Πανεπιστημιο Ιωαννίνων - Ψύξη κτιρίων με τη χρήση τέφρας

Από το www.kala-nea.gr

Μία εναλλακτική μέθοδο που μπορεί να περιορίσει στο ελάχιστο τη χρήση κλιματιστικών στα κτίρια, μελετά μία ομάδα του Τμήματος Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, εκτιμώντας ότι η έρευνα βρίσκεται σε καλό δρόμο και υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού τρόπου παθητικού δροσισμού των κτιρίων.

Ο Επίκουρος Καθηγητής Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας Δημήτρης Καραμάνης, μαζί με τον μεταπτυχιακό φοιτητή Ευτύχιο Βαρδουλάκη και τη φοιτήτρια Γεωργία Αντωνοπούλου μελέτησαν την ανεκμετάλλευτη τέφρα που παράγουν οι ατμοηλεκτρικοί σταθμοί της χώρας, ως υλικό εξατμιστικού δροσισμού κτιρίων και υπαίθριων χώρων. Η έρευνα, που χρηματοδοτήθηκε από το κοινωφελές ίδρυμα Λάτση στο πλαίσιο του προγράμματός του για την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας στην Ελλάδα, βρήκε πως η ενσωμάτωση της τέφρας στα δομικά υλικά του κτιρίου μπορεί να βελτιώσει τις θερμικές συνθήκες, λειτουργώντας σαν έμμεσος εξατμιστικός δροσισμός, δηλαδή ψύχοντας το κέλυφός του.

Η μελέτη ολοκληρώθηκε σε τρεις φάσεις. Κατά την πρώτη φάση χαρακτηρίστηκαν διάφορα είδη τέφρας από τους ατμοηλεκτρικούς σταθμούς (ΑΗΣ) της χώρας, ενώ δείγμα ιπτάμενης τέφρας μετατράπηκε σε ζεόλιθο τύπου NaP1. Τα πειράματα προσρόφησης υγρασίας της δεύτερης φάσης της μελέτης υπέδειξαν την αποδοτικότητα της τέφρας για εφαρμογές εξατμιστικού δροσισμού κτιρίων, καθώς η ιπτάμενη τέφρα περιόρισε την αύξηση της θερμοκρασίας στις επιφάνειες του υλικού με προσομοιωμένο φως, με διαφορά 8°C στη βάση της τροποποιημένης ιπτάμενης τέφρας σε σχέση με τη βάση του σκυροδέματος ή του κενού χώρου. Για πάχος υλικού μικρότερο από 3 cm, καθώς και για την πρωτογενή ιπτάμενη τέφρα, οι διαφορές θερμοκρασίας βρέθηκαν μικρότερες, ενώ μειώθηκαν ακόμα περισσότερο στην περίπτωση της υπολειμματικής τέφρας.

Η μελέτη ολοκληρώθηκε με την τρίτη φάση του έργου, σύμφωνα με την οποία η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων μπορεί να επιτευχθεί με μίξη της τέφρας είτε με κάποιο αδρανές υλικό, είτε με συνθετικό χώμα πράσινων οροφών, είτε με υλικά νανοσυνθέσεων υψηλής προσροφητικής ικανότητας υγρασίας και επιπλέον περιβαλλοντικών διεργασιών.

Μιλώντας στην «Ε» ο κ. Καραμάνης τόνισε πως η αξιοποίηση της τέφρας για τον παθητικό δροσισμό των κτιρίων βρίσκεται ακόμη σε ερευνητικό στάδιο και ο ίδιος και οι συνεργάτες του θέλουν να είναι απόλυτα σίγουροι πριν προχωρήσουν σε συγκεκριμένες ανακοινώσεις.

Ένα από τα σημεία των ερευνών που θα ακολουθήσουν, είναι η ασφάλεια της εφαρμογής, καθώς προαπαιτείται η αξιολόγηση της επικινδυνότητας της τέφρας για τη δημόσια υγεία.

Η συνεχής έκθεση στην ιπτάμενη τέφρα μπορεί να οδηγήσει σε δερματικές παθήσεις και αναπνευστικές διαταραχές, οπότε η ανάλυσή της και η απομάκρυνση τοξικών στοιχείων είναι απαραίτητη. Η μελέτη δείχνει, πάντως, πως όλες οι τέφρες, εκτός από εκείνη της Πτολεμαΐδας, ξεπερνούν τα όρια επικινδυνότητας και κατά συνέπεια απαιτείται η αραίωσή της με κάποιο αδρανές υλικό. Αν η έρευνα, πάντως, τελεσφορήσει, τότε θα μπορούμε να μιλάμε για μία πραγματική επανάσταση, καθώς οι παραδοσιακοί μηχανισμοί δροσισμού των κτιρίων, όπως το air condition, παρουσιάζουν κάποια βασικά προβλήματα.

Αυτά εντοπίζονται στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, αφού η λειτουργία των κλιματιστικών απαιτεί μεγάλη κατανάλωση ενέργειας, ενώ ευθύνονται για το φαινόμενο της θερμικής νησίδας στα αστικά κέντρα.