Ελεύθερος Τύπος: Οταν ο Κωστής γνώρισε τον Τάκη (από την ανάποδη)

Επειτα από μια σύντομη ανάπαυλα ηρεμίας, η ΔΕΗ σηκώνει και πάλι το «τόμαχοκ του πολέμου» απέναντι στην κυβέρνηση. Οι δύο πλευρές διαφωνούν και πάλι για τα τιμολόγια ηλεκτρικού, τη χρήση λιθάνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή και τις επενδύσεις.
Οι τόνοι βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα προς το παρόν, όμως η συμβίωση του εκάστοτε υπ. Ανάπτυξης με το μάνατζερ της ΔΕΗ είναι δύσκολη υπόθεση.
Ενα ακόμη ζήτημα που η ΔΕΗ προσαρμόζει την πολιτική της έχοντας εμφανώς διαφορετική άποψη, είναι η «έξωση» του λιθάνθρακα από το ενεργειακό ισοζύγιο.
Του Κώστα Βουτσαδάκη
O ιδιότυπος διάλογος που έχει ξεκινήσει τις τελευταίες ημέρες μεταξύ του υπουργού Ανάπτυξης κ. Κ. Χατζηδάκη και του προέδρου της ΔΕΗ κ. Τ. Αθανασόπουλου με δημόσιες τοποθετήσεις αναδεικνύει τρία μέτωπα στα οποία είναι εμφανής η διαφωνία των δύο πλευρών: τιμολόγια ηλεκτρικού, χρήση λιθάνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή και επενδύσεις. Οι τόνοι εκατέρωθεν βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα, τουλάχιστον προς το παρόν, όμως το συμπέρασμα είναι πως η συμβίωση του εκάστοτε υπουργού Ανάπτυξης με το μάνατζερ της ΔΕΗ είναι δύσκολη υπόθεση, έστω και αν οι κ.κ. Χατζηδάκης και Αθανασόπουλος έχουν τακτική επαφή, τουλάχιστον μια φορά την
εβδομάδα. Για δεύτερη φορά στο μικρό διάστημα που βρίσκεται στη θέση του υπουργού Ανάπτυξης, ο κ. Χατζηδάκης από το βήμα του συνεδρίου του ≪Εκόνομιστ≫ για την ενέργεια κάλεσε τη ΔΕΗ (αλλά και τους ιδιώτες επιχειρηματίες του χώρου) να κάνει επενδύσεις.

H πίτα

≪Το πραγματικό μας πρόβλημα δεν είναι ποιος θα κάνει πρώτος τις επενδύσεις, αλλά το να γίνουν οι επενδύσεις στο σωστό χρόνο, δηλαδή το ταχύτερο δυνατόν. Αντί λοιπόν να δίνουμε έμφαση στο πώς θα μοιραστεί η πίτα,θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι η πίτα μπορεί και πρέπει να μεγαλώσει, και μάλιστα σημαντικά θα έλεγα, στα επόμενα χρόνια≫, είπε ο υπουργός. Η απάντηση του κ. Αθανασόπουλου ήρθε την επόμενη ημέρα από το βήμα του ίδιου συνεδρίου: ≪Η ΔΕΗ τα τελευταία χρόνια, ακόμα κι όταν είχε κέρδη, δεν είχε επαρκή απόδοση κεφαλαίων, ώστε να μπορεί να υποστηρίξει τις επενδύσεις που είναι αναγκαίες για να αντικαταστήσει τις παλιές μονάδες της και να αναπτυχθεί, αλλά και για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα επάρκειας που έχει η χώρα μας.
Εχουμε πει ότι πρέπει να είμαστε κατά 10 ευρώ πιο αποτελεσματικοί για κάθε μεγαβατώρα που παράγουμε, όμως απαιτείται επιπροσθέτως ένα περιθώριο κέρδους εύλογου ύψους για επιχειρήσεις τόσο μεγάλης εντάσεως $κεφαλαίου, ώστε να εξυπηρετήσουμε το στρατηγικό σχεδιασμό των επενδύσεών μας≫. Με άλλα λόγια, όπως εξήγησε άλλωστε αργότερα ο αντιπρόεδρος της ΔΕΗ κ. Νίκος Χατζηαργυρίου, αυξήσεις στα τιμολόγια: ≪Η ΔΕΗ≫, είπε, ≪αντιμετωπίζει τη διακύμανση των τιμών των καυσίμων μιας απελευθερωμένης αγοράς, έχει από την άλλη ρυθμιζόμενα τιμολόγια που δεν αντανακλούν αυτές τις διακυμάνσεις. Συνέπεια αυτού είναι ότι δεν μπορεί να ανακτήσει τουλάχιστον το πραγματικό κόστος της από τα τιμολόγια πώλησης και επιπροσθέτως ένα εύλογο περιθώριο κέρδους, γεγονός που την οδήγησε σε σημαντικές ζημίες το 2008≫. Ολα αυτά ενώ η κυβερνητική πολιτική -προς την οποία η διοίκηση της ΔΕΗ έχει δηλώσει ότι θα προσαρμοστεί αναθεωρώντας το επιχειρησιακό σχέδιο- προβλέπει ≪πάγωμα≫ των τιμολογίων του ηλεκτρικού για φέτος και αναβολή εφαρμογής της ρήτρας καυσίμων για το 2010, αντί του Ιανουαρίου 2009.

O λιθάνθρακας

Ενα ακόμη ζήτημα στο οποίο η ΔΕΗ προσαρμόζει την πολιτική της έχοντας εμφανώς διαφορετική άποψη είναι η ≪έξωση≫ του λιθάνθρακα από το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Η επίσημη θέση της ΔΕΗ είναι ότι θα προσαρμόσει ανάλογα το επιχειρησιακό της σχέδιο αλλά και ότι δενείναι υπέρ ή κατά κανενός καυσίμου, καθώς ο στόχος για επάρκεια, χαμηλές τιμές και προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να επιτευχθεί με οποιονδήποτε συνδυασμό καυσίμων. ≪Δυστυχώς, στη χώρα μας ενεπλάκημεν σε μια συζήτηση, οι μεν υπέρ του ενός καυσίμου και οι άλλοι υπέρ ενός άλλου καυσίμου κ.λπ., η οποία μας οδήγησε στο παρελθόν≫, δηλώνει ο κ. Αθανασόπουλος. Είναι κοινό μυστικό πάντως ότι η ΔΕΗ θα ήθελε να προχωρήσει τις δύο μονάδες που περιλαμβάνονται στο επενδυτικό σχέδιο, είναι μάλιστα οι δύο μεγαλύτερες, από 800 μεγαβάτ η καθεμία, στο Αλιβέρι και τη Λάρυμνα, με μειοψηφική ιδιωτική συμμετοχή και στις δύο. ≪Η περίπτωση του λιθάνθρακα είναι χαρακτηριστική του πώς μια σωστή απόφαση λαμβάνεται για λάθος λόγους≫, ήταν το σχόλιο του προέδρου του Συμβουλίου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδιασμού, Ραφαήλ Μωυσή. Οπως εξήγησε, ο λιθάνθρακας κρίθηκε απαραίτητος με την περσινή έκθεση αλλά φέτος τα δεδομένα έχουν αλλάξει λόγω κρίσης. Η κατανάλωση μειώνεται, κυρίως από τις επιχειρήσεις, οπότε το κενό, αν υπάρξει, μπορεί να καλυφθεί ευκολότερα.
Σύμφωνα με τα νέα σενάρια που επεξεργάζεται το ΣΕΕΣ, τα οποία θα περιληφθούν στη νέα έκθεση ενεργειακής στρατηγικής που θα ανακοινωθεί σύντομα, η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας θα μειωθεί το 2020, λόγω κρίσης, κάτω από 75.000 γιγαβατώρες (ή ακόμη και κάτω από 65.000 αν επιτύχουν τα μέτρα εξοικονόμησης που θα εφαρμοστούν ως τότε) έναντι 80.000 και 75.000 GWh αντίστοιχα που προέβλεπε η περσινή έκθεση.

Ο γρίφος με το φυσικό αέριο

Σε ανεξάρτητο σύμβουλο θα αναθέσει το υπουργείο Ανάπτυξης το θέμα της άσκησης ή μη από την πλευρά της ΔΕΗ της «οψιόν» για εξαγορά του 30% των μετοχών της ΔΕΠΑ. Η ΔΕΗ κατέχει αυτό το δικαίωμα εδώ και χρόνια και με περυσινή απόφαση του Διοικητικού της Συμβουλίου αποφάσισε να το ασκήσει προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στο καύσιμο που συμμετέχει με αυξανόμενο ρυθμό στο «καλάθι» καυσίμων για ηλεκτροπαραγωγή (πέρυσι ήταν 17%, το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο μετά το λιγνίτη). Ομως η κυβέρνηση δεν έχει δώσει ακόμα το «πράσινο φως», καθώς υπάρχει προβληματισμός για τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, αφού οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί κατασκευάζουν ή λειτουργούν κατά κύριο λόγο μονάδες φυσικού αερίου. Αν η ΔΕΗ αποκτήσει μερίδιο στη ΔΕΠΑ, θα γίνει προμηθευτής των ανταγωνιστών της - ενώ είναι ήδη ο μοναδικός πελάτης τους, αφού αγοράζει την ενέργεια που παράγουν οι ιδιωτικές μονάδες… Το θέμα εξετάζεται και με το νέο δεδομένο, της αναζήτησης στρατηγικού επενδυτή για τη ΔΕΠΑ με πρόσφατη απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Αποκρατικοποιήσεων. Ηδη το 35% των μετοχών της ΔΕΠΑ ανήκει στα ΕΛΠΕ, που σημαίνει ότι, αν ασκήσει η ΔΕΗ την οψιόν, ο στρατηγικός επενδυτής θα βρεθεί ανάμεσα σε δύο ΔΕΚΟ. Πάντως, η ΔΕΗ έχει αποφασίσει να δραστηριοποιηθεί στον τομέα του φυσικού αερίου, ανεξάρτητα αν αυτό θα γίνει μέσω της ΔΕΠΑ ή με άλλο σχήμα. Σε εξέλιξη βρίσκονται εξάλλου οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών για την υπογραφή νέας σύμβασης προμήθειας αερίου, χωρίς τη ρήτρα «καλύτερου πελάτη» υπέρ της ΔΕΗ που ισχύει στην τωρινή σύμβαση. Στο μεταξύ, στο ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, θυγατρική 100% της ΔΕΠΑ) αναλαμβάνει νέος διευθύνων σύμβουλος ο κ. Παναγιώτης Κανελλόπουλος, παλιό στέλεχος της ΔΕΠΑ με θητεία σε ιδιωτική ενεργειακή εταιρία και πρώην διευθύνων σύμβουλος των ΗΛΠΑΠ.

Πηγή: Ελεύθερος Τύπος, 5/4/09