"Πράσινη" συμμαχία για αυτόνομη ενεργειακά Ευρώπη

Αναδημοσίευση: Εφ. Έθνος, της Χρυσούλας Κατσαρού, 30/1/10

Με αυτόν τον τρόπο φιλοδοξούν να δημιουργήσουν ένα σούπερ-δίκτυο το οποίο θα παρέχει ρεύμα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όποτε και οπουδήποτε φυσάει αέρας, λάμπει ο ήλιος ή έχει... τρικυμία. Ταυτόχρονα, η ΕΕ θα μπορέσει να προχωρήσει στην υλοποίηση της υπόσχεσής της, σύμφωνα με την οποία μέχρι το 2020 το 20% της παραγόμενης ενέργειας θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.

Το «σούπερ δίκτυο» θα αποτελείται από υπερσύγχρονα υποθαλάσσια καλώδια μήκους 6.000 χιλιομέτρων, το οποίο σταδιακά θα μπορεί να καλύψει ολόκληρη την Ευρώπη. Αρχικά, θα συνδέει τις ανεμογεννήτριες της Σκοτίας με τα ηλιακά πάνελ της Γερμανίας, ενώ θα χρησιμοποιείται και κυματική ενέργεια από τις ακτές του Βελγίου και της Δανίας, αλλά και υδροηλεκτρική ενέργεια από τα Φιόρδ της Νορβηγίας.

Με την κατασκευή του σούπερ δικτύου θα εξαλειφθεί και το πρόβλημα που παρουσίαζαν ως τώρα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως προς τη μεταβλητότητα και την αδυναμία πρόβλεψης της απόδοσής τους.

Με αυτόν τον τρόπο, αν για παράδειγμα δεν φυσάει στη Σκοτία, οι ανεμογεννήτριες θα κινούνται πιθανότατα στην Ολλανδία, με αποτέλεσμα να εξασφαλιστεί η αξιόπιστη παροχή «πράσινης» ενέργειας σε ολόκληρη τη Γηραιά Ηπειρο. Ειδικά η σύνδεση με τη Νορβηγία αναμένεται να λειτουργήσει σαν μια γιγαντιαία «μπαταρία» της τάξεως των 30 γιγαβάτ, αποθηκεύοντας καθαρή ηλεκτρική ενέργεια, η οποία θα χρησιμοποιείται ανάλογα με τη ζήτηση.

Τα «πλεονεκτήματα ενός σούπερ δικτύου», εξηγεί στην εφημερίδα «Guardian», ο Τζάστιν Γουίλκς, από τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Αιολικής Ενέργειας, «δεν περιορίζονται μόνο στο γεγονός ότι θα συνδεθούν μεταξύ τους τα διάφορα αιολικά πάρκα της Ευρώπης. Αν υπάρχει περισσευούμενη ενέργεια -που θα υπάρξει- τα κράτη θα αρχίσουν να την εμπορεύονται, γεγονός που θα τονώσει την ανταγωνιστικότητα», επισημαίνει.

Φιλόδοξο σχέδιο
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μελετάει κι εκείνη προτάσεις για την κατασκευή παρόμοιου δικτύου στη Βόρεια Θάλασσα, τις οποίες και θα παρουσιάσει ως το τέλος του 2010. Το κόστος αυτού του έργου δεν έχει υπολογιστεί ακόμα, μελέτη ωστόσο του 2008 που είχε κάνει η Greenpeace, ανέφερε 15 με 20 δισ. ευρώ. «Το πρώτο πράγμα που επιθυμούμε», δηλώνει ο λόρδος Χαντ, ο Βρετανός υπουργός Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, «είναι να συμφωνήσουμε σε ένα κοινό όραμα, ώστε όταν το φθινόπωρο συναντηθούμε όλοι οι υπουργοί Περιβάλλοντος να ξέρουμε τι και πώς προσπαθούμε να επιτύχουμε».

Αν τελικά ευοδωθεί το σχέδιο κατασκευής του σούπερ δικτύου, το αμέσως επόμενο μεγάλο βήμα θα είναι αυτό να αποτελέσει τον κορμό ενός μελλοντικού πανευρωπαϊκού δικτύου ενέργειας, το οποίο θα συνδέει και τα δίκτυα ανανεώσιμων πηγών της Νότιας Ευρώπης, τα οποία θα αποτελούνται κυρίως από φωτοβολταϊκά και ηλιακούς συλλέκτες αλλά και αιολικά και γεωθερμικά πάρκα.

Και έπεται συνέχεια: το πανευρωπαϊκό δίκτυο θα συνδεθεί με τα απέραντα φωτοβολταϊκά που θα στηθούν στη Βόρεια Αφρική, ένα σχέδιο γερμανικής πρωτοβουλίας, το οποίο παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο και στο οποίο συμμετέχουν μεγάλες εταιρείες όπως η Siemens, η Deutshe Bank και η Munich Re, από τους μεγαλύτερους αντασφαλιστικούς ομίλους στον κόσμο.

Επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ενεργείας υπολογίζουν ότι θα χρειαστεί η συλλογή μόλις του 0,3% της ηλιακής ακτινοβολίας που πέφτει στη Σαχάρα και στις ερήμους της Μέσης Ανατολής για να καλυφθούν όλες οι ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης.

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ
100 γιγαβάτ για 30-40 εκ. νοικοκυριά

Oι κυβερνήσεις των εννέα χωρών που μετέχουν στο πρόγραμμα -Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Δανία, Σουηδία, Ιρλανδία, Βρετανία- ελπίζουν να έχουν ολοκληρώσει μέχρι το φθινόπωρο το σχέδιο κατασκευής του δικτύου, το κόστος του οποίου υπολογίζεται στα 30 δισ. ευρώ.

Τον Σεπτέμβριο ευελπιστούν να ξεκινήσουν την εγκατάσταση γραμμών υψηλής τάσεως, οι οποίες κοστίζουν ακριβότερα από τους παραδοσιακούς αγωγούς, παρουσιάζουν όμως μικρότερες απώλειες κατά τη μεταφορά της ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις. Το σύνολο των εγκαταστάσεων, που θα συνδεθούν στο δίκτυο, θα παράγει περίπου 100 γιγαβάτ, φορτίο ισοδύναμο με εκείνο 100 μεγάλων μονάδων ηλεκτρικής παραγωγής, που έχουν ως πρώτη ύλη τον άνθρακα. Αυτή η παραγωγή θα μπορεί να τροφοδοτήσει 30-40 εκατ. νοικοκυριά.

Το μεγάλο όραμα
Οι εμπνευστές του σούπερ δικτύου που θα συνδέσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στη Βόρεια Θάλασσα θέλουν να δημιουργηθεί ένα παρόμοιο στη Ν. Ευρώπη και όλο αυτό να συνενωθεί με τα απέραντα φωτοβολταϊκά που θα στηθούν στη Βόρεια Αφρική. Πρόκειται για το γερμανικής έμπνευσης πρόγραμμα DESERTEC, το οποίο έως το 2050 στοχεύει στη δημιουργία ενός τεράστιου δικτύου σταθμών ηλιακής θερμικής ενέργειας στις έρημους αρχικά της Λιβύης και της Αλγερίας κι αργότερα στις έρημους της Μέσης Ανατολής, αρχικού εκτιμώμενου κόστους 350 δισ. ευρώ. Αυτό το δίκτυο θα παράγει ηλεκτρενέργεια που θα μπορεί να φτάνει στην Ευρώπη μέσω ενός πλέγματος υποθαλάσσιων «καλωδίων» υψηλής τάσης στη Μεσόγειο.

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΡΟΥ
katsarou@pegasus.gr