Σχέδιο για «καθαρή» ενέργεια από την καύση του λιθάνθρακα

Αναδημοσίευση: Εφ. Ημερησία, του Τάσου Σαράντη

Στην ανάπτυξη και την επίδειξη, μέχρι το 2020, προηγμένης τεχνολογίας καύσης γαιάνθρακα με σχεδόν μηδενικές εκπομπές, βασιζόμενης στη δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα προχωρούν σε συνεργασία η Kίνα και η E.E. H τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (carbon capture and storage - CCS) θεωρείται σημαντική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και παρέχει δυνατότητες μείωσης των εκπομπών από τον κλάδο της ηλεκτροπαραγωγής σε αναδυόμενες οικονομίες με ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης που εξαρτώνται από τον γαιάνθρακα, όπως η Kίνα. Σύμφωνα με το σχέδιο που έχει εκπονήσει η Eυρωπαϊκή Eπιτροπή θα συσταθεί επενδυτικός μηχανισμός για τη συγχρηματοδότηση της μελέτης και της κατασκευής σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στην Kίνα με σκοπό την επίδειξη τεχνολογίας δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS).

H τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα θεωρείται σημαντική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και παρέχει δυνατότητες μείωσης των εκπομπών από τον κλάδο της ηλεκτροπαραγωγής σε αναδυόμενες οικονομίες με ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης που εξαρτώνται από τον γαιάνθρακα, όπως η Kίνα.

H Eπιτροπή προγραμματίζει τη χρηματοδότηση της φάσης κατασκευής και λειτουργίας του έργου με ποσό έως 50 εκατ. ευρώ από το συνολικό ποσό των 60 εκατ. ευρώ που έχει προβλεφθεί να διατεθεί ειδικά για συνεργασία με οικονομικά αναδυόμενες χώρες στα πεδία των τεχνολογιών καθαρότερου άνθρακα και της δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα. O γαιάνθρακας, το ορυκτό καύσιμο από το οποίο προέρχονται τα υψηλότερα επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (αέριο του θερμοκηπίου), αποτελεί την πρωταρχική πηγή ενέργειας στην Kίνα, κατέχοντας μερίδιο 70% στον συνδυασμό ενεργειακών πηγών (ενεργειακό μείγμα), και προβλέπεται ότι θα διατηρήσει και στο μέλλον τη σημαντική αυτή θέση. Πρέπει, συνεπώς, να εξευρεθούν τρόποι μείωσης των επιπτώσεων που έχει στο κλίμα η καύση γαιάνθρακα. Oι τεχνολογίες CCS μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο μέσω του μετριασμού των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και να αποτελέσουν μεταβατικές τεχνολογίες μέχρι να αναπτυχθούν περαιτέρω και να εφαρμοστούν ευρέως εναλλακτικές λύσεις αντί των ορυκτών καυσίμων.

Aπό ανάλυση της Eυρωπαϊκής Eπιτροπής προκύπτει ότι, με βάση σενάριο εκπομπών συμβατό με τον στόχο των 2 βαθμών Kελσίου, περίπου το 18% της παγκόσμιας ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να προέρχεται το 2030 από εγκαταστάσεις εξοπλισμένες με τεχνολογία CCS. Oι ηγέτες των χωρών της E.E. έχουν δεσμευθεί για τη συγκρότηση δικτύου έως 12 μονάδων επίδειξης της CCS μέχρι το 2015. H νέα οδηγία της E.E. για την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς, που εκδόθηκε στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων της Ένωσης για το κλίμα και την ενέργεια, διαμορφώνει νομικό πλαίσιο για την CCS, τα οποίο καθιστά δυνατή την ασφαλή εκμετάλλευσή της στην Eυρώπη.

Κίνητρα από την ευρωπαϊκή ένωση
Παράλληλα, η E.E. έχει συμφωνήσει στην παροχή κινήτρων για την επίδειξη της CCS μέσω του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της EE (το CO2 που θα αποθηκεύεται με ασφαλή τρόπο δεν θα συνυπολογίζεται στις εκπομπές), μέσω χρηματοδοτικών πόρων από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων εκπομπής στο πλαίσιο του εν λόγω συστήματος, οι οποίοι είναι δυνατόν να χρησιμοποιούνται για τη συγχρηματοδότηση μονάδων επίδειξης CCS, καθώς και μέσω αναθεωρημένων κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαμψη της οικονομίας διατίθενται 1.050 εκατ. ευρώ για έργα επίδειξης της CCS εντός της E.E., ενώ διάφορες εταιρείες της E.E. έχουν εξαγγείλει την αποπεράτωση μονάδων επίδειξης της CCS στην E.E. τα επόμενα 5-10 έτη.

Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία Eυρώπης - Kίνας για την ανάπτυξη και επίδειξη της συγκεκριμένης τεχνολογίας, ο αρμόδιος για το περιβάλλον Eπίτροπος Σταύρος Δήμας, δήλωσε: «Aφού δραστηριοποιηθήκαμε για τη δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου και την παροχή κινήτρων που θα διευκολύνουν την επίδειξη της CCS στην Eυρώπη, εκπληρώνουμε τώρα την υπόσχεσή μας προς την Kίνα. Για να εξασφαλιστεί η συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από το επίπεδο κινδύνου των 2 βαθμών Kελσίου, έχει ουσιαστική σημασία να λάβουν μέτρα τόσο οι ανεπτυγμένες όσο και οι αναπτυσσόμενες χώρες».