«Πονοκέφαλος» για το ΥΠΕΚΑ η πτώση της τιμής του πετρελαίου

Η πρώτη μεγάλη απόπειρα ανοίγματος της εγχώριας αγοράς υδρογονανθράκων συνέπεσε τελικά με την απρόβλεπτη και ραγδαία μείωση της τιμής του πετρελαίου. Το κατά πόσον αυτό θα ανατρέψει τη μέχρι τώρα θετική εξέλιξη στους δύο διαγωνισμούς για την παραχώρηση 20 υποθαλάσσιων οικοπέδων σε Ιόνιο και Κρήτη και τριών χερσαίων σε Αρτα - Πρέβεζα, Αιτωλοακαρνανία και Βορειοδυτική Πελοπόννησο, που βρίσκονται στον αέρα από τον Νοέμβριο, είναι ένα ερώτημα που απασχολεί την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ και συνολικά την κυβέρνηση.
Οι ανησυχίες εντάθηκαν μετά την απόφαση της καναδικής Petra Petroleum να αποχωρήσει από το κοίτασμα των Ιωαννίνων πουλώντας το 20% που κατείχε στην Εnergean Oil. H καναδική εταιρεία απέδωσε την απόφασή της αυτή στον ανασχεδιασμό της στρατηγικής της μετά την εξαγορά της από τη Mitra Energy, η οποία δραστηριοποιείται κατά βάση στη Νοτιοανατολική Ασία.
Η ραγδαία υποχώρηση της τιμής του αργού κάτω από τα 54 δολάρια έχει υποχρεώσει ήδη τις μεγάλες πετρελαϊκές στον ανασχεδιασμό της παραγωγής τους. Πετρελαϊκές επενδύσεις συνολικού ύψους 1 τρισ. δολαρίων βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω της πτώσης των τιμών, σύμφωνα με το δελτίο της Goldman Sachs. Η ConocoPhillips ήδη ανακοίνωσε περικοπές, ενώ η ΒΡ και η Exxon έχουν στείλει το μήνυμα ότι μάλλον θα προχωρήσουν στην ίδια κατεύθυνση. Mόλις την περασμένη Τετάρτη, η θυγατρική της Total στη Βουλγαρία ακύρωσε διαγωνισμό για την επιλογή εργολάβου που θα αναλάμβανε την παροχή υπηρεσιών σε δύο γεωτρήσεις στη Μαύρη Θάλασσα και ανέβαλε το πρόγραμμα γεωτρήσεων μέχρι το 2016.
Σε αυτό το φόντο η Ελλάδα αναζητεί επενδυτές που να μπορούν να διαθέσουν τα κεφάλαια που απαιτούνται για επενδύσεις σε μεγάλα βάθη, οι οποίες όμως καθίστανται ασύμφορες με τιμές πετρελαίου κάτω των 70 δολαρίων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για κάθε γεώτρηση σε βάθη 800-1.300 μέτρων απαιτούνται επενδύσεις άνω των 120-150 εκατ. ευρώ και κάθε επενδυτής, για να ερευνήσει μια περιοχή, θα πρέπει να προχωρήσει τουλάχιστον σε δύο γεωτρήσεις. Η συγκυρία δεν είναι θετική και αυτό δεν αμφισβητείται ούτε από τους πλέον αισιόδοξους. Δεν μπορεί όμως από μόνη της να ανατρέψει το ελληνικό πρόγραμμα αξιοποίησης των εγχωρίων υδρογονανθράκων, είναι η άποψη που εκφράζεται και από τους μετριοπαθείς της αγοράς. Εξηγούν ότι οι μεγάλες πετρελαϊκές φοβούνται τα μεγάλα έργα εκμετάλλευσης, δηλαδή τις γεωτρήσεις άντλησης και ανάπτυξης των κοιτασμάτων, που αφορούν το 85% των δαπανών τους. Γι’ αυτό και σταματούν τέτοιου είδους επενδυτικά προγράμματα.
Το θετικό νέο<br /> Το στάδιο των ερευνητικών γεωτρήσεων, όμως, αντιστοιχεί στο 15% των δαπανών τους, ποσό που τα πορτοφόλια των μεγάλων πετρελαϊκών μπορούν να το ρισκάρουν, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στέλεχος της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Με βάση τους διαγωνισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη, οι πετρελαϊκές δεν θα κληθούν να δαπανήσουν μεγάλα κεφάλαια στην Ελλάδα, αφού για τα τρία πρώτα χρόνια θα επενδύσουν μόνο σε έρευνα. Για να γυρίσουν την πλάτη στην Ελλάδα θα πρέπει να αξιολογήσουν το τι θα συμβεί με τις τιμές του πετρελαίου ύστερα από τα τρία αυτά χρόνια και για διάστημα 30ετίας.
Οπως εξηγούν γνώστες της πετρελαϊκής αγοράς υδρογονανθράκων, ακριβώς επειδή αυτού του είδους οι επενδύσεις είναι μακροπρόθεσμου ορίζοντα και το πετρέλαιο ένα προϊόν που υπόκειται σε διακυμάνσεις, οι εταιρείες στα επενδυτικά τους σχέδια λαμβάνουν υπόψη διάφορες τιμές που αποκλίνουν σημαντικά μεταξύ τους. Αυτό θα γίνει και στην περίπτωση της Ελλάδας.
Υπό αυτήν την έννοια, αν και η παρούσα συγκυρία δεν χαρακτηρίζεται θετική, δεν μπορεί να ανατρέψει τα σχέδια των πετρελαϊκών για είσοδο σε νέες αγορές, όπου τα πρώτα χρόνια δεν θα χρειαστεί να επενδύσουν μεγάλα ποσά. Αντίθετα, βλέπουμε ότι αναγκάζονται να σταματήσουν επενδύσεις στην εκμετάλλευση, τις οποίες οι χαμηλές τιμές καθιστούν ασύμφορες. Αρμόδια στελέχη του ΥΠΕΚΑ διατηρούν την αισιοδοξία τους, αν και δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για την εξέλιξη των δύο διαγωνισμών. Τον Φεβρουάριο του 2015 αναμένεται η κατάθεση των προσφορών για τα χερσαία οικόπεδα και τον Μάιο για τα υποθαλάσσια.

(Χρύσα Λιάγγου, Καθημερινή, 21/12/2014)