Η μεγάλη ευκαιρία της Ελλάδας στη «σκακιέρα» του ενεργειακού
Ενα μικρό αρχικά έργο με κομβική ενεργειακή και στρατηγική σημασία, ο διασυνδετικός αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας IGB έχει μετατραπεί ξαφνικά σε «φετίχ» όλων των διεργασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη αυτήν τη στιγμή στην περιοχή και ενώ έχει ξεκινήσει αγώνας δρόμου από Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον για να εξασφαλιστούν εναλλακτικές πήγες ενεργείας που θα εξουδετερώσουν τα ρωσικά ενεργειακά σχέδια στη Νότια Ευρωπη.
Ακόμη και ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς, επιχειρηματολογώντας υπέρ του αγωγού, παρουσία του Βούλγαρου ομολόγου του Ντ. Μίτοφ, δήλωσε ότι τώρα που ο κόσμος αλλάζει, αλλάζουν και οι πηγές ενέργειας.
Μάλιστα έκανε ειδική μνεία σε όλες τις εναλλακτικές εκτός της ρωσικής, δήλωση που ερμηνεύθηκε ως στροφή από τη μέχρι τώρα πολιτική που είχε ακολουθήσει η πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, όταν γινόταν λόγος για προκαταβολές 5 δισ. από τη Μόσχα για αγωγό ο οποίος είναι ακόμη στα χαρτιά.
Ο σχεδιασμός για τους διασυνδετήριους αγωγούς και κυρίως για τους κάθετους αγωγούς που θα διασυνδέουν τις ευρωπαϊκές χώρες από τις ακτές της Θράκης μέχρι τη Βαλτική, αποτελεί κομβικό σημείο του ευρύτερου σχεδιασμού της ΕΕ για περιορισμό της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, μέσο για συμπίεση της τιμής του φυσικού αερίου και βεβαίως κύριο εργαλείο για να περιορίσει την παραδοσιακή πολιτική επιρροή της Μόσχας στα Βαλκάνια. Με τη Βουλγαρία να καλύπτει το 95% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, είναι προφανής η σημασία του έργου, ακόμη και στην πρώτη φάση του.
Σημαντικό στοιχείο όμως είναι η εξασφάλιση των αναγκαίων ποσοτήτων φυσικού αερίου που θα καταστήσει την επέκταση αυτού του διασυνδετήριου αγωγού προς Βορρά βιώσιμη, καθώς δεν θα αρκούν οι ποσότητες που θα μπορεί να διατεθούν από τον αγωγό ΤΑΡ, μέχρις ότου τουλάχιστον διοχετευθεί στον αγωγό αυτό φυσικό αέριο από τα νέα κοιτάσματα του Αζερμπαϊτζάν, του Ιράν όταν λήξει το εμπάργκο και -μελλοντικά ίσως- από το ιρακινό Κουρδιστάν.
Στρατηγική συνεργασία
Το μεγάλο πλεονέκτημα του IGB είναι ότι μέσω των εγκαταστάσεων στο ελληνικό έδαφος θα μπορεί να δεχθεί LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) από μεγάλους παραγωγούς όπως είναι το Κατάρ (που βρίσκεται ήδη σε προχωρημένες συνομιλίες με τη Σόφια) ή σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ακόμη και από τις ΗΠΑ όπου διαθέτουν φθηνότερο φυσικό αέριο.
Και φυσικά με φυσικό αέριο από τα ισραηλινά, κυπριακά και αιγυπτιακά κοιτάσματα, μια εξέλιξη που θα διαμορφώσει ένα νέο δίκτυο ενεργειακής, πολιτικής, οικονομικής και στρατηγικής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ετσι θα προσφέρει την ευκαιρία απεξάρτησης όχι μόνο από το μονοπώλιο της Gazprom, αλλά και από τους αγωγούς που θα διέρχονται αποκλειστικά από το έδαφος της Τουρκίας.
Ο IGB, ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας έχει προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ, με την ΕΕ να έχει εγκρίνει ήδη τη χρηματοδότηση με 45 εκατ. ευρώ. Θα έχει μήκος 180 χλμ. και δυνατότητα μεταφοράς 3 bcm (δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων) φυσικού αερίου με προοπτική αύξησης έως και 5 bcm. Θα ξεκινά από την Κομοτηνή και θα καταλήγει στη Στάρα Ζαγόρα, αποτελώντας μέρος της υποδομής του Νότιου Διαδρόμου (του ευρωπαϊκού σχεδίου και όχι του «συνώνυμου» ρωσικού) που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Κασπία στην Ευρώπη.
Το σχέδιο ξεκίνησε από το 2011 και συμμετέχουν ξένοι ενεργειακοί όμιλοι όπως η ιταλική Edison. Οπως η ίδια η εταιρεία παρουσιάζει το σχέδιο, ο αγωγός θα μεταφέρει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη φυσικό αέριο από την Κασπία, τη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο μέσω των υπαρχόντων αγωγών από Τουρκία και Ελλάδα και μέσω των υπαρχόντων τερματικών LNG στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Το έργο είναι στρατηγικής σημασίας καθώς παρέχει την αναγκαία ασφάλεια και διαφοροποίηση πηγών προμήθειας φυσικού αερίου για τη Βουλγαρία και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς και ασφάλεια αποθεμάτων για την Ελλάδα.
Ο στόχος είναι να συμβάλει στη διαφοροποίηση της τροφοδοσίας ενέργειας για όλα τα Βαλκάνια, που σήμερα σε μεγάλο βαθμό είναι εξαρτημένα σχεδόν αποκλειστικά από το ρωσικό φυσικό αέριο. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται και η επέκταση του αγωγού με διασυνδετήριους αρχικά προς τη Ρουμανία και τη Σερβία και κατόπιν προς τις βαλτικές χώρες αλλά και την Κεντρική Ευρώπη.
Η Βουλγαρία βρίσκεται σε τροχιά σφοδρής σύγκρουσης με τη Μόσχα και αφορμή για το τελευταίο επεισόδιο που κατέληξε με ανταλλαγή διαβημάτων και σκληρές δηλώσεις του Βουλγάρου πρωθυπουργού, Μ. Μπορίσοφ, ήταν οι αυστηροί τελωνειακοί έλεγχοι που επέβαλε η Σόφια στη ρωσική εταιρεία Lukoil που κατέχει μεγάλο μερίδιο της βουλγαρικής αγοράς στη λιανική των πρατήριων.
Ο Ρώσος ΥΠΕΞ Λαβρόφ έχει αντιδράσει έντονα στη δήλωση του Βούλγαρου πρωθυπουργού σε εκδήλωση του αμερικανικού εμπορικού επιμελητηρίου στη Σόφια, ότι ο ίδιος «σταμάτησε τα μεγάλα ρωσικά ενεργειακά έργα», με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν τα ρωσικά διαβήματα.
του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗ από το Εθνος
Δημοσίευση σχολίου