Γιατί επιστρέφει στο προσκήνιο το «φάντασμα» της Μικρής ΔΕΗ

Ο πέλεκυς της Μικρής ΔΕΗ εξακολουθεί να επικρέμαται πάνω από την επιχείρηση. Πρόκειται για κίνδυνο που αναγνωρίζει πλέον και η κυβέρνηση, η οποία βλέπει τα «ισοδύναμα» για τη μείωση του μεριδίου της εταιρείας στη λιανική να «καίγονται» και τον χρόνο για την εφαρμογή των μνημονιακών δεσμεύσεων να πιέζει ασφυκτικά.

Οι εξελίξεις αναμένεται να είναι ραγδαίες το επόμενο διάστημα σε ό,τι αφορά τη διατήρηση του μονοπωλίου τόσο στους λιγνίτες όσο και στα νερά, με τη διοίκηση της επιχείρησης και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να έχουν αποδυθεί πραγματικά σε έναν αγώνα δρόμου για να αποτρέψουν τα χειρότερα σενάρια. Αυτό που φοβούνται περισσότερο είναι η επαναφορά του σεναρίου της Μικρή ΔΕΗ, καθώς το σχέδιο μπορεί να έχει «παγώσει», αλλά ο σχετικός νόμος παραμένει εν ισχύι όσο δεν θεσμοθετείται κάποιο εναλλακτικό ισοδύναμο για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική κατά 25% μέχρι το 2018 και κατά 50% μέχρι το 2020.

Ο κίνδυνος αυτός μεγεθύνεται, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει και την εκκρεμότητα με την Ε.Ε. για την κατάργηση του μονοπωλίου της ΔΕΗ στους λιγνίτες. Στις 8 Μαρτίου εκδικάζεται στο Γενικό Δικαστήριο της Ε.Ε. η προσφυγή της ΔΕΗ κατά της σχετικής απόφασης της Κομισιόν, υπόθεση που θεωρείται χαμένη ακόμη και από την ίδια τη ΔΕΗ. Η οριστική απόφαση του Δικαστηρίου αναμένεται να εκδοθεί μέχρι το καλοκαίρι και να αλλάξει ραγδαία το τοπίο στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού. Εν αναμονή της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, και ενώ η εικόνα που διαμορφώνεται από τις μέχρι τώρα διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς, στους αρμόδιους κυβερνητικούς κύκλους, είναι ότι οι δημοπρασίες ισχύος (nome) που επιλέχθηκαν ως εργαλείο για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ δεν πρόκειται να προχωρήσουν, ο κίνδυνος επαναφοράς του σχεδίου Μικρή ΔΕΗ μεγιστοποιείται.

Συνδυασμός

Αρμόδιες πηγές, μάλιστα, συνδέουν και μια σειρά άλλες απαιτήσεις των πιστωτών, ενόψει των νέων ρυθμίσεων στην αγορά ηλεκτρισμού, με την επαναφορά αυτού του σεναρίου. Ως τέτοια αναφέρεται η δέσμευση που καλείται να αναλάβει η Ελλάδα για την τιμολόγηση της ενέργειας που παράγεται από υδροηλεκτρικές μονάδες. Η δέσμευση αυτή περιλαμβάνεται στο χρονοδιάγραμμα των ενεργειών που πρέπει να υλοποιήσει η ΡΑΕ μέσα στο 2016 και το οποίο καταρτίζεται αυτή την περίοδο. Μέχρι σήμερα, το 80% της ενέργειας που παράγουν οι υδροηλεκτρικές μονάδες της ΔΕΗ χαρακτηρίζεται από την επιχείρηση «υποχρεωτικά νερά» για την άρδευση και ύδρευση των περιοχών που φιλοξενούν τις μονάδες και μπαίνουν στο σύστημα κατά προτεραιότητα, όπως και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι θεσμοί εκτιμούν ότι με τον τρόπο αυτό η ΔΕΗ μπορεί να χειραγωγεί την τιμή που διαμορφώνεται στο σύστημα στην ημερήσια αγορά και ζητάει την εξομάλυνση της κατάστασης με την τιμολόγηση του 100% της υδροηλεκτρικής παραγωγής.

Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, η ΔΕΗ σε συνεργασία με τη ΡΑΕ αναζητούν τη μεθοδολογία για την τιμολόγησή τους. Η τιμή που θα προκύψει, εκτιμάται από πολλές πλευρές ότι θα αποτελέσει τη βάση για την αποτίμηση του κόστους των υδροηλεκτρικών μονάδων ώστε να προχωρήσει η πώλησή τους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το σχέδιο της Μικρή ΔΕΗ περιελάμβανε ένα χαρτοφυλάκιο με λιγνιτικές και υδροηλεκτρικές μονάδες όπως και μία μονάδα φυσικού αερίου, αλλά και ορυχεία όπως και πελατολόγιο της λιανικής αγοράς.

Προς αποφυγήν του απευκταίου αυτού σεναρίου, η διοίκηση της ΔΕΗ με τη στήριξη του υπουργού Πάνου Σκουρλέτη προωθεί το σχέδιο των συμπράξεων με τρίτους στον λιγνίτη. Σε αυτή την κατεύθυνση ξεκίνησε ένας γύρος συζητήσεων με την ιταλική Εdison, τη γερμανική RWE καθώς και με ρωσικές εταιρείες. Στόχος, η δημιουργία κοινοπρακτικών σχημάτων στα οποία η ΔΕΗ θα συμμετέχει με μειοψηφικό πακέτο για την κατασκευή της νέας λιγνιτικής μονάδας Μελίτη 2 στη Φλώρινα, αλλά και τον εκσυγχρονισμό παλαιών λιγνιτικών μονάδων. Στο τραπέζι των συζητήσεων παραμένουν σήμερα μόνο οι Ιταλοί.

Η ιταλική Εdison ενδιαφέρεται για επέκταση στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού με «όχημα» την Elpedison, μέσω της οποίας δραστηριοποιείται σε δύο μονάδες φυσικού αερίου. Εχει κάνει σαφές ωστόσο στην ελληνική πλευρά ότι δεν μπορεί να υπάρξει συνεργασία με τη ΔΕΗ μόνο στους λιγνίτες, θέτοντας επί τάπητος ζήτημα σύμπραξης και στον τομέα των υδροηλεκτρικών. Αν και η πλευρά της ΔΕΗ εμφανίζεται κάθετα αντίθετη σε ένα τέτοιο σχήμα, ο κίνδυνος επαναφοράς του σεναρίου Μικρή ΔΕΗ εκτιμάται ότι θα την υποχρεώσει να κάμψει της αντιρρήσεις της.

(Χρ. Λιάγγου, Καθημερινή, 28/2/2016)