Οι ενεργειακοί «δρόμοι» του μέλλοντος που περνούν από την Ελλάδα

Η αυξανόμενη ενεργειακή ζήτηση στην Ευρώπη και η ανάγκη εδραίωσης ενός αξιόπιστου δικτύου μεταφοράς ενέργειας στην ΕΕ είναι δεδομένα που μεταβάλλουν τις γεωπολιτικές ισορροπίες σε ολόκληρη την  ήπειρο. Η Ελλάδα έχοντας μια εξαιρετική γεωγραφική θέση μπορεί να αναδειχθεί σε έναν νευραλγικό ενεργειακό κόμβο και σημαντικό παίκτη τόσο σε περιφερειακό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η χώρα κάνει όντως ενθαρρυντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση υλοποιώντας σημαντικά ενεργειακά project διασυνοριακού χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα τον στρατηγικής σημασίας αγωγό TAP, ενώ παράλληλα εμπλουτίζει και αναβαθμίζει τις ενεργειακές της υποδομές, από την 2η αναβάθμιση του Τερματικού Σταθμού LNG στη Ρεβυθούσα μέχρι τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις των Κυκλάδων και της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα.

Η ΕΕ, σε διακοινοτικό επίπεδο έχει χαρτογραφήσει τα κυριότερα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI projects) στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου που στοχεύουν στο τρίπτυχο της ενοποίησης της ενεργειακής αγοράς, της διασφάλισης των ενεργειακών αποθεμάτων και της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών ρύπων. Παρακάτω παρατίθενται τα σημαντικότερα projects που βρίσκονται σε φάση σχεδιασμού από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σκιαγραφώντας τους νέους ενεργειακούς δρόμους που ανοίγονται διάπλατα και διατρέχουν τη χώρα μας.

Ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας (Euroasia Interconnector)

Το έργο που βρίσκεται σε φάση τελικών μελετών αφορά την πόντιση καλώδιου 400 kV DC για τη διασύνδεση των ηλεκτρικών συστημάτων Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας. Το έργο θα έχει μεταφορική ικανότητα 2000 MW και συνολικό μήκος περί τα 1.518 χλμ. Με σημείο εκκίνησης τη Hadera στο Ισραήλ, το καλώδιο θα κατευθυνθεί στην Κύπρο (Κοφίνου) με μήκος 329 χλμ., από την Κύπρο στην Κρήτη (Κορακιά) με μήκος 879 χλμ. για να καταλήξει στην Αττική και το ηπειρωτικό σύστημα της Ελλάδας, διανύοντας τα τελευταία 310 χλμ. Η διασύνδεση θα επιτρέπει την μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και προς τις δυο κατευθύνσεις. Είναι αξιοσημείωτο πως τα καλώδια κατά την υποβρύχια όδευσή τους αναμένεται, σε κάποια σημεία, να φτάσουν μέχρι και σε 2.600 μ. βάθος.

Το εκτιμώμενο κόστος της επένδυσης στον ελληνικό χώρο εκτιμάται μεταξύ 800 εκατ. και 1 δισ. ευρώ, ανάλογα με τις συνθήκες του βυθού και άλλων παραμέτρων κατά την κατασκευή. Φορέας υλοποίησης του έργου είναι η EuroAsia Interconnector Ltd, μια κοινοπραξία εταιρειών αποτελούμενη από τις: ΔΕΗ, ΔΕΗ Quantum (Κύπρος), Quantum Energy (Κύπρος) και την Ισραηλινή Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού.

Αγωγός φυσικού αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EastMed)

Ο αγωγός EastMed είναι άλλο ένα πολλά υποσχόμενο έργο που δείχνει να ωριμάζει ικανοποιητικά. Με συνολικό μήκος 1.900 χλμ., εκ των οποίων τα 1.300 υποβρύχια, ο EastMed θα έχει ως σημείο εκκίνησης το κοίτασμα φυσικού αερίου στη Λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου. Με εκτιμώμενη  ικανότητα 320-350 GWh/d, που θα μπορούσε να αγγίξει και τις 510 GWh/d, αναλόγως και με τα ευρήματα ανοιχτά της Κρήτης από όπου και θα διέρχεται, ο EastMed αποτελεί ένα δυνητικά τεράστιο ενεργειακό project με κόστος 6,2 δισ. ευρώ ενώ αναμένεται να είναι ο βαθύτερος και μακρύτερος υποθαλάσσιος αγωγός στον κόσμο. Ο EastMed σε αδρές γραμμές, θα ακολουθήσει την εξής όδευση: Κοίτασμα Ανατολικής Μεσογείου-Κύπρος-Κρήτη-Πελοπόννησος-Δυτική Ελλάδα. Φορέας υλοποίησης του έργου έχει οριστεί η IGI Poseidon S.A., εταιρεία που έχει αναλάβει επίσης την κατασκευή της απόληξης του αγωγού στην Ιταλία ως ξεχωριστό έργο (αγωγός Poseidon) με μία υποβρύχια σύνδεση περίπου 210 χλμ. καθώς και τον αγωγό φυσικού αερίου IGB μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας (από κοινού με την Bulgarian Energy Holding).

Διασυνδετήριος αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας IGB

Ο IGB προβλέπεται να συνδέσει το Ελληνικό Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) με το αντίστοιχο Βουλγαρικό και τον TAP, έχοντας σαν αφετηρία την περιοχή της Κομοτηνής και καταλήγοντας στη Stara Zagora της Βουλγαρίας. Ο IGB θα έχει μήκος 182 χλμ., και αρχική μεταφορική ικανότητα 3 δισ. κ.μ./έτος,  με δυνατότητα αναβάθμισης στα 5 δισ. κ.μ./έτος. Η κατασκευή του αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2018 και η εμπορική του λειτουργία το 2020.

2η Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Βουλγαρίας

Η ηλεκτρική διασύνδεση, ικανότητας 2.000 MVA, μεταξύ των Maritsa East 1 (Bουλγαρία) και Νέα Σάντα (Eλλάδα) θα έχει  συνολικό μήκος περί τα 130 χλμ. εκ των οποίων μόνο τα 29 χλμ. θα βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος. Η επένδυση στο ελληνικό τμήμα της γραμμής έχει εκτιμηθεί μεταξύ 8 και 10 εκατ. ευρώ. Φορείς υλοποίησης του έργου είναι ο ΑΔΜΗΕ και ο αντίστοιχος διαχειριστής του δικτύου στη γειτονική χώρα.

Φίλιππος Παναγόπουλος-ypodomes.com