Πόρτα από Αζέρους στα «προαπαιτούμενα» Λαφαζάνη για τον αγωγό TAP

Αποθαρρυντικά είναι τα νέα που καταφτάνουν από το Μπακού αναφορικά με τα αιτήματα που είχε βάλει πριν από μια εβδομάδα η ελληνική πλευρά στο τραπέζι υπό τη μορφή ανταλλαγμάτων ως αποτέλεσμα της δεδομένης στήριξής της στον αγωγό TAP.

Σύμφωνα με αζέρικα μέσα ενημέρωσης, τα τρία αιτήματα Λαφαζάνη, για μείωση των τιμών του αζέρικου αερίου, επιβολή τελών για τη διέλευση του αγωγού από το ελληνικό έδαφος και μετοχική συμμετοχή της ελληνικής πλευράς στην εταιρεία του αγωγού, δεν βρίσκουν προς το παρόν τουλάχιστον... ευήκοα ώτα, παρά τα όσα αρχικά διεμήνυε το υπουργείο.

Αυτό προκύπτει από τα όσα δήλωσε προχθές στο αζέρικο πρακτορείο “azernews” ο αντιπρόεδρος της Socar Ελχάντ Ναζίροφ, κληθείς να πάρει θέση απέναντι και στα τρία θέματα, ερωτηθείς για τις συζητήσεις που διεμείφθησαν με τον Έλληνα υπουργό κατά τις προ εβδομάδας εργασίες του πρώτου συμβουλευτικού συμβουλίου για το Νότιο Διάδρομο.

«Αν και εφόσον η Ελλάδα επιθυμεί να αποκτήσει κάποιο μερίδιο στην εταιρεία του TAP, εμείς είμαστε διατεθειμένοι να της πουλήσουμε μέρος του ποσοστού μας. Βασική όμως προϋπόθεση είναι η ελληνική πλευρά να βιαστεί και να καταβάλει εγκαίρως το τίμημα. Οι επιθυμίες μας συμπίπτουν, άλλωστε θέλουμε ο αγωγός να γίνει πιο ελληνικός. Σημασία ωστόσο έχει ο αγοραστής να είναι μια αξιόχρεη εταιρεία, ώστε να μην καθυστερήσει η κατασκευή του αγωγού, που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του Νοτίου Διαδρόμου», δήλωσε ο Ναζίροφ.

Σημειωτέον ότι ακόμη και στη περίπτωση που οι Αζέροι είναι διατεθειμένοι να πουλήσουν ποσοστό του 20% που διαθέτουν στην εταιρεία του TAP, είναι εξαιρετικά αμφίβολο κατά πόσο η ελληνική πλευρά διαθέτει τα απαραίτητα κεφάλαια για κάτι τέτοιο.

Δεύτερο θέμα που έθιξε ο Ναζίροφ αφορά στο διακαή πόθο της ελληνικής πλευράς να μειωθεί σημαντικά η τιμή του φυσικού αερίου που θα προμηθευόμαστε από το 2020 και μετά μέσω του TAP για κάλυψη των εγχώριων αναγκών μας. Πρόκειται για τη γνωστή ποσότητα ύψους 1 δισεκατομμυρίου κυβικών μέτρων ετησίως που έχουν συμφωνήσει ΔΕΠΑ και Socar με τη μεταξύ τους σύμβαση το 2013.

«Είναι αδύνατο να υπάρξει μείωση των τιμών του φυσικού αέριου, αυτό δεν συνάδει με τη διεθνή πρακτική», είπε ο Ναζίροφ. Και εξήγησε, ότι «σύμφωνα με το συμβόλαιο που υπέγραψαν οι δύο πλευρές (σσ: το 2013) διαπραγμάτευση σχετικά με τις τιμές πώλησης του αερίου μπορεί να γίνει μόνο κατόπιν ιδιαίτερα απότομων μεταβολών στις διεθνείς τιμές». Κάτι τέτοιο ωστόσο, σύμφωνα με τον Αζέρο αξιωματούχο, «θα μπορούσε να συζητηθεί μόνο μετά την έναρξη της προμήθειας αερίου, καθώς προς το παρόν η Ελλάδα δεν αγοράζει από εμάς αέριο, επομένως δεν τίθεται και ζήτημα αλλαγής στις τιμές».

Εκτός αυτού, προσέθεσε, μια τέτοια συζήτηση δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και το Αζερμπαϊτζάν αλλά το αίτημα πρέπει να απευθυνθεί σε κάθε μία από τις εταιρείες που απαρτίζουν την κοινοπραξία του αγωγού TAP (δηλαδή τις BP με 20%, Socar με 20%, Statoil με 20%, Fluxys με 19%, Enagas με 16%, Axpo με 5%).

Τέλος, αναφορικά με το τρίτο αίτημα Λαφαζάνη, να εισπράττει η Ελλάδα ετήσια τέλη για τη διέλευση του αγωγού επί ελληνικού εδάφους (trasmission fees) κάτι που δεν είχε προβλεφθεί στην αρχική συμφωνία, η απάντηση Ναζίροφ ήταν πως «πρόκειται για θέμα που δεν αφορά εμάς αλλά πρέπει να απευθυνθεί σε επίπεδο ΕΕ».

Πως συνδέεται το αζέρικο «όχι» με τις εξελίξεις στο ΔΕΣΦΑ

Σχετίζεται άραγε η αρνητική στάση των Αζέρων με τις πρόσφατες εξελίξεις στο θέμα ΔΕΣΦΑ ; Δηλαδή με την απόφαση της Κομιισιόν να βάλει στον πάγο την πολυθρύλητη έρευνα για την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ από την αζερική SOCAR, χωρίς ωστόσο να εξηγήσει τους λόγους και σε μια περίοδο που η κυβέρνηση ανέμενε τις εξελίξεις σε κοινοτικό επίπεδο προκειμένου να πάρει τις τελικές της αποφάσεις ; «Ναι είναι η απάντηση», απαντούν στελέχη που γνωρίζουν την ολοένα και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια των Αζέρων απέναντι στις Βρυξέλλες.

Αν και θα ήταν παρακινδυνευμένο να προχωρήσει κανείς σε προβλέψεις, εντούτοις πρέπει να επισημανθεί πως με αφορμή το προ ημερών ταξίδι Λαφαζάνη στο Μπακού, κύκλοι της Socar εξηγούσαν ότι «το έργο του TAP και του ΔΕΣΦΑ συνδέονται μεταξύ τους όχι άμεσα, αλλά πάντως έχουν σχέση».

Και αυτό διότι οι υποδομές που ελέγχει ο ΔΕΣΦΑ είναι αλληλένδετες με τη στρατηγική της Socar για τη δραστηριοποίησή της επί ευρωπαϊκού εδάφους. Άλλωστε ο λόγος που εξαρχής έβαλαν οι Αζέροι στο μάτι τον ΔΕΣΦΑ ήταν προκειμένου να τον χρησιμοποιήσουν ως όχημα για την επέκτασή τους στα Βαλκάνια και για τη δημιουργία μαζί με τον TAP ενός κόμβου στην περιοχή και όχι, φυσικά, για τη μικρή ελληνική αγορά.

Πηγη: energypress.gr