Σε πλήρη απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας «οδηγεί» o μηχανισμός στήριξης

Αναδημοσίευση: Εφ. express, της Πηνελόπης Μητρούλια, 2/5/10

THN πλήρη αλλά και βίαιη ανατροπή του σκηνικού που ισχύει σήμερα στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προοιωνίζεται η ενεργοποίηση του πακέτου στήριξης της ελληνικής οικονομίας και των μέτρων που αυτό συνεπάγεται.

Οι εκπρόσωποι της «τρόικας» που συναντήθηκαν στο μέσον της εβδομάδας με την υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Τίνα Μπιρμπίλη, παρόντων των προέδρων της ΔΕΗ, της ΔΕΠΑ και της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, μπορεί να επικέντρωσαν το ενδιαφέρον στους πόρους που είναι δυνατόν να συγκεντρωθούν από το ΥΠΕΚΑ μέσω της νομιμοποίησης των ημιυπαίθριων, αλλά ήταν σαφείς και κατηγορηματικοί πως η αγορά ενέργειας θα πρέπει να απελευθερωθεί πλήρως το ταχύτερο δυνατόν.

Σε ό,τι αφορά τη ΔΕΗ, η εντολή αυτή θα σημάνει, σύμφωνα με το πλέον ήπιο σενάριο, σπάσιμο της εταιρίας σε τρία κομμάτια, με τη μητρική να ελέγχει τις λεγόμενες ανταγωνιστικές δραστηριότητες, δηλαδή την παραγωγή και την εμπορία και δύο θυγατρικές που θα ελέγχουν τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής μαζί με τις αντίστοιχες δραστηριότητες. Αυτή άλλωστε είναι και η κατεύθυνση στην οποία πρέπει να προσαρμοστεί το ταχύτερο η ΔΕΗ προκειμένου η ελληνική αγορά να συμμορφωθεί με το τρίτο πακέτο απελευθέρωσης που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Eνωση. Ο ορίζοντας για την ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία του τρίτου πακέτου είναι Μάρτιος του 2011 και οι επιτελείς της ΔΕΗ ήδη επεξεργάζονται σχετικά σενάρια προκειμένου να κάνουν την εισήγησή τους στο Yπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο και θα κληθεί να φέρει στη Βουλή τη νομοθετική ρύθμιση.

Η οδηγία δίνει τη δυνατότητα στα κράτη - μέλη να αποφασίσουν εάν ο διαχωρισμός που θα επιλέξουν θα είναι μόνο νομικός ή και ιδιοκτησιακός με αποτέλεσμα η ΔΕΗ μέχρι τώρα να προσανατολίζεται σε νομικό διαχωρισμό, που είναι και η ηπιότερη μορφή της απελευθέρωσης.

Οι νέες συνθήκες ωστόσο φαίνεται ότι εκ των πραγμάτων θα οδηγήσουν και σε ιδιοκτησιακό διαχωρισμό των τριών εταιριών, με το κράτος να διατηρεί τον έλεγχο των δύο εταιριών που θα λειτουργούν τα δίκτυα, καθώς πρόκειται για δραστηριότητα ιδιαιτέρως κοστοβόρα, η οποία εκτιμάται ότι θα είναι δύσκολο να προσελκύσει επιχειρηματικό ενδιαφέρον. Σε ό,τι αφορά όμως τη μητρική ΔΕΗ και τις ανταγωνιστικές της δραστηριότητες, δηλαδή την παραγωγή και την εμπορία ηλεκτρισμού, η ιδιωτικοποίηση είναι ένα από τα πλέον πιθανά σενάρια.

Aλλωστε στο τραπέζι των συζητήσεων έχει τεθεί ήδη η πώληση μονάδων της ΔΕΗ ώστε το «σπάσιμο» του μονοπωλίου να είναι ταχύ και δραστικό ενώ δεν αποκλείεται να προχωρήσουν και επιμέρους ιδιωτικοποιήσεις τμημάτων του δικτύου μαζί με τους χιλιάδες καταναλωτές που είναι συνδεδεμένοι σε αυτό.

Ο πρόεδρος της ΔΕΗ Αρθούρος Ζερβός θεωρεί ότι η διατήρηση του ελέγχου της ΔΕΗ από το κράτος σε συνθήκες ύφεσης θα μπορούσε να αποτελέσει εργαλείο πραγματοποίησης επενδύσεων και ανάπτυξης. Για τον λόγο αυτό αλλά και δεδομένης της ιδιαιτερότητας του ηλεκτρισμού ως προϊόντος για τη λειτουργία της χώρας, είναι αντίθετος στην πώληση μονάδων όπως και στην περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της μητρικής ΔΕΗ. Ωστόσο, όπως ο ίδιος λέει, όλα αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να αποφασιστούν από τον μέτοχο και ο ίδιος θα κληθεί να εφαρμόσει τις αποφάσεις του. Πάντως και η υπουργός Τίνα Μπιρμπίλη στη συνάντησή της με την «τρόικα» επέμεινε ότι πολιτική απόφαση της κυβέρνησης είναι η διατήρηση του 51% της ΔΕΗ υπό δημόσιο έλεγχο. Oλα αυτά βεβαίως πριν το πακέτο στήριξης και τα συνακόλουθα μέτρα.