Σύγκρουση συμφερόντων για την Ενεργειακή Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη σημερινής σύνοδο κορυφής

Ισχυρά συμφέροντα και επιδιώξεις διαγκωνίζονται στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το μέλλον και τη μορφή του ενεργειακού συστήματος. Όλοι μιλούν για την ανάγκη απανθρακοποίησης της οικονομίας και την προστασία του κλίματος, ωστόσο, φαίνεται ότι αντιλαμβάνονται με διαφορετικό τρόπο την πορεία προς αυτούς τους στόχους.
Και όλα αυτά υπό τη σκιά της σημερινής Συνόδου Κορυφής, ένα από τα θέματα της οποίας θα είναι και η μείωση του ενεργειακού κόστους, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, που πλήττεται από την οικονομική κρίση. Ακριβώς, αυτή η ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας φαίνεται να σηματοδοτεί την αλλαγή των ενεργειακών πολιτικών, έτσι όπως είχαν σχεδιασθεί έως τώρα.
Στο πλαίσιο αυτό, η αναζήτηση εγχώριων πηγών ενέργειας, συμβατικών και μη, θα απασχολήσει τη σημερινή Σύνοδο, με προτεραιότητα στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων του σχιστολιθικού αερίου, με τη Γερμανία να διατυπώνει σοβαρούς προβληματισμούς για τις επιπτώσεις που θα έχει η εξόρυξη του στο περιβάλλον. Αντίθετα, ο Επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Έτιγκερ έχει ταχθεί ανοικτά υπέρ της αξιοποίησης της συγκεκριμένης εγχώριας πηγής ενέργειας, παροτρύνοντας, μάλιστα, για δοκιμαστικές γεωτρήσεις, με αυστηρό νομικό πλαίσιο.
Το σχιστολιθικό αέριο, που αποτελεί ήδη μια αξιοσημείωτη εναλλακτική πηγή ενέργειας για τις ΗΠΑ, φαίνεται ότι θα αποτελέσει καταλύτη για τις μελλοντικές πολιτικές της Ε.Ε. έστω κι αν προς το παρόν δείχνει να προκαλεί διχασμό στους κόλπους της. Να θυμίσουμε ότι το Ευρωκοινοβούλιο, πέρσι το Νοέμβριο, είχε εγκρίνει ψήφισμα με το οποίο άφηνε στη διακριτική ευχέρεια των κρατών-μελών την εκμετάλλευση κοιτασμάτων σχιστολιθικού αερίου που μπορεί να διαθέτουν, υιοθετώντας επί της ουσίας μια σολομώντεια λύση.
Η άμβλυνση της κλιματικής αλλαγής θα είναι το δεύτερο μεγάλο θέμα που θα απασχολήσει τη σημερινή Σύνοδο, η οποία καλείται να αναζητήσει μια «χρυσή» ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη των ΑΠΕ και της μείωσης των τιμών στον τομέα της ενέργειας. Μια πρώτη εικόνα για το μέλλον που διαγράφεται είναι το χθεσινό ψήφισμα του
Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο χαρακτηρίσθηκε ως σημείο εκκίνησης για μελλοντικές συζητήσεις. Το Ευρωκοινοβούλιο για πρώτη φορά μιλά για την ανάγκη στήριξης των ΑΠΕ, σε μια ευρωπαϊκή προοπτική. «Πρέπει να μιλήσουμε για τον τρόπο που θα διαμορφώσει την πολιτική μας για το κλίμα μετά το 2020», επισήμανε ο εισηγητής Herbert Reul, που προέρχεται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Το ψήφισμα που πέρασε με ισχνή πλειοψηφία (339 ψήφοι υπέρ, 336 κατά και 19 αποχές) και χωρίς υποχρέωση νομοθέτησης, υποστηρίζει την ανάγκη υιοθέτησης νέου υποχρεωτικού στόχου για τις ΑΠΕ για το 2030, και την ίδια στιγμή απορρίφθηκε πρόταση το μερίδιο-στόχος να κινείται μεταξύ 40-45%. Να σημειωθεί ότι η παραδοχή της Κομισιόν μιλά για μερίδιο 30% στο ευρωπαϊκό ενεργειακό μίγμα. Φαίνεται, δηλαδή, ότι ο φιλόδοξος στόχος για μεγάλη ανάπτυξη των ΑΠΕ εντός της Ε.Ε. κλυδωνίζεται ελέω οικονομικής κρίσης.
Από την άλλη πλευρά, η ηλεκτρική βιομηχανία της Ευρώπης πιέζει με άλλα κριτήρια. Η Eurelectric, η κορυφαία οργάνωση του τομέα αυτού, με 3500 επιχειρήσεις, που απασχολούν 800.000 εργαζομένους, απέστειλε ανοικτή επιστολή στους ηγέτες της Ευρώπης, με αφορμή τη σημερινή Σύνοδο, που υπογράφει ο πρόεδρος της και διευθύνων σύμβουλος της Enel Fulvio Conti, με την οποία τους καλεί να αντισταθούν σθεναρά στην επανεθνικοποίηση των ενεργειακών πολιτικών, να διασφαλίσουν την πολιτική συνοχή και να παρέμβουν για να διασωθεί το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS).
Η Eurelectric δεν διστάζει στην επιστολή της να χαρακτηρίσει τις ενεργειακές πολιτικές ως «πηγή σύγχυσης» Σήμερα, υποστηρίζει, το υφιστάμενο πλαίσιο «είναι μισό ευρωπαϊκό και μισό εθνικό. Βασίζεται κατά το ήμισυ στην αγορά και κατά το υπόλοιπο είναι διοικητικά ελεγχόμενο. Και φαίνεται να είναι κατά το ήμισυ δεσμευτικό απέναντι στο σύστημα ETS». Η επιστολή καλεί τους ηγέτες της Ε.Ε. να βάλουν ένα τέλος στην επενδυτική αβεβαιότητα και στη ρυθμιστική διαταραχή, να αποφύγουν απροσδόκητους φόρους και αλλαγές με αναδρομική ισχύ και να καταλήξουν σε μια αξιόπιστη και μακροπρόθεσμη ενεργειακή πολιτική, η οποία θα υπηρετεί τις επενδύσεις.