Επενδύσεις 2,5 τρισ. ευρώ για να «κλειδώσει» η ενεργειακή επάρκεια

Επενδύσεις από 1,15 έως και 2,5 τρισ. ευρώ «απαιτούνται» έως το 2030 στον ενεργειακό τομέα, προκειμένου η Ευρώπη επιτύχει τους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων ρύπων προκειμένου να διασφαλίσει την ενεργειακή της ασφάλεια και επάρκεια. Σύμφωνα με το European Climate Foundation, περίπου 1 τρισ. ευρώ θα πρέπει να διατεθεί για την κατασκευή μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, συμβατικών και ΑΠΕ, τα 57 δισ. ευρώ για εφεδρικές μονάδες και τα 68 δισ. ευρώ για δίκτυα μεταφοράς υψηλής τάσης.

Υψηλές επενδύσεις χρειάζονται τα δίκτυα διανομής για τη μετεξέλιξή τους σε «έξυπνα δίκτυα», που θα επιτρέψουν τη μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ. Εξάλλου, η εκρηκτική κατάσταση στην Ουκρανία αναδεικνύει την ανάγκη για δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου και εγκαταστάσεις υγροποιημένου αερίου (LNG). Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) τοποθετεί τις επενδύσεις στα 165 δισ. ευρώ μέχρι το 2030 και η Κομισιόν στα 70 δισ. ευρώ ως το 2020. Οσο για την εξοικονόμηση ενέργειας η ΙΕΑ θεωρεί αναγκαίες επενδύσεις ύψους 1,2-2,3 τρισ. ευρώ ως το 2035.

Στη μελέτη του, το Ινστιτούτο έλαβε υπόψη τον Οδικό Χάρτη της Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2050, καθώς και σειρά μελετών από φορείς όπως ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA), το Ευρωπαϊκό Ιδρυμα για το Κλίμα (ECF), αλλά και ο Ευρωπαίος Διαχειριστής Δικτύων Μεταφοράς (ENTSO-E), καταγράφει τις επενδυτικές ανάγκες στον ηλεκτρισμό, το φυσικό αέριο και την εξοικονόμηση ενέργειας.

Συγκεκριμένα, στην έκθεση που παρουσίασε τον Ιούλιο, το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικής Έρευνας, σημειώνεται πως με βάση τους στόχους της Ε.Ε. για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 80-95% το 2050, αλλά και τον ενδιάμεσο στόχο για μείωση 40% έως το 2030 που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στην παραγωγή ηλεκτρισμού αλλά και στα δίκτυα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, καθώς και στα έργα αναβάθμισης της ενεργειακής αποδοτικότητας στην Ευρώπη τις επόμενες δεκαετίες.

Μάλιστα, το Γερμανικό Ινστιτούτο παρουσιάζει κλιμακωτά τις εκτιμήσεις των επιμέρους φορέων για τα ποσά που θα πρέπει να διατεθούν για τη δημιουργία των απαραίτητων ενεργειακών υποδομών, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο ακόμη και για 2,5 τρισ. ευρώ μέχρι το 2030.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η χαρτογράφηση των υποδομών αλλά και των μορφών ενέργειας στις οποίες δίνεται προτεραιότητα μέχρι το 2030. Σύμφωνα με την έκθεση, η ανάγκη επενδύσεων εστιάζεται κυρίως στα δίκτυα διανομής, καθώς αυτά πρέπει να γίνουν έξυπνα δίκτυα και να επιτρέψουν τη μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ και τη δυνατότητα για ενεργό συμμετοχή των καταναλωτών στη διαμόρφωση της ζήτησης μέσω έξυπνων μετρητών.

Παράλληλα, η εκρηκτική κατάσταση στην Ουκρανία αναδεικνύει την αναγκαιότητα για επενδύσεις στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου και σε εγκαταστάσεις LNG. Η Διεθνής Ένωση Ενέργειας (IEA) τοποθετεί τις αναγκαίες επενδύσεις στα 165 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, ενώ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει πως 70 δισ. ευρώ θα χρειαστεί να διατεθούν στον συγκεκριμένο τομέα μέχρι το 2020. Τέλος και όσον αφορά στην εξοικονόμηση ενέργειας, η ΙΕΑ θεωρεί αναγκαίες επενδύσεις ύψους 1.200-2.300 δισ. ευρώ στην Ευρώπη μέχρι το 2035.

Εργα υποδομών
Με δεδομένες τις δημοσιονομικές πιέσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και το γεγονός ότι προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και ενεργειακό επίπεδο, απαιτούνται σε ετήσια βάση περίπου 150 δισ. ευρώ σε σχετικές επενδύσεις (ήτοι 80% του ελληνικού ΑΕΠ), η υλοποίηση των προαναφερθέντων επενδύσεων σε υποδομές δικτύων, μονάδες παραγωγής και έργα εξοικονόμησης, είναι αδύνατο να υποστηριχθεί από τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της Ε.Ε.

Κατά συνέπεια, εκτιμάται πως η Ευρώπη θα πρέπει να αναζητήσει τα κεφάλαια αυτά από τον ιδιωτικό τομέα, προσελκύοντας επενδυτές, οι οποίοι όμως με τη σειρά τους θα χρειαστούν επαρκείς εγγυήσεις και το κατάλληλο επενδυτικό τοπίο. Επιπρόσθετα, θα απαιτηθεί η σύμπραξη της ΕΤΕπ και των εργαλείων JESSICA και JASPERS, ενώ ειδικά για τα έργα δικτύων, η ένταξή τους στο καθεστώς Project of Common Interest αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επίσπευση της αδειοδοτικής διαδικασίας και την ομαλή υλοποίηση των επενδύσεων.

Στη «μάχη» και οι αναδυόμενες αγορές της Ασίας

Περί τα 4 τρισ. δολ. αναμένεται να επενδυθούν την επόμενη δεκαπενταετία σε έργα παραγωγής ενέργειας, στις αναδυόμενες αγορές της Ασίας, με το 65% των κεφαλαίων να κατευθύνονται σε έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Σύμφωνα με το Bloomberg New Energy Finance, ο κόσμος μας βρίσκεται σε μια φάση μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα, που αυτή τη στιγμή καλύπτουν τα δύο τρίτα των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που θα διεισδύσουν σε ποσοστό 50% ως το 2030.

Οι ΑΠΕ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους BNEF, αντιστοιχούν στο 60% της νέας ισχύος των 5.579 Γιγαβάτ που θα εγκατασταθεί ως το 2030. Η Ασία θα απορροφήσει 2,5 τρισ. δολάρια, η Αμερική 816 δισ. δολάρια, η Ευρώπη 967 δισ. δολάρια και η Αφρική με τη Μέση Ανατολή 818 δισ. δολάρια.

Κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη και τη διείσδυση των ΑΠΕ θα διαδραματίσουν τα φωτοβολταϊκά που θα δουν τη διείσδυσή τους να εκτοξεύεται από 2% σε 18% ως το 2030 και μάλιστα σε μια μεγαλύτερη ενεργειακή πίτα με όρους ισχύος. Μάλιστα, τα φωτοβολταϊκά σε στέγες αντιστοιχούν στο 20% της νέας ισχύος και των επενδύσεων που θα πραγματοποιηθούν ως το 2020.

Όπως αναφέρει ο επικεφαλής της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού του BNEF, Μίλο Σζάρντιν, «μέχρι το 2030 θα καταγραφεί εντυπωσιακή ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας στην περιοχή με 800 Γιγαβάτ σε στέγες και μεγάλα φωτοβολταϊκά συστήματα».

Αναδημοσίευση: Ημερησία (Του Κοσμά Ζακυνθινού)