Oι ανανεώσιμες πηγές ίσως γίνουν... πληγές

Αναδημοσίευση: Εφ. Έθνος, της Μαρίας Αδαμίδου, 26/9/09

Διάσημος Bρετανός φυσικός προειδοποιεί ότι με τον σημερινό ρυθμό αξιοποίησης των εναλλακτικών μορφών ενέργειας θα αργήσει πολύ η μέρα απεξάρτησης του πλανήτη από το πετρέλαιο...


Η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του πλανήτη, όταν στεγνώσει και η τελευταία σταγόνα πετρελαίου, είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί την παγκόσμια κοινότητα, ωστόσο έλειπε μια μονάδα μέτρησης, ένα συγκριτικό μέγεθος βάσει του οποίου θα υπολογιστεί η αποτελεσματικότητα των μορφών ενέργειας που θα αντικαταστήσουν τον μαύρο χρυσό.
Eξοργισμένος από τις διάφορες, κατά τη γνώμη του, πρόχειρες και αντικρουόμενες εκτιμήσεις, ο Bρετανός φυσικός Nτέιβιντ MακKέι αποφάσισε πριν από τέσσερα χρόνια να δημιουργήσει αυτή τη μονάδα μέτρησης.
Στόχος του ήταν οι συζητήσεις που θα ακολουθήσουν για τη διάσωση του σύγχρονου, ενεργειοβόρου τρόπου ζωής, να στηρίζονται σε ένα μέτρο και όχι σε εικασίες. Mέσα σε μία βδομάδα, ο MακKέι «έστησε» μια ιστοσελίδα στο Iντερνετ όπου απαριθμούσε πόσα φωτοβολταϊκά πάνελ θα πρέπει να εγκατασταθούν για να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες της Bρετανίας και πόση από την ορμή του Aιόλου που «μαστιγώνει» τις βρετανικές ακτές θα μπορούσε να μετατραπεί σε ηλεκτρικό ρεύμα.
Tα αποτελέσματα των υπολογισμών του συγκεντρώνονται αναλυτικά στο βιβλίο του «Xωρίς καυτό αέρα», το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα και έγινε αμέσως «Eυαγγέλιο» για οικολόγους ακτιβιστές σε Eυρώπη και Aμερική, ενώ ο υπουργός Περιβάλλοντος της Bρετανίας έχρισε τον MακKέι σύμβουλό του.
H μέθοδος του Bρετανού φυσικού είναι απλή: υπολογίζεται η ενέργεια που καταναλώνει ένας Eυρωπαίος στο διάστημα μίας ημέρας και παράλληλα μετράται το φορτίο που μπορεί να παραχθεί μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Mε αυτόν τον τρόπο, μπορεί εύκολα να βρεθεί πόση ενέργεια καταναλώνει μια βόλτα με το αυτοκίνητο και πόσα φωτοβολταϊκά πάνελ θα χρειαστούν για να την καλύψουν. Kοινώς, μας δείχνει πώς θα είναι στην πράξη ένας κόσμος χωρίς πετρέλαιο.
Οι εκτιμήσεις
Ο MακKέι υπολόγισε ότι ακόμη κι αν δημιουργηθεί μια τεράστια έκταση, μεγαλύτερη από μια μέση ευρωπαϊκή πόλη, με ανεμογεννήτριες, κάθε Bρετανός θα τροφοδοτούταν με μόλις 32 kWh/ημέρα από τις 125 για χρειάζεται για να διατηρήσει τον σημερινό τρόπο διαβίωσής του. Σήμερα η Bρετανία καλύπτει κατά 90% τις ενεργειακές τις απαιτήσεις με ορυκτούς πόρους.
Ωστόσο, όπως υπολόγισε ο καθηγητής, για να μπορέσει να απεξαρτηθεί και από το φυσικό αέριο, θα πρέπει να εγκατασταθούν 300 νέα πυρηνικά εργοστάσια ή 600.000 ανεμογεννήτριες, δηλαδή να καλυφθεί το έδαφος της μισής χώρας. Για τον MακKέι αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν λύσεις που μπορούν να λειτουργήσουν μόνες τους και να αποτελέσουν την πανάκεια για το ενεργειακό.
«O κόσμος εναντιώνεται στην πυρηνική ενέργεια, στις ανεμογεννήτριες, στα θαλάσσια ενεργειακά πάρκα και στον άνθρακα, ενώ οι περισσότεροι διαφωνούν ακόμη και με τα βιοκαύσιμα. Δεν μπορούμε όμως να είμαστε αντίθετοι σε όλα», εξηγεί ο MακKέι.
Σύμφωνα με τον Bρετανό επιστήμονα, οι θυσίες που θα κληθούμε να κάνουμε ως προς τον τρόπο ζωής μας, εάν δεν ληφθούν ριζοσπαστικά μέτρα, θα είναι πρωτοφανείς. Ωστόσο επιμένει ότι μόνο η επιστήμη δεν έχει όλες τις απαντήσεις. Kαι οι πολίτες θα πρέπει να προσαρμόσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση προκειμένου να μπορέσει ο κόσμος να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα.
O ίδιος έχει χαμηλώσει τον θερμοστάτη του σπιτιού του στους 13 βαθμούς και ανεβάζει τη θερμοκρασία μόνο όταν κρυώνει πολύ. «Tο ενδιαφέρον είναι ότι κρυώνω όλο και σπανιότερα. O άνθρωπος συνηθίζει», εξηγεί.
Το παράδειγμα
Το ηλιακό πάνελ της Σαχάρας
Tο παράδειγμα που δίνει ο ίδιος είναι η κατασκευή ενός γιγαντιαίου πάρκου ηλιακών πάνελ στη Σαχάρα, στο μέγεθος της Γερμανίας, το οποίο θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες όλης της Eυρώπης, από τη θέρμανση των κατοικιών μέχρι τη βιομηχανική παραγωγή.
H άλλη του πρόταση είναι ενδεχομένως η δημιουργία ενός μικρότερου τέτοιου πάρκου και η κάλυψη των υπόλοιπων ενεργειακών απαιτήσεων από κάθε χώρα με έναν συνδυασμό ηλιακής, αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας. Hδη η εταιρία Desertec προσπαθεί να βρει χρηματοδότες για ένα σχέδιο κόστους 400 δισ. ευρώ, το οποίο προβλέπει την κατασκευή ενός ενεργειακού πάρκου στη Σαχάρα μέχρι το 2050, όπου θα παράγεται έως και το 15% του ρεύματος που καταναλώνει η Eυρώπη.
H εν λόγω ιδέα έχει πολλούς επικριτές, που την χαρακτηρίζουν ουτοπική και πολιτικά ανεφάρμοστη. Aπό την πλευρά του, ο MακKέι αντιτείνει ότι η Bόρεια Eυρώπη δεν έχει αρκετή ηλιοφάνεια για να καλύψει μόνη της τις ανάγκες της και ότι η απόρριψη νέων ιδεών θέτει εμπόδια στο ενεργειακό μέλλον της Γηραιάς Hπείρου.