που να ανοίγει την αγορά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, διαφυλάσσοντας, βεβαίως, και την αξία της ΔΕΗ και πώς αυτό συνδέεται με την ευρύτερη στρατηγική αποκρατικοποιήσεων στον τομέα της ενέργειας που έχει η Κυβέρνηση.

Λ. ΣΑΡΑΝΤΙΔΟΥ: Κύριε Υπουργέ, αν μου επιτρέπετε, να προσθέσω μια ερώτηση. Επειδή ήσασταν και στο Αζερμπαϊτζάν πρόσφατα και πολλά ακούγονται για το ενδιαφέρον της Socar για τη ΔΕΠ, θα ήθελα και γι’ αυτό να αναφερθείτε, παρακαλώ.

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ναι, γνωρίζετε ότι η διαδικασία αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ, του ΔΕΣΦΑ και των ΕΛΠΕ είναι σε εξέλιξη. Το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων, στο οποίο έχουν περιέλθει τα περιουσιακά αυτά στοιχεία, έχει δώσει χρονοδιάγραμμα ανακοινώσεων του πρώτου σταδίου μέσα στον επόμενο μήνα. Το θετικό είναι ότι υπάρχει σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον. Και διαπιστώσαμε στο ταξίδι που κάναμε με τον κ. Μανιάτη, στο Αζερμπαϊτζάν, ότι το ενδιαφέρον αυτό προέρχεται και από την αζέρικη πλευρά και από τη Socar.

Όμως, γνωρίζετε ότι οι διαδικασίες αυτές γίνονται με όρους διαφάνειας και με ανοιχτούς διαγωνισμούς και έτσι θα προχωρήσουμε κι εδώ. Εμείς σημειώνουμε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον την πρόθεση, τόσο από την πλευρά του Κατάρ, την οποία επίσης έχουμε δηλώσει επισήμως, μετά από την επίσκεψη του Σεΐχη του Κατάρ και τη συνάντησή του με τον Πρωθυπουργό, όσο και τώρα, μετά από τη συνάντηση που είχαμε με τον Πρόεδρο Aliyev στο Αζερμπαϊτζάν.

Κ. ΒΟΥΤΣΑΔΑΚΗΣ: Δύο ερωτήσεις ήθελα. Το ένα είναι ότι βλέπω εδώ στην έκθεση, σελ. 78, ότι έχουμε την τέταρτη ακριβότερη τιμή φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά. Και αυτό υποθέτω, όχι δεν υποθέτω, είναι βέβαιο, είναι πριν την επιβολή του φόρου. Αν έχετε κάποιο σχόλιο γι’ αυτό και αν έχουμε κάποια εξέλιξη για τον ειδικό φόρο κατανάλωσης.

Και το δεύτερο αν μπορείτε να μας πείτε μερικές λεπτομέρειες, πέρα από αυτά που μας είχατε πει τις προάλλες, αναφορικά με το σχέδιο «Ήλιος» και τον τρόπο που θα επιτευχθεί η μείωση του δημοσίου χρέους μέσω αυτού, σύμφωνα με την απόφαση της Συνόδου Κορυφής.

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ως προς το πρώτο ζήτημα, γνωρίζετε ότι το ΥΠΕΚΑ έχει κάνει κάποιες προτάσεις που συμβαδίζουν με τις προτάσεις που έχει κάνει και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για την εξαίρεση από την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης του τομέα του ηλεκτρισμού. Αυτό δεν έχει καταστεί δυνατόν, αυτή τη στιγμή, δεδομένων των δημοσιονομικών υποχρεώσεων της χώρας και της ανάγκης εξεύρεσης εναλλακτικών αντίστοιχων πηγών εσόδων. Είναι κάτι το οποίο θα συνεχίσουμε να συζητάμε με το Υπουργείο Οικονομικών.

Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο, βεβαίως, υπάρχει και θα υπάρχει, απλώς το ερώτημα είναι ποιους ακριβώς αφορά, για να μην δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα στην αγορά φυσικού αερίου και στις τιμές φυσικού αερίου.

Έρχομαι στο ζήτημα του project «Ήλιος», το οποίο αναφέρατε. Κατ' αρχήν, πρέπει να πω ότι η ονομαστική αναφορά στο project «Ήλιος» στα συμπεράσματα της χθεσινής Συνόδου είναι κάτι το εξαιρετικά θετικό και κάτι για το οποίο δουλέψαμε πολύ καιρό. Είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι έχουμε κάνει μια πολύ συγκεκριμένη δουλειά και ανάλυση για το πώς μπορεί να σχηματοποιηθεί το project που, ναι μεν έχει πρωτοαναφερθεί σε σχέση με μια χώρα, τη Γερμανία, αλλά είναι ανοιχτό και σε άλλες χώρες.

Έχουμε συζητήσει πολύ με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχουμε συζητήσει πολύ με τη Γερμανική Κυβέρνηση, έχουμε ψάξει τα χρηματοοικονομικά θέματα, τα ζητήματα διασύνδεσης και δικτύων συνδέοντάς τα και με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επέκταση δικτύων.

Βρισκόμαστε σε μια διαδικασία εύρεσης διαθέσιμης γης. Γνωρίζετε ότι εστάλησαν και επιστολές, πριν από μερικές ημέρες, στους Δήμους όλης της Ελλάδας, για να αποτυπώσουμε την ελεύθερη δημοτική γη, η οποία θα μπορούσε να συμπεριληφθεί σε όλο αυτό το πρόγραμμα.

Έχει γίνει δουλειά. Αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς είναι και το γεγονός ότι θεωρήθηκε ότι έχει φτάσει σε επίπεδο ωριμότητας πλέον, ώστε να υπάρξει ονομαστική αναφορά που θα μας επιτρέψει να κάνουμε και τα επόμενα βήματα.

Υπάρχουν δυο τρόποι με τους οποίους μπορεί να γίνει αυτό. Ο πρώτος τρόπος έχει να κάνει με την προεξόφληση, την τιτλοποίηση, αν θέλετε, μελλοντικών εσόδων από την παραγωγή και εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Και αυτή η τιτλοποίηση, όπως γίνεται με άλλα έσοδα από άλλες πηγές, να χρησιμοποιηθεί για την ονομαστική μείωσή του χρέους. Αυτός είναι ο ένας τρόπος.

Ο δεύτερος τρόπος είναι να χρησιμοποιηθούν τα ετήσια έσοδα από αυτό το project, όταν υλοποιηθεί, για να εγγυηθούν ή να μειώσουν τότε το χρέος, όπως αυτό το project εξελίσσεται. Υπάρχουν δυο, λοιπόν, διαφορετικοί τρόποι, η τιτλοποίηση και πρόωρη εξόφληση ή η χρήση των εσόδων αυτών σε όλη τη διάρκεια της εικοσαετίας ή εικοσιπενταετίας, που θα δημιουργήσει αυτό το project. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα δουλέψουμε με τους χρηματοοικονομικούς συμβούλους του Ελληνικού Δημοσίου.

Να προειδοποιήσω ότι το project αυτό, επειδή είναι φιλόδοξο και δύσκολο, έχει πολύ δρόμο και πολλή δουλειά ακόμα, για να γίνει πραγματικότητα. Όμως, μας ενθαρρύνει το γεγονός ότι υπάρχει ανταπόκριση από τους εταίρους μας, αλλά και αναγνώριση με την αναφορά στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Κορυφής.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχουν και αντιδράσεις από τους Οικολόγους της Γερμανίας.

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ναι, είδα την ανακοίνωση αυτή των Οικολόγων της Γερμανίας. Θα επιχειρήσουμε να πείσουμε όλες τις πολιτικές δυνάμεις στη Γερμανία και όχι μόνο, ότι η εισαγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι κομμάτι αυτού που όλοι θέλουμε να δημιουργήσουμε, μια ενιαία αγορά ενέργειας στην Ευρώπη. Δεν νοείται να αποδεχόμαστε ότι μπορούμε να εισάγουμε ενέργεια από συμβατικές πηγές και όχι από μες Πηγές Ενέργειας.

Μ. VANDERHOEVEN: Θέλω να κάνω κάποιες επιπλέον παρατηρήσεις επ' αυτού, να πω δυο λόγια επιπλέον. Όλοι γνωρίζουμε την πρόθεση της γερμανικής Κυβέρνησης. Πρέπει να καλύψει ένα κενό. Η κάλυψη αυτού του κενού αυτή τη στιγμή σημαίνει ότι πρέπει να εισάγει από τη Γαλλία, την Πολωνία και την Ολλανδία. Αλλά εδώ πραγματικά έχετε ένα πλεονέκτημα γιατί θέλουν περισσότερες ανανεώσιμες ενέργειες. Άρα μπορείτε να βοηθήσετε. Κυρίως αν δείτε την κατάσταση από ευρωπαϊκή σκοπιά.

Μ. ΠΙΟΥ: Θα ήθελα αν μπορείτε να μας πείτε λίγο περισσότερα για τα οικονομικά του project «Ήλιος», πόσο δηλαδή θα στοιχίσουν οι διασυνδέσεις, το κόστος των διασυνδέσεων, τι θα γίνει αν όλη αυτή η ενέργεια ή μεγάλο μέρος μπεις το ελληνικό σύστημα και με ποια τιμή θα μπαίνει στο ελληνικό σύστημα εφ' όσον θα γίνεται το swap δηλαδή, τι θα συμβεί με το αν θα πετάξει άλλες μονάδες έξω τις ώρες που θα λειτουργεί το project «Ήλιος». Δηλαδή κάπως αν μπορείτε να μας πείτε λίγο τα βασικά του οικονομικά μεγέθη γιατί δεν είναι προφανή όλα και τι προσδοκάτε να εισπράξετε, ποιο το ύψος της τιτλοποίησης και από πού.

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Με μεγάλη χαρά να κάνουμε μια ειδική συζήτηση για το project «Ήλιος». Το Δεκέμβριο, σας ενημερώνω από τώρα, έχουμε αποφασίσει να γίνει με από κοινού διοργάνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΥΠΕΚΑ ενός διήμερου συνεδρίου για την ενέργεια στην Ελλάδα και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, όπου μία από τις δυο μέρες θα είναι αφιερωμένη αποκλειστικά και μόνο στο project «Ήλιος» και στην υλοποίησή του.

Άρα, θα πω δυο τρία στοιχεία μόνο και θα επανέλθω. Έχουμε αποτυπώσει κάποια από αυτά και στην παρουσίαση που έχουμε ανεβάσει στο site του ΥΠΕΚΑ, αλλά βεβαίως βάζετε πολύ σωστά ερωτήματα. Βασικό στοιχείο είναι ότι πρόκειται για ένα σχέδιο, το οποίο παράγει για παράδειγμα 10 GW, έχει ένα κόστος επένδυσης περίπου 20 δισ. ευρώ με μέση τιμή δύο εκ. ευρώ ανά MW και αυτή η τιμή πέφτει, αυτή τη στιγμή, γιατί πέφτουν ραγδαία οι τιμές εξοπλισμού στα φωτοβολταϊκά.

Ταυτόχρονα, με βάση την ισχύουσα τιμή στη Γερμανία, όχι στην Ελλάδα, τα έσοδα είναι της τάξης των 3-3,5 δισ. ευρώ το χρόνο επί 25 χρόνια. Μιλάμε, λοιπόν, για ένα project με δυνητικά έσοδα πάνω από 80 δισ. ευρώ, κόστος επένδυσης 20 δισ. και, βεβαίως, σε αυτό το κόστος επένδυσης πρέπει να προσθέσει κάποιος και το κόστος διασύνδεσης. Σχετικά με το κόστος διασύνδεσης, θα σας δώσω ένα νούμερο, μια ειδική γραμμή από εδώ ως την Κεντρική Ευρώπη, είναι της τάξεως των 10 δισ. ευρώ επένδυση. Δεν είναι ο μόνος τρόπος για να κάνει κάποιος αυτή τη διασύνδεση και, ήδη, με το ισχύον σύστημα, γύρω στα 2.000 MW μπορούν να φύγουν προς τα πάνω με το ισχύον δίκτυο. Όμως, ένα κομμάτι αυτής της επένδυσης, θα είναι χρηματοδοτούμενο από ευρωπαϊκούς πόρους στο πλαίσιο της ανακοίνωσης που έκανε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών δικτύων.

Αυτά είναι πολύ χοντρικά κάποια χαρακτηριστικά. Έτσι κι αλλιώς, η τοπική διασύνδεση είναι ένα θέμα που εξελίσσεται και, αν εξαιρέσει κάποιος τα νησιά και την Κρήτη, δεν χρειάζονται τεράστιες επενδύσεις αναβάθμισης για να καλύψει αυτό το project. Βάλατε, όμως, ένα πολύ σημαντικό θέμα, το οποίο θέλει πολύ μεγάλη κουβέντα, τι γίνεται αν μέρος αυτής της παραγωγής δεν έχει φυσική εξαγωγή, αλλά εκμεταλλευόμενη τη δυνατότητα που δίνει η σχετική Κοινοτική Οδηγία, το 2009, είναι μόνο στατιστικού χαρακτήρα.

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δει κάποιος τι ακριβώς θα συμβεί στην εγχώρια αγορά, ποιον πετάει έξω, τι μεταβολές υπάρχουν. Αυτά είναι ζητήματα τα οποία θα τα δούμε από δω και πέρα. Έχουμε, ήδη, κάνει μια δουλειά κι υπάρχουν διαφορετικά εναλλακτικά σενάρια. Επαναλαμβάνω, μιλάμε για ένα πολύπλοκο, φιλόδοξο, ρεαλιστικό, project, του οποίου ο ρεαλισμός βασίζεται σ’ ένα πολύ απλό πράγμα, ότι η διαφορά ενεργειακής απόδοσης και άρα επενδυτικής απόδοσης σε ηλιακή ενέργεια μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας, είναι τεράστια. Και αυτό δημιουργεί και επενδυτικό ενδιαφέρον. Γι’ αυτό ενδιαφέρονται και οι γερμανικές επιχειρήσεις να συμμετάσχουν - βλέπω πάρα πολύ συχνά μεγάλες επιχειρήσεις γερμανικών και όχι μόνο συμφερόντων, που ρωτούν «πώς μπορούμε να συμμετάσχουμε σ’ αυτό το project;»

Και κλείνω το θέμα αυτό με το ζήτημα της ελληνικής συμμετοχής. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να δει κάποιος πώς θα σχηματοποιηθεί. Αλλά υπολογίστε ότι η Ελλάδα βάζει, πέρα από τον ήλιο, προφανώς, τη δημόσια και δημοτική γη, η οποία διατίθεται για 25 χρόνια και, ταυτόχρονα, όλες τις αδειοδοτήσεις σε ένα σύστημα και πιθανόν και άλλου είδους πλεονεκτήματα, που να έχουν να κάνουν με τη φορολογία και ούτω καθ' εξής, στο επενδυτικό αυτό σχήμα που θα δημιουργηθεί.

Και αυτό είναι κομμάτι της διαπραγμάτευσης που θα γίνει με τους εταίρους. Αλίμονο αν τα είχαμε όλα λύσει εκ των προτέρων.

Γ. ΦΥΝΤΙΚΑΚΗΣ: Είχατε μιλήσει παλαιότερα για 30% συμμετοχή. Αυτό είναι ως βάση;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Βεβαίως.

Γ. ΦΥΝΤΙΚΑΚΗΣ: Αυτό είναι ως βάση;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ένα ποσοστό με το οποίο ξεκινάμε μια συζήτηση.

Γ. ΦΥΝΤΙΚΑΚΗΣ: Του Ελληνικού Δημοσίου συμμετοχή;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Του Ελληνικού Δημοσίου.

Γ. ΦΥΝΤΙΚΑΚΗΣ: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου)

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Είναι η αξία της γης. Όταν μπαίνει κάποιος σε μία Συμμετοχή Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, βάζει κάποια πράγματα. Αυτά θα μπορούσαν να είναι η αξία της γης και όλο το πλέγμα του ότι ετοιμάζει η Ελληνική Πολιτεία και δίνει ένα έτοιμο project, δηλαδή πλήρως αδειοδοτημένο, με όλα τα προβλήματα λυμένα, για να υλοποιηθεί.

Γ. ΦΥΝΤΙΚΑΚΗΣ: Ήθελα να σας ρωτήσω το εξής. Χθες ο κλάδος των φωτοβολταϊκών ζήτησε, μέσω μιας παρουσίασης των θέσεών του στους δημοσιογράφους, εξέφρασε το αίτημα να ανέβει η συμμετοχή του στη διείσδυση των ΑΠΕ στα 6.000 MW το ΄20, στα 6 GW το ΄20 από το 2,2 GW που είναι ο εθνικός στόχος για το ΄20.

Ήθελα να ρωτήσω τόσο εσάς όσο και την κα Van Der Hoeven αν η ελληνική οικονομία και η ελληνική αγορά των ΑΠΕ αντέχει ένα τέτοιο νούμερο. Αυτοί υποστηρίζουν ότι τα δίκτυα της ΔΕΗ το αντέχουν και κατ’ επέκταση και οικονομικά ότι τέτοιες επενδύσεις βγαίνουν.

Η δεύτερη ερώτηση είναι: έχει ανοίξει μία κουβέντα εδώ και κάποιο διάστημα με δική σας πρωτοβουλία σχετικά με το πώς θα καλυφθεί άμεσα το έλλειμμα το ΔΕΣΜΗΕ και αυτή η κουβέντα περιλαμβάνει και την αύξηση του τέλους ΑΠΕ σε ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο ποσοστό, δεν είναι σαφές μέχρι τώρα.

Έχει προχωρήσει αυτή η κουβέντα, και σε ποιο στάδιο βρίσκεται, δεδομένου ότι αυτό το έλλειμμα, όπως ανέφερε προ ημερών στη Βουλή ο Πρόεδρος της ΡΑΕ ο κ. Βασιλάκος, αυξάνεται και έχει φτάσει στα 150 εκατομμύρια ευρώ.

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ο στόχος τον οποίο θέσαμε ήταν εξαρχής πολύ φιλόδοξος, όμως σήμερα που μιλάμε έχουμε αδειοδοτήσει την υπερκάλυψη του στόχου για το 2020. Προσέξτε, έχουμε αδειοδοτήσει και όχι προφανώς υλοποιήσει.

Ξέρουμε όλοι μας ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα στην υλοποίηση είναι η χρηματοδότηση. Στο βαθμό που θα αρχίσει να λύνεται η χρηματοδότηση, όσο ομαλοποιείται η κατάσταση, η αύξηση θα είναι αλματώδης. Το στόχο που τέθηκε δεν πρέπει να τον δει κάποιος ως ένα περιορισμό. Είμαστε έτοιμοι να πάμε σε αναπροσαρμογή του στόχου, αν δούμε ότι υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον. Αυτό, όμως, σημαίνει και αναπροσαρμογή και μία σειρά άλλων πραγμάτων, για ο στόχος αυτός να εξυπηρετηθεί και από τις όποιες εγγυημένες τιμές.

Αναφερθήκατε στην πρόταση του Συνδέσμου των Φωτοβολταϊκών για την αύξηση του στόχου, δεν αναφερθήκατε και στην πρότασή τους για μείωση των εγγυημένων τιμών στα φωτοβολταϊκά.

Γ. ΦΥΝΤΙΚΑΚΗΣ: 10% ετησίως.

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ναι. Εμείς καλωσορίζουμε τι ο Σύνδεσμος των Φωτοβολταϊκών προσέρχεται σε μία συζήτηση, αναγνωρίζοντας ότι πρέπει να δούμε και την εκλογίκευση αυτή προοπτικά. Επαναλαμβάνω και το έχω πει πολλές φορές, αλλά το ξαναλέω για άλλη μια φορά, προφανώς όχι αναδρομικά και όχι γι' αυτούς που έχουν ήδη κλειδώσει τιμές μέχρι σήμερα.

Γ. ΦΥΝΤΙΚΑΚΗΣ: Θα απαιτήσει περαιτέρω απομείωση του 10% ή το 10% φτάνει;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Έχουμε ξεκινήσει, και πάω στο επόμενο ερώτημά σας, μία συζήτηση με όλη την αγορά, με έναν πολύ ανοιχτό τρόπο, κάνοντας μία διαβούλευση, όπου ζητήσαμε να μας καταθέσουν τις προτάσεις τους, τις οποίες αναρτήσαμε όλες στο δικτυακό τόπο του ΥΠΕΚΑ. Με βάση αυτές τις προτάσεις, θα τους συναντήσουμε ξανά για να παρουσιάσουμε ποιες είναι οι δικές μας συνθετικές προτάσεις και να καταλήξουμε σε αποφάσεις.

Δεν θέλω, λοιπόν, προφανώς να έρθω εδώ και να πω ένα ποσοστό, όταν υπάρχει μία απόλυτα ειλικρινής διαβούλευση και η οποία έχει και ανταπόκριση από την αγορά. Θέλω εδώ να πω ότι είναι πάρα πολύ θετικό το γεγονός ότι όλοι οι φορείς προσήλθαν και, μάλιστα, υπάρχει και σύγκλιση γύρω από τα βασικά ζητήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.

Όλοι συμφωνούμε, για παράδειγμα ότι το τέλος ΑΠΕ, όπως είναι αυτή τη στιγμή, λειτουργεί πολλές φορές στρεβλά. Ότι πρέπει να υπάρχει προοπτικά ένας εξορθολογισμός των εγγυημένων τιμών. Ότι πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να στηρίξουμε και να προστατεύσουμε και την εγχώρια προστιθέμενη αξία. Ότι επίσης πρέπει να υπάρξουν άμεσες ενέργειες. Και εδώ έρχομαι στο τελευταίο σας ερώτημα και με αυτό κλείνω, που μιλήσατε για το έλλειμμα του ΔΕΣΜΗΕ, στο οποίο και ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής αναφέρθηκε, όταν έκανε την παρουσίαση στη Βουλή.

Προφανώς, αυτό το έλλειμμα δεν δημιουργήθηκε χθες και άρα δεν μπορεί να μηδενιστεί αύριο. Όμως, χθες, ανακοινώσαμε μία πολύ μεγάλη κίνηση. Ότι με τα έσοδα των 10 εκατομμυρίων ευρώ από τη χθεσινή δημοπράτηση των ρύπων, μαζί και με τις υπόλοιπες που έχουμε ήδη προγραμματισμένες, φέρνοντας μία έκτακτη και φέρνοντας και λίγο πιο μπροστά δύο άλλες δημοπρασίες, φτάνουμε να υπολογίζουμε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουμε περίπου 50 εκ. ευρώ έσοδα από αυτές τις δημοπρασίες, που αυτομάτως κλείνουν ένα πολύ μεγάλο μέρος του ελλείμματος του ΔΕΣΜΗΕ.

Ταυτόχρονα, ο ΔΕΣΜΗΕ έχει οφειλόμενα σημαντικά ποσά επιστροφής ΦΠΑ από το Ελληνικό Δημόσιο, για τα οποία σε συνεννόηση με το Υπουργείο Οικονομικών, μέχρι την επόμενη εβδομάδα, θα έχει κλείσει ένα μεγάλο μέρος αυτής της οφειλής.

Αυτό σημαίνει ότι μέχρι το τέλος του χρόνου, το έλλειμμα του ΔΕΣΜΗΕ θα έχει μειωθεί στο μισό από αυτό που είναι σήμερα, κι αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε το 2012 με έναν πολύ προσεκτικό τρόπο, για να πάμε σε αυτή τη μεταβατική χρονιά. Διότι σας θυμίζω, ότι το 2013 έχουμε ένα τελείως διαφορετικό περιβάλλον, με τα πολύ μεγάλα έσοδα από τους ρύπους, που αλλάζουν τελείως τη δυνατότητα που θα έχει και ο ΔΕΣΜΗΕ και τον ισολογισμό του.

Άρα, έχουμε μία συζήτηση για το πώς καλύπτει κάποιος το έλλειμμα, από τώρα μέχρι τέλος του 2012, και μία άλλη συζήτηση για το τι κάνει κανένας από το 2013 και πέρα.

M. VANDERHOEVEN: Θα ήθελα να προσθέσω δυο – τρία πραγματάκια σε σχέση με τους στόχους. Οι στόχοι είναι υψηλότεροι από τους αρχικούς. Όταν βλέπω τη δυνατότητα και το δυναμικό της Ελλάδας για τις ΑΠΕ, αυτό είναι τεράστιο.

Σήμερα μιλήσαμε για αιολική και ηλιακή. Υπάρχουν όμως τεράστιες δυνατότητες στη βιομάζα για την ηλιακή – θερμική ενέργεια και γι' αυτό ενθαρρύνουμε την Ελλάδα να αναπτύξει μια εθνική πολιτική για να ενισχύσει και αυτές τις μορφές ενέργειας. Αυτό δείχνει ότι οι ευρύτεροι στόχοι που τώρα αναφέρονται, είναι ρεαλιστικοί. Όμως πράγματι πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα και να αναπτυχθούν οι πολιτικές. Οι δυνατότητες υπάρχουν, πρέπει όμως να χρησιμοποιηθούν. Υπάρχουν.

Γ. ΜΑΝΙΑΤΗΣ: Ειδικά για τη γεωθερμία, γνωρίζετε ότι μετά από δεκαετίες απόλυτης ανυπαρξίας αυτής της πράσινης μορφής ενέργειας, της πιο παραμελημένης στην Ελλάδα, έχουμε καταρχήν αποσαφηνίσει απολύτως και θεσμοθετήσει όλες τις απαιτούμενες νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις. Είναι πλήρως έτοιμο και τελειωμένο όλο το νομοθετικό πλαίσιο.

Δεύτερον, προχωρήσαμε, προκηρύξαμε και αναθέσαμε, ήδη, τον πρώτο γύρο γεωθερμικών πεδίων για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Μιλώ για τα τέσσερα μεγάλα γεωθερμικά πεδία που έχουν κλείσει οι διαγωνισμοί και έχει εγκατασταθεί ο αντίστοιχος ανάδοχος. Και σήμερα, ήδη είμαστε στο μέσο της προθεσμίας για το δεύτερο γύρο παραχωρήσεων γεωθερμίας για άλλα τέσσερα νέα πεδία της χώρας. Ουσιαστικά, σήμερα, βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο αξιοποίησης πλήρως της γεωθερμικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρισμού στη χώρα.

Παράλληλα, να σας θυμίσω, έχουμε κλείσει και όλο το ζήτημα της διανομής γεωθερμικής ενέργειας χαμηλής θερμοκρασίας στον αγροτικό τομέα και στον τουριστικό τομέα. Άρα, η γεωθερμία τους τελευταίους 18 μήνες έχει κάνει ουσιαστικά άλματα στην Ελλάδα και είμαστε στο στάδιο πια της ολοκλήρωσης όλης αυτής της συνεισφοράς.

Θ. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ: Παρότι μας είπατε κ. Υπουργέ ότι καλά προχωράνε τα πράγματα στα χοντρά ζητήματα, όπως επί παραδείγματι με το λιγνίτη, στην έκθεση της Τρόικας δεχτήκατε μία κριτική όσον αφορά την ταχύτητα με την οποία εξελίσσονται τα πράγματα και για το θέμα των λιγνιτών και για τα υδροηλεκτρικά κυρίως και για άλλα. Επί παραδείγματι και για την υλοποίηση του τρίτου ενεργειακού πακέτου, όπου προχθές ο Πρόεδρος της ΡΑΕ είπε ότι ο ΑΔΜΗΕ δεν θα μπορέσει να πιστοποιηθεί έτσι όπως έχουν τα πράγματα σήμερα. Πώς σχολιάζετε αυτό το γεγονός, αυτή την αντίφαση;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Δεν πρόκειται περί αντίφασης. Νομίζω πως όλοι λειτουργούμε στην ίδια κατεύθυνση. Ο καθένας έχει την αξιολόγησή του, της ταχύτητας της πορείας. Θα κάνω όμως μία παρατήρηση σχετικά με το πρώτο από τα τρία σημεία της τρόικας. Με κοινή συμφωνία με την τρόικα, ο χρόνος ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης για τους λιγνίτες μεταφέρεται από το ένα τρίμηνο στο επόμενο, γιατί είναι μια δύσκολη διαπραγμάτευση, η οποία δεν έχει ολοκληρωθεί. Άρα, δεν υπάρχει καθυστέρηση δεκάμηνου, διότι κάθε φορά συμφωνούμε. Εκεί εγώ δεν συμφωνώ με την αξιολόγηση που κάνει η τρόικα, να το πω ευθέως, γιατί κάθε φορά έχουμε συμφωνήσει ότι πρέπει να συνεχίσει η διαπραγμάτευση, για να μπορέσει να κλείσει.

Ξέρετε, όμως, ότι, τους τελευταίους τρεις μήνες, έχει υπάρξει από τη δική μας πλευρά μία αλλαγή τακτικής διαπραγμάτευσης. Δηλαδή, βάλαμε πάνω στο τραπέζι την πώληση των λιγνιτικών μονάδων, κάτι που δεν υπήρχε πριν. Αυτό είναι θετικό και το αποδέχθηκε και η τρόικα ως ένα πολύ θετικό βήμα. Σας θυμίζω ότι, μέχρι τότε, η πώληση των λιγνιτικών μονάδων ήταν θέμα πλήρους υποστήριξης στην περίπτωση που δεν πετύχαιναν οι ανταλλαγές ισχύος.

Τώρα, η πώληση μονάδας είναι συγκεκριμένη και θα είναι ονοματισμένη. Και θα πάει παράλληλα με τις συμφωνίες ανταλλαγής ισχύων. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη και εξαιτίας της βούλησης της Κυβέρνησης να πάει σε αυτή την κατεύθυνση. Συμφωνήσαμε από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να έχουμε κλείσει τη διαπραγμάτευση μέχρι τέλος Οκτωβρίου. Και αυτό θα κάνουμε.

Η διαπραγμάτευση γίνεται αυτή τη στιγμή από απόσταση, έχουμε συμφωνήσει το πλαίσιο και θα μπορέσουμε να κάνουμε σύντομα ανακοινώσεις.

Όσο για την υλοποίηση του 3^ου ενεργειακού πακέτου, δουλεύουμε με τη ΡΑΕ και με όλους τους εμπλεκόμενους για να είμαστε μέσα στους χρόνους και να γίνει πιστοποίηση, όποτε προβλέπει η νομοθεσία. Ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι θα είμαστε συνεπείς.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα μόνο μια διευκρίνιση: Τα χρήματα που βγάλατε από τον πλειστηριασμό της εκπομπής ρύπων αλλά για το project «Ήλιος» ήταν χρήματα που σε άλλη περίπτωση θα πήγαιναν στο Πράσινο Ταμείο;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Όχι. Το 5% των χρημάτων από τις δημοπρασίες πηγαίνει στο Πράσινο Ταμείο. Το 95% πηγαίνει στον ΔΕΣΜΗΕ.

Σας ευχαριστούμε πολύ για τις ερωτήσεις και για την παρουσίας σας, σήμερα εδώ. Ιδιαίτερες ευχαριστίες, τόσο στην Εκτελεστική Διευθύντρια του ΔΠΕ, την κυρία Van Der Hoeven, όσο και στους συνεργάτες της που ήρθαν εδώ, με τους οποίους είχαμε μια εξαιρετικά εποικοδομητική συζήτηση.