Ο «Ηλιος» θα πατήσει σε 200.000 στρέμματα

Διακόσιες χιλιάδες στρέμματα ελληνικής γης, δημόσιες εκτάσεις που παραμένουν εδώ και χρόνια αναξιοποίητες και δεν προσφέρουν ούτε ένα ευρώ στα κρατικά ταμεία, θα δοθούν σε Γερμανούς επενδυτές για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων με σκοπό την παραγωγή και εξαγωγή ηλιακής ενέργειας.

Το μεγαλεπήβολο πρόγραμμα "Ηλιος", ένα επενδυτικό σχέδιο με προϋπολογισμό άνω των 20 δισ. ευρώ, παρουσιάστηκε πρόσφατα από τον υπουργό Περιβάλλοντος, Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Η βούληση των Γερμανών επιχειρηματιών να "αγοράσουν" ελληνικό ήλιο είναι δεδομένη. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι η εξεύρεση των εκτάσεων που θα παραχωρηθούν καθώς και η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης για τις επενδύσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δημόσιες εκτάσεις θα δοθούν με ενοικίαση για 25 χρόνια στους επενδυτές, θα είναι ξεκάθαρες από ιδιοκτησιακό καθεστώς ή από άλλα γραφειοκρατικά προβλήματα και θα ονομαστούν Ειδικές Επενδυτικές Ζώνες.

Τα αρμόδια υπουργεία με διαδικασίες εξπρές θα δώσουν άδειες για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή ανεμογεννητριών, ενώ θα είναι υποχρεωμένα να προχωρήσουν σε έργα υποδομών. Δηλαδή θα πρέπει να υπάρχουν δρόμοι και εύκολη πρόσβαση στις εγκαταστάσεις, να υπάρχει σύνδεση με τα δίκτυα του ηλεκτρικού, του νερού καθώς και των τηλεπικοινωνιών και να υπάρχει οργανωμένο δίκτυο μεταφορών.
Ο «Ηλιος» θα πατήσει σε 200.000 στρέμματα

"Χαρτοφυλάκιο"
Οι πληροφορίες σχετικά με τις εκτάσεις που είναι πρώτες στη λίστα για να μισθωθούν στους Γερμανούς και να δημιουργηθούν τα φωτοβολταϊκά πάρκα είναι, προς το παρόν, ελάχιστες. Ωστόσο, ένα σενάριο που αποκαλύπτει σήμερα το "Εθνος της Κυριακής" κάνει λόγο για την αξιοποίηση μιας τεράστιας έκτασης, 80.000 στρεμμάτων, το Πρασονήσι στο νότιο τμήμα της Ρόδου.

Μια άλλη έκταση που είναι στα υπόψη του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι η παραθαλάσσια έκταση 8.000 στρεμμάτων στο Δέλτα του ποταμού Νέστου στην Ξάνθη. Εκεί φιλοξενούνταν στο παρελθόν οι εγκαταστάσεις της πρώην "Φωνής της Αμερικής".

Οι προς παραχώρηση εκτάσεις αναζητούνται επίσης, στο χαρτοφυλάκιο της ΔΕΗ και κυρίως στα ανενεργά ορυχεία, στα εγκαταλελειμμένα στρατόπεδα, ενώ τέλος, μελετάται, σε συνεργασία με το υπουργείο Γεωργίας, και η παραχώρηση αγροτικών γαιών που ανήκουν στο Δημόσιο και δεν θα δοθούν προς ενοικίαση σε νέους αγρότες. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν 3 εκατομμύρια στρέμματα καθαρής δημόσιας αγροτικής γης.

H λίστα με τα ακίνητα - "φιλέτα"

80.000 στρέμματα ιδανικά για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών καθιστούν το Πρασονήσι πρώτη επιλογή
8.000 στρέμματα στον Νέστο, στην πρώην "Φωνή της Αμερικής", αποτελούν επίσης ιδανική επιλογή
5.300 στρέμματα εξαντλημένου ορυχείου στην Κοζάνη μπορεί να φιλοξενήσει πάρκο 200 MW
3 εκατ. στρέμματα είναι η αναξιοποίητη αγροτική γη του Δημοσίου
Στρατόπεδα εγκαταλελειμμένα θα μπορούσαν να διατεθούν για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών

Με δύο ατού
Ενα Πρασονήσι ιδανικό για φωτοβολταϊκό πάρκο

Το Πρασονήσι, νότια της Ρόδου, το οποίο βρίσκεται στη λίστα των υπό αξιοποίηση ακινήτων που διαχειρίζεται η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου και έχει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα ώστε να χρησιμοποιηθεί για μεγάλη επένδυση στον χώρο της ενέργειας.

Το πρώτο είναι ότι η γεωγραφική του θέση, με ιδανικό προσανατολισμό, σύμφωνα με τους ειδικούς, για να στηθούν φωτοβολταϊκά συστήματα. Παράλληλα, βρίσκεται στη Ρόδο όπου υπάρχει μεγάλο αεροδρόμιο και καλές υποδομές.

Επιπλέον η έκταση δεν μπορεί να αξιοποιηθεί με άλλους τρόπους, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της ανήκει στο δίκτυο Natura 2000. Παράλληλα, υπάρχουν από χρόνια αντιδράσεις τοπικών φορέων για οποιοδήποτε σχέδιο εκποίησης της έκτασης καθώς δεν επιτρέπεται μεταβίβαση κατά κυριότητα νησίδων και αβαθών υδάτων σύμφωνα με τον νόμο περί αιγιαλού και παραλίας. Ετσι, μια ήπια μορφή εκμετάλλευσης είναι η μοναδική λύση.

"Η φωνή της Αμερικής"
Μια άλλη έκταση που προσφέρεται για τη δημιουργία Ειδικής Επενδυτικής Ζώνης είναι η παραθαλάσσια έκταση 8.000 στρεμμάτων στο Δέλτα του ποταμού Νέστου στην Ξάνθη, όπου φιλοξενούνταν στο παρελθόν οι εγκαταστάσεις της πρώην "Φωνής της Αμερικής".

Και αυτή η έκταση ανήκει στο δίκτυο Natura, ενώ προστατεύεται και από τη διεθνή συνθήκη Ramsar για υγροβιότοπους παγκόσμιας σημασίας. Καθώς είναι αδύνατον να υπάρξει "τσιμεντοποίηση" της περιοχής η δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου είναι ένα σενάριο που εξετάζεται.

Το χαρτοφυλάκιο της ΔΕΗ και του υπουργείου άμυνας
Κλειστά ορυχεία και στρατόπεδα με "κρυμμένες" υπεραξίες

Τα ανενεργά ορυχεία που διαθέτει η ΔΕΗ σε Κοζάνη, Φλώρινα, Μεγαλόπολη, Αμύνταιο, δήμο Εορδαίας κ.λπ. θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στις προς παραχώρηση εκτάσεις για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και ανεμογεννήτριων.

Πρόσφατα δημιουργήθηκε ένα "Δίκτυο Ενεργειακών Δήμων" που διεκδικούσαν τις εκτάσεις αυτές. Πρόκειται για δήμους σε περιοχές με εξόρυξη λιγνίτη και εργοστάσια παραγωγής με συνολική έκταση πάνω από 600.000 στρέμματα.

Οι δήμοι ήθελαν να περιέλθουν στην κυριότητά τους οι εκτάσεις που απελευθερώνονται, ωστόσο, το σχέδιο "Ηλιος" μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα καθώς θεωρούνται ιδανικά ακίνητα για επενδυτικές κινήσεις στην ενέργεια.

Ο πρωθυπουργός
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από μερικούς μήνες ο πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου, είχε επισκεφθεί την Κοζάνη και το εξαντλημένο ορυχείο του λιγνιτικού κέντρου Δυτικής Μακεδονίας και μίλησε για το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο του κόσμου που θα μπορούσε να δημιουργηθεί εκεί. Η έκταση, 5.300 στρέμματα, θα μπορούσε να φιλοξενήσει ένα πάρκο δυναμικότητας 200 MW και μια επένδυση που θα μπορούσε να ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ.

Μια τρίτη επιλογή για την εξεύρεση δημόσιων εκτάσεων που θα μισθωθούν σε Γερμανούς επενδυτές είναι τα εγκαταλελειμμένα στρατόπεδα που ανήκουν στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας.

Τέτοια στρατόπεδα υπάρχουν στην Πελοπόννησο, την Καβάλα, τη Ροδόπη, τον Εβρο, τη Δράμα, το Κιλκίς, τις Σέρρες, τη Λέσβο και τη Ρόδο. Βέβαια, πολλά από αυτά διεκδικούνται και από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το υπουργείο Εσωτερικών για τη δημιουργία κέντρων υποδοχής μεταναστών.

Β.Σ. ΚΑΝΕΛΛΗΣ
vkanel@pegasus.gr

Εως το 2050
Εργοτάξιο... 20 δισ. θα παράγει 60.000 νέες θέσεις εργασίας

Το περίφημο σχέδιο "Ηλιος" παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα στη Γερμανία ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, στο πλαίσιο του 26ου συνεδρίου για την ηλιακή ενέργεια. Το σχέδιο αυτό, ως γνωστόν, αφορά την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων συνολικής ισχύος 10.000 MW στην Ελλάδα μέχρι το 2050.

Οι συνολικές επενδύσεις στον... ήλιο θα μπορούσαν να φθάσουν τα 20 δισ. ευρώ δημιουργώντας παράλληλα περίπου 60.000 νέες θέσεις εργασίας. Οι περιοχές όπου θα γίνουν οι επενδύσεις θα λειτουργούν, λίγο-πολύ, με χαρακτηριστικά "Ειδικών Επενδυτικών Ζωνών". Δηλαδή θα εφαρμοστεί ειδικό καθεστώς αδειοδότησης, ώστε να αποφευχθούν γραφειοκρατικά προβλήματα και θα είναι εξασφαλισμένες οι συμφωνίες διασύνδεσης με το εθνικό δίκτυο ηλεκτρισμού.

Σύμφωνα με το σχέδιο από τη συνολική δυνατότητα ανάπτυξης φωτοβολταϊκών, μόνο 2.000 - 2.500 MW περίπου θα μπορούσε να εξαχθεί προς την Κεντρική Ευρώπη, μέσω υφιστάμενων και νέων διασυνδέσεων, οι οποίες όμως θα πρέπει να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση.

Η υπόλοιπη ισχύς θα μπορεί να παράγεται και να καταναλώνεται στην Ελλάδα για λογαριασμό όμως τρίτων χωρών, είτε με τη μέθοδο της "στατιστικής μεταβίβασης" δηλαδή θα "χρεώνεται" στη Γερμανία ως δική της παραγωγή, είτε μέσω των "κοινών προγραμμάτων", δηλαδή μέσω διακρατικών συμφωνιών, η παραγωγή θα μοιράζεται ανάμεσα στις δύο χώρες.

Μ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ