Βιώσιμα χρηματοοικονομικά: το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για μια πιο πράσινη και πιο καθαρή οικονομία

Καθώς ο πλανήτης μας υφίσταται όλο και περισσότερο τις απρόβλεπτες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της εξάντλησης των πόρων, απαιτείται επείγουσα δράση για την προσαρμογή σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο. Χρειάζονται πρόσθετες επενδύσεις ύψους περίπου 180 δισ. ευρώ ετησίως για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το 2030 που συμφωνήθηκαν στο Παρίσι ,μεταξύ των οποίων μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 40 %. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, με βάση τις συστάσεις που διατυπώθηκαν από την ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου (ΟΕΥΕ) για βιώσιμα χρηματοοικονομικά, η Επιτροπή εκθέτει σήμερα έναν χάρτη πορείας για την ενίσχυση του ρόλου των χρηματοοικονομικών στην επίτευξη μιας οικονομίας που λειτουργεί εύρυθμα και επιτυγχάνει επίσης τους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους της.

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκαλύπτει σήμερα τη στρατηγική της για ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα που υποστηρίζει το θεματολόγιο της ΕΕ για το κλίμα και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Το σημερινό σχέδιο δράσης για τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά εντάσσεται στις προσπάθειες της Ένωσης Κεφαλαιαγορών (CMU) για σύνδεση των χρηματοοικονομικών με τις συγκεκριμένες ανάγκες της ευρωπαϊκής οικονομίας προς όφελος του πλανήτη και της κοινωνίας μας. Αποτελεί επίσης ένα από τα βασικά βήματα για την υλοποίηση της ιστορικής συμφωνίας των Παρισίων και της ατζέντας της ΕΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Frans Timmermans δήλωσε σχετικά: «Η μετάβαση προς μια πιο πράσινη και πιο βιώσιμη οικονομία είναι καλή για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καλή για τα άτομα και καλή για τον πλανήτη. Σήμερα, διασφαλίζουμε ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα συμβάλλει στην επίτευξη αυτού του στόχου. Οι προτάσεις μας θα επιτρέψουν στους επενδυτές και στους μεμονωμένους πολίτες να κάνουν μια θετική επιλογή, έτσι ώστε τα χρήματά τους να χρησιμοποιούνται πιο υπεύθυνα και να υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα.»

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιος για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών Βάλντις Ντομπρόβσκις δήλωσε: «Εμπνεόμενοι από το έργο της ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου, παρουσιάζουμε σήμερα τα σχέδιά μας για μια ριζική μεταρρύθμιση που θα μπορούσε να αποτελέσει το παγκόσμιο κριτήριο για βιώσιμα χρηματοοικονομικά, Μόνο με τη βοήθεια του χρηματοπιστωτικού τομέα μπορούμε να καλύψουμε το ετήσιο χρηματοδοτικό κενό ύψους 180 δισ. ευρώ για την επίτευξη των κλιματικών και ενεργειακών μας στόχων, συμβάλλοντας έτσι στο να στηριχθεί ένα βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.»

Ο αντιπρόεδρος Jyrki Katainen, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε: «Η ΕΕ βρίσκεται ήδη στην πρώτη γραμμή των επενδύσεων στην αποδοτική χρήση των πόρων και τις κοινωνικές υποδομές, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων. Τουλάχιστον το 40 % των επενδύσεων του ΕΤΣΕ σε υποδομές θα κατευθυνθεί σε έργα που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της συμφωνίας των Παρισίων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ταυτόχρονα, η δημιουργία των προϋποθέσεων για να επενδύουν οι ιδιώτες επενδυτές με βιώσιμο τρόπο είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να επιτευχθεί η μετάβαση σε μια πιο καθαρή, πιο αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων, κυκλική οικονομία.»

Ο κ. Miguel Arias Cañete, επίτροπος αρμόδιος για τη Δράση για το Κλίμα και την Ενέργεια, δήλωσε τα εξής: «Οι παγκόσμιες επενδύσεις είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς έχουν ήδη επενδυθεί τρισεκατομμύρια σε λύσεις όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η ενεργειακή απόδοση. Η Συμφωνία των Παρισίων αποτελεί μια ευκαιρία για μαζικές επενδύσεις. Πώς μπορούμε να την αξιοποιήσουμε; Το σημερινό σχέδιο δράσης θα βοηθήσει τον χρηματοπιστωτικό τομέα της Ευρώπης να καταστεί ηγετικός παγκόσμιος προορισμός για επενδύσεις σε πράσινες τεχνολογίες.»

Τα βασικά στοιχεία του σχεδίου δράσης

Πριν από ένα χρόνο, η Επιτροπή διόρισε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου για βιώσιμα χρηματοοικονομικά με σκοπό να καταρτιστεί μια ολοκληρωμένη δέσμη συστάσεων για τον χρηματοπιστωτικό τομέα προκειμένου να στηριχθεί η μετάβαση στην οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών. Εμπνεόμενη από την τελική έκθεση της ομάδας, η Επιτροπή προτείνει σήμερα μια ενωσιακή στρατηγική για βιώσιμα χρηματοοικονομικά, η οποία καθορίζει έναν χάρτη πορείας για τις περαιτέρω εργασίες και τις προσεχείς ενέργειες που καλύπτουν όλους τους σχετικούς παράγοντες του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Μεταξύ αυτών:

• Καθορισμός κοινής γλώσσας για τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά, δηλαδή ενοποιημένο σύστημα κατάταξης της ΕΕ — ή ταξινομία — με στόχο να οριστεί τι είναι βιώσιμο και να εντοπιστούν οι τομείς όπου οι βιώσιμες επενδύσεις μπορούν να έχουν τον μεγαλύτερο δυνατό αντίκτυπο.
• Δημιουργία σημάτων της ΕΕ για πράσινα χρηματοπιστωτικά προϊόντα με βάση αυτό το σύστημα κατάταξης της ΕΕ: αυτό θα επιτρέψει στους επενδυτές να εντοπίζουν εύκολα επενδύσεις που συμμορφώνονται με τα πράσινα κριτήρια ή τα κριτήρια χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.
• Αποσαφήνιση του καθήκοντος των διαχειριστών στοιχείων ενεργητικού και των θεσμικών επενδυτών να λαμβάνουν υπόψη τη βιωσιμότητα στην επενδυτική διαδικασία και να αυξήσουν τις απαιτήσεις δημοσιοποίησης.
• Επιβολή στις ασφαλιστικές εταιρείες και τις επιχειρήσεις επενδύσεων της υποχρέωσης να συμβουλεύουν τους πελάτες με βάση τις προτιμήσεις τους σχετικά με τη βιωσιμότητα.
• Ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας: οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες αποτελούν σημαντική πηγή εξωτερικής χρηματοδότησης για την ευρωπαϊκή οικονομία. Η Επιτροπή θα διερευνήσει τη σκοπιμότητα αναπροσαρμογής των κεφαλαιακών απαιτήσεων για τις τράπεζες (πρόκειται για τον λεγόμενο «πράσινο συντελεστή υποστήριξης») για τις βιώσιμες επενδύσεις, όταν αυτό δικαιολογείται από την άποψη του κινδύνου, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι διαφυλάσσεται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
• Ενίσχυση της διαφάνειας όσον αφορά τις εταιρικές εκθέσεις: προτείνουμε να αναθεωρηθούν οι κατευθυντήριες γραμμές για τις μη χρηματοοικονομικές πληροφορίες, ώστε να ευθυγραμμιστούν περαιτέρω με τις συστάσεις της ειδικής ομάδας του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για τη δημοσιοποίηση χρηματοοικονομικών πληροφοριών σχετικών με το κλίμα (TCFD).

Ιστορικό

Η ΕΕ και οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο δεσμεύθηκαν για την επίτευξη του στόχου μιας πιο βιώσιμης οικονομίας και κοινωνίας όταν ενέκριναν τη συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή και την Ατζέντα 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η ΕΕ συμβάλλει ήδη στη βελτίωση χάρη στο πλαίσιο ΕΕ για την ενέργεια και το κλίμα με ορίζοντα το 2030, την Ενεργειακή Ένωση, το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία και την υλοποίηση από την ΕΕ της ατζέντας 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Για την επίτευξη πιο βιώσιμης ανάπτυξης, όλα τα μέλη της κοινωνίας πρέπει να διαδραματίσουν ένα ρόλο. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν αποτελεί εξαίρεση. Ο αναπροσανατολισμός των ιδιωτικών κεφαλαίων σε πιο βιώσιμες επενδύσεις απαιτεί συνολική επανεξέταση του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα. Αυτό είναι αναγκαία προϋπόθεση για να προχωρήσει η ΕΕ σε μια πιο βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη· να εξασφαλίσει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και να ενισχύσει τη διαφάνεια και την μακρόπνοη προοπτική στην οικονομία. Αυτό το σκεπτικό βρίσκεται επίσης στον πυρήνα του σχεδίου για την Ένωση Κεφαλαιαγορών (CMU) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Επιτροπή συνέστησε το 2016 μια ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου για βιώσιμα χρηματοοικονομικά. Απαρτιζόταν από 20 ανώτερους εμπειρογνώμονες προερχόμενους από την κοινωνία των πολιτών, τον χρηματοπιστωτικό τομέα, την ακαδημαϊκή κοινότητα και από παρατηρητές από ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς. Η ομάδα δημοσίευσε την τελική της έκθεση τον Ιανουάριο του 2018, όπου παρουσίασε οκτώ δράσεις προτεραιότητας, τις οποίες έκρινε ως τους αναγκαίους θεμέλιους λίθους για κάθε ουσιαστικό μέτρο που αφορά τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά. Το σημερινό σχέδιο δράσης στηρίζεται στις συστάσεις της ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου.

Οι απαιτούμενες ενέργειες για ορισμένες από τις βασικές συστάσεις της έκθεσης συζητήθηκαν στην ενδιάμεση έκθεση της ομάδας της 13ης Ιουλίου 2017. Η Επιτροπή, ανταποκρινόμενη στην έκθεση, έχει ήδη προτείνει να συμπεριληφθούν παράγοντες σχετικοί με το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση (ΠΚΔ) στις εντολές των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών. Επιπλέον, η Επιτροπή διεξήγαγε δημόσια διαβούλευση σχετικά με τα καθήκοντα των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών στοιχείων ενεργητικού ως προς τη βιωσιμότητα.

Η Επιτροπή διοργανώνει διάσκεψη υψηλού επιπέδου στις 22 Μαρτίου 2018 για να συζητηθεί το σχέδιο δράσης που παρουσιάστηκε σήμερα.

Για περισσότερες πληροφορίες

Δελτίο Τύπου

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

Ενημερωτικό δελτίο

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη