Οικολόγοι Πράσινοι για το συνέδριο για την ενέργεια: Στημένο υπέρ του λιγνίτη

- Γιατί δεν κλήθηκαν ως εισηγητές και οι οικολογικές οργανώσεις ;;
Επί της διαδικασίας
Σε παράσταση για ένα ρόλο εξελίχθηκε, όπως αναμένονταν, το Συνέδριο για την ενέργεια που οργάνωσε η ΚΕΔΚΕ, η ΤΕΔΚ και ο Δήμος Κοζάνης. Ο λιγνίτης είχε και πάλι την τιμητική του, αφού οι εισηγητές επιλέχτηκαν με σκοπό να αποκαταστήσουν το «εθνικό καύσιμο», το οποίο δεν αντέχει πλέον στη σκληρή πραγματικότητα του 21ου αιώνα (κατάργηση κρυφών επιδοτήσεων, σοβαρές οικονομικές επιβαρύνσεις λόγω εκπομπών CO2 κλπ).

Για το λόγο αυτό δεν κλήθηκαν να παρουσιάσουν τις απόψεις τους οι οικολογικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις. Δεν εκπροσωπήθηκαν ούτε σε τοπικό επίπεδο ούτε σε πανελλαδικό επίπεδο. Κι όμως θα μπορούσαν να συμμετέχουν ως ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ εναλλακτικά:
 είτε η Οικολογική Κίνηση Κοζάνης με 22 χρόνια στην πλάτη της ή κάποια από τις οργανώσεις των πληττόμενων δήμων, ως εκπρόσωποι του τοπικού οικολογικού κινήματος.
 είτε το Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών οργανώσεων ΠΑΝΔΟΙΚΟ, το οποίο έχει οργανώσει μαζί με την ΚΕΔΚΕ πολλές ημερίδες σε όλη την Ελλάδα. Αν δηλαδή οι τοπικές περιβαλλοντικές οργανώσεις κρίθηκαν ανεπαρκείς, ας καλούνταν τουλάχιστον μια Περιβαλλοντική οργάνωση πανελλήνιας εμβέλειας και ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΗΣ με την ΚΕΔΚΕ, όπως το ΠΑΝΔΟΙΚΟ.
 είτε η Greenpeace ή το WWF, εφόσον το ΠΑΝΔΟΙΚΟ δεν προκρίθηκε ή τους άρεσε και θεωρήθηκε «ερασιτεχνικό» για ένα τέτοιο Συνέδριο. (Ως γνωστό η Greenpeace και το WWF έχουν καταθέσει δημοσίως επιστημονικές εργασίες σε συνεργασία με έγκυρα, διεθνή επιστημονικά ιδρύματα, οι οποίες έχουν ορίζοντα το 2050 και στηρίζονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας & την εξοικονόμηση με παράλληλη μείωση της λιγνιτικής παραγωγής).

Οι θιασώτες λοιπόν και υποστηρικτές του λιγνίτη είχαν την πρωτοκαθεδρία και σε αυτό το Συνέδριο, όπως και σε όλα τα τοπικά συνέδρια για την ενέργεια. Οι κλιματικές αλλαγές, κυρίαρχο πρόβλημα σε όλο τον κόσμο, στριμώχτηκαν σε μια – δυο εισηγήσεις, οι οποίες έπιασαν το ζήτημα γενικά και απέφυγαν τη σκληρή πραγματικότητα της μεταλιγνιτικής περιόδου. Απέφυγαν να εναντιωθούν στις νέες λιγνιτικες μονάδες της ΔΕΗ, στις συνεχείς επεκτάσεις των ορυχείων και στη διαιώνιση ενός παρωχημένου ενεργειακού μοντέλου που δεν έχει καμιά σχέση με την πράσινη ανάπτυξη.

Από την άλλη, στα θετικά της ημερήσιας διάταξης εγγράφονται οι εισηγήσεις που αφορούσαν εφαρμογές και καλές πρακτικές διαφόρων ΟΤΑ στον τομέα της εξοικονόμησης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), ένας τομέας μάλλον «άγνωστος» στους περισσότερους Δήμους του Ν. Κοζάνης, που πλειοδοτούν σε συνθήματα αλλά υστερούν σε πράξεις. Βέβαια και οι εισηγητές αυτής της θεματολογίας έδωσαν μεν μια νότα αυτοδιοικητική ή «οικολογική», αλλά «έσωσαν» τους οικοδεσπότες από δύσκολες συγκρίσεις. Κανείς τους δεν ανέφερε ότι σε όλη την Ελλάδα, με εξαίρεση την Κοζάνη, κανένας Δήμαρχος ή Νομάρχης δεν θέλει σταθμούς λιθάνθρακα και λιγνίτη.

Έτσι λοιπόν αντιλαμβάνονται οι διοργανωτές το διάλογο; Γιατί δεν παρουσίασαν με αντιπροσωπευτικό τρόπο τα κρίσιμα διλήμματα που αφορούν τον τόπο μας; Γιατί εμφάνισαν μόνο τη μια απάντηση; Γιατί έδωσαν το βήμα σε όλους τους υπέρμαχους του λιγνίτη και δεν τόλμησαν να καλέσουν ούτε έναν εισηγητή από την αντίθετη πλευρά; Ούτε έναν !
Κι όμως θα μπορούσε η ΚΕΔΚΕ, η ΤΕΔΚ και ο Δήμος να μιμηθούν το ΤΕΕ, που διαφοροποιήθηκε από την τρέχουσα τοπική πρακτική (του αποκλεισμού των οικολογικών οργανώσεων από Επιστημονικά Συνέδρια για την Ενέργεια) και κάλεσε ως ΕΙΣΗΓΗΤΗ και την Οικολογική Κίνηση Κοζάνης σε σχετικό προσυνεδριο το Μάιο.
Και για να προλάβουμε τυχόν άσφαιρες απαντήσεις. οι προσκλήσεις να παραβρεθούμε ή να χαιρετίσουμε τυπικά (ως Οικολόγοι Πράσινοι) δεν συμψηφίζονται με τη βαρύτητα μιας αναλυτικής εισήγησης.

… και επί της ουσίας
Βρώμικη και καθαρή ενέργεια
Εν πάση περιπτώσει, επειδή πολλά ακούστηκαν αυτές τις μέρες από επίσημα χείλη Δημάρχων και πολλών τοπικών φορέων, οι οποίοι λησμονούν την αρνητική πρωτιά μας ως του πιο βρώμικου νομού της Ευρώπης και επιδιώκουν με διάφορες αλχημείες να μειώσουν τις ευθύνες μας στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, υπενθυμίζουμε ότι:
 οι επιστημονικές συγκρίσεις με τις επιδόσεις άλλων χωρών γίνονται με νούμερα κατά (ανθρώπινη) κεφαλή κι όχι όπως μας βολεύει.
 το να λέμε συνεπώς ότι το CO2 και ο λιγνίτης που παράγουμε είναι ελάχιστο σε σχέση με εκείνα των Κινέζων δεν συνιστά αξιόπιστη και σοβαρή σύγκριση, αλλά βολική αβελτηρία. Η Κίνα παράγει 2.200 εκ. τόνους άνθρακα και εμείς 70, αλλά οι Κινέζοι είναι 1.300 εκατομμύρια κι εμείς μόνο 10. Συνεπώς κατά κεφαλή παράγουμε 7 τόνους, ενώ οι Κινέζοι μόνο 1,7, δηλαδή είμαστε τρεις φορές χειρότεροι από αυτούς !!
 Ομοίως στις εκπομπές CO2 κατά κεφαλή είμαστε θλιβεροί ουραγοί:
Εκπέμπουμε 13 τον CO2 / άτομο, δηλαδή 15% πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ
 Επίσης για κάθε ευρώ του ΑΕΠ εκπέμπουμε 30% περισσότερο CO2 από το μέσο όρο της ΕΕ (των 15).

Αν αφήσουμε για λίγο στην άκρη τα πλείστα όσα προβλήματα υγείας, ρύπανσης και καταστροφής των φυσικών πόρων, που προκαλούν οι μονάδες και τα ορυχεία λιγνίτη και εστιάσουμε μόνο στις εκπομπές CO2, θα δούμε ότι η λύση των νέων λιγνιτικών μονάδων «αντιρρυπαντικής τεχνολογίας» δεν αποτελεί παρά μια ασπιρίνη στο υψηλές εκπομπές CO2 της ΔΕΗ και της χώρας. Πιο συγκεκριμένα:
Με βάση επίσημα στοιχεία του ΔΕΣΜΗΕ το 2008 η ΔΕΗ εξέπεμψε 52.000.000 τόνους CO2 και υπερέβη κατά 18% το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΕΣΚΔΕ). Αν η ΔΕΗ κάνει τον καινούριο σταθμό στην Πτολεμαΐδα ΚΑΙ ΚΛΕΙΣΕΙ ΤΟΝ ΠΑΛΙΟ (πράγμα καθόλου σίγουρο), μειώνει 1,8 εκ τόνους ή -3,6 %, ποσοστό ελάχιστο σε σχέση με τις τωρινές της υπερβάσεις (πρβλ. +18% ΕΣΚΔΕ).
Κι αν προχωρήσει και στην εγκατάσταση νέας μονάδας στη Μελίτη, όπως απαιτούν ή εκλιπαρούν αυτοδιοίκηση και σωματεία, τότε το -3,6 % γίνεται + 1,6% !. Κι αν προστεθεί και η ΤΕΡΝΑ, τότε τα νούμερα είναι χειρότερα και το ενεργειακό τοπίο όχι μόνο δεν πρασινίζει, αλλά γίνεται ακόμη πιο γκρίζο ! !
Όσον αφορά στο νέο επιχείρημα που βγάζουν από τη φαρέτρα τους οι οπαδοί του λιγνίτη, ότι η τεχνολογία δέσμευσης και υπόγειας αποθήκευσης του CO2 (CCS) θα μας σώσει, απαντούμε ότι α) η τεχνολογία αυτή σήμερα είναι πρακτικά ανεφάρμοστη και πολύ δαπανηρή, β) ότι αν ποτέ εφαρμοστεί θα μειώσει κατά 10% το βαθμό απόδοσης της εγκατάστασης και γ) στα σχέδια της νέας μονάδας δεν προβλέπεται σύστημα δέσμευσης CO2, παρά μόνο η δυνατότητα για μελλοντικό «κούμπωμα» της μονάδας.

Ένα τελευταίο επιχείρημα είναι το κόστος της λιγνιτικής κιλοβατώρας, το οποίο πλασματικά εμφανίζεται μικρό. Υπενθυμίζουμε ότι αυτό οφείλεται στο ότι η ΔΕΗ
 δεν πληρώνει φόρο στερεών καυσίμων
 δεν υπολογίζει και δεν πληρώνει το «εξωτερικό κόστος», το οποίο πληρώνει η κοινωνία ή η Πολιτεία (κόστος απώλειας νερών, παραγωγικής ικανότητας εδαφών, περιβαλλοντικών ασθενειών κλπ). Το κόστος αυτό διπλασιάζει το συμβατικό κόστος της λιγνιτικής κιλοβατώρας και την κάνει ακριβότερη από την αιολική. Εάν οι διοργανωτές του Συνεδρίου αμφιβάλλουν περί αυτού, ας ζητήσουν διευκρινίσεις από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο που έκανε τον υπολογισμό ή ας μας καλέσουν στο … επόμενο συνέδριο να το αναλύσουμε).
Από το 2013 μάλιστα αναμένεται λογω των προστίμων CO2 αύξηση κατά 26% της τιμής της λιγνιτικής κιλοβατώρας, σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της ΔΕΗ.

Όποιοι λοιπόν θριαμβολογούν για τις νέες μονάδες της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα και στη Μελίτη και παράλληλα δηλώνουν μέσω της κομματικής τους ιδιότητας ως θερμοί υποστηρικτές της «πράσινης ανάπτυξης», θα πρέπει να μας εξηγήσουν πως οι νέες λιγνιτικές μονάδες συμβιβάζονται με τα κεντρικά συνθήματα τους για μείωση των εκπομπών CO2 κατά 20 % και συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή 35 % μέχρι το 2020. Διαφορετικά, ας αλλάξουν στα κομματικά τους σλόγκαν το πράσινο με το ... καρβουνί !

Η λύση για την Ελλάδα είναι γνωστή και έχει εφαρμοστεί σε πολλά προηγμένα κράτη: Πέραν του άμεσου κλεισίματος των ρυπογόνων μονάδων που εκπέμπουν τέφρα πολύ πάνω από τα όρια (ΑΗΣ Πτολεμαίδας), η ΔΕΗ και η Πολιτεία οφείλουν να σχεδιάσουν με ορίζοντα το 2050 μια νέα ενεργειακή πολιτική που θα βασίζεται α) στη σταδιακή μείωση της λιγνιτικής ισχύος, β) στη γενναία στήριξη των ΑΠΕ και των δράσεων εξοικονόμησης και γ) στην προσωρινή αύξηση της συμμετοχής του φυσικού αερίου. Παράλληλα η Πολιτεία, εφόσον θέλει να δώσει θέσεις εργασίας στην περιοχή μας, να προχωρήσει μόνη της ή σε σύμπραξη με τη ΔΕΗ ή & ιδιώτες στην εγκατάσταση βιομηχανιών παραγωγής πράσινου εξοπλισμού (για φωτοβολταικά – ανεμογεννήτριες).

Περισσότερα δεν μπορούμε να πούμε, γιατί υπερβαίνουμε τα όρια φιλοξενίας των τοπικών μέσων ενημέρωσης. Ελπίζουμε την επόμενη φορά τα όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τοπικά και κεντρικά, αν μας δώσουν ένα εικοσάλεπτο για να ακουστεί και ο αντίλογος στα ενεργειακά τους συνέδρια.

4 Σεπτεμβρίου 2009
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΚΟΖΑΝΗΣ