Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Ενίσχυση της εκπαίδευσης για την επιχειρηματικότητα

Βρυξέλλες, 13 Απριλίου 2012 – Η εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα προωθείται όλο και περισσότερο στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, σύμφωνα με τη νέα έκθεση που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οκτώ χώρες (Δανία, Εσθονία, Λιθουανία, Κάτω Χώρες, Σουηδία, Νορβηγία, Ουαλία και το φλαμανδικό τμήμα του Βελγίου) έχουν θέσει σε εφαρμογή ειδικές στρατηγικές για να προωθήσουν την εν λόγω εκπαίδευση, ενώ άλλες 13 (Αυστρία, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Φινλανδία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία και Τουρκία) περιλαμβάνουν αυτόν τον τύπο εκπαίδευσης στη στρατηγική τους για τη διά βίου μάθηση, τη νεολαία ή την ανάπτυξη.
Οι μισές ευρωπαϊκές χώρες έχουν δρομολογήσει εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνουν την ενίσχυση της εκπαίδευσης για την επιχειρηματικότητα. Συνολικά 31 ευρωπαϊκές χώρες και 5 περιφέρειες ερωτήθηκαν για την έκθεση με τίτλο «Η σχολική εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη».

Η κ. Ανδρούλλα Βασιλείου, επίτροπος αρμόδια για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την πολυγλωσσία και τη νεολαία, δήλωσε: «Η εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα αποτελεί μοχλό της μελλοντικής ανάπτυξης και θα μας βοηθήσει να εμπνεύσουμε τους επιχειρηματίες του αύριο. Εάν η Ευρώπη επιθυμεί να παραμείνει ανταγωνιστική, πρέπει να επενδύσει στο ανθρώπινο δυναμικό της, στις δεξιότητές του, στην ικανότητά του να προσαρμόζεται και να καινοτομεί. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε καθήκον να ενθαρρύνουμε μια πραγματική αλλαγή νοοτροπίας υπέρ της επιχειρηματικότητας στην Ευρώπη και η αλλαγή αυτή ξεκινά με τις προσπάθειες προώθησης του επιχειρηματικού πνεύματος από τις πρώτες κιόλας βαθμίδες της εκπαίδευσης.»

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης η εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα έχει αναγνωριστεί ρητά στα προγράμματα σπουδών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στα δύο τρίτα των χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα. Μολονότι η επιχειρηματικότητα δεν διδάσκεται ως χωριστό μάθημα στα δημοτικά σχολεία, οι μισές χώρες έχουν καθορίσει συγκεκριμένα μαθησιακά αποτελέσματα που σχετίζονται με την επιχειρηματική νοοτροπία και δεξιότητες, όπως είναι η ανάληψη πρωτοβουλιών, η τολμηρή στάση και η δημιουργικότητα.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι μισές χώρες έχουν ενσωματώσει την επιχειρηματικότητα σε υποχρεωτικά μαθήματα, όπως είναι τα οικονομικά και οι κοινωνικές επιστήμες. Σε δύο χώρες (Λιθουανία, Ρουμανία) η επιχειρηματικότητα αποτελεί χωριστό υποχρεωτικό μάθημα. Τέσσερις χώρες (Λιθουανία, Ρουμανία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία) προβλέπουν τη διδασκαλία πρακτικών επιχειρηματικών δεξιοτήτων.

Από την έκθεση προκύπτει ότι δώδεκα χώρες στηρίζουν πρωτοβουλίες που αφορούν την εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα, όπως είναι η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της εκπαίδευσης και των επιχειρήσεων, καθώς και η δημιουργία επιχειρήσεων μικρής κλίμακας υπό τη διαχείριση μαθητών. Ωστόσο, ειδική κατάρτιση του διδακτικού προσωπικού στον τομέα αυτόν παρέχεται μόνο στη Φλαμανδική Κοινότητα του Βελγίου, τη Βουλγαρία και τις Κάτω Χώρες. Μόνο το ένα τρίτο των ευρωπαϊκών χωρών προβλέπουν κεντρικές κατευθυντήριες γραμμές και διδακτικό υλικό για την εκπαίδευση σχετικά με την επιχειρηματικότητα.

Ιστορικό

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προάγει την επιχειρηματικότητα ως παράγοντα καθοριστικής σημασίας για την ανταγωνιστικότητα και έχει επισημάνει τον ρόλο που παίζει η καλλιέργεια της κατάλληλης επιχειρηματικής νοοτροπίας και δεξιοτήτων για την προώθηση μιας ευρωπαϊκής επιχειρηματικής φιλοσοφίας.

Η σύσταση που εξέδωσαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το 2006 σχετικά με τις βασικές ικανότητες για τη διά βίου μάθηση τοποθετούν την επιχειρηματικότητα μεταξύ των οκτώ αυτών ικανοτήτων (¹).

Η ανάγκη να βελτιωθούν οι ικανότητες των πολιτών ώστε να αναλάβουν επιχειρηματικές πρωτοβουλίες και να καινοτομήσουν τονίζεται επίσης σε τρεις από τις κορυφαίες πρωτοβουλίες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για την απασχόληση και τη βιώσιμη ανάπτυξη: «Ένωση καινοτομίας», «Νεολαία σε κίνηση» και «Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας».

Η ενίσχυση της καινοτομίας και της δημιουργικότητας, συμπεριλαμβανομένης της επιχειρηματικότητας, σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης αποτελεί επίσης μακροπρόθεσμο στόχο του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2020» (²).

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή συγκρότησε τον Νοέμβριο του 2011 μια ομάδα εργασίας για την εκπαίδευση σχετικά με την επιχειρηματικότητα. Στην ομάδα αυτή συμμετέχουν εμπειρογνώμονες από 24 χώρες καθώς και εκπρόσωποι των επιχειρήσεων και ενώσεων. Στόχος της είναι να βοηθήσει τις προσπάθειες των κρατών μελών να κάνουν πραγματικότητα την εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα και να κατευθύνουν τις εργασίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση της εκπαίδευσης στον τομέα αυτό. Η ομάδα εργασίας θα συντάξει εγχειρίδιο πολιτικής για την εκπαίδευση σχετικά με την επιχειρηματικότητα πριν από το τέλος του 2013.

Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας

Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT) αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην επιχειρηματικότητα και έχει ως αποστολή του να εκπαιδεύσει την επόμενη γενιά των νέων επιχειρηματιών. Επίσης, ενθαρρύνει και στηρίζει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις ώστε να αναπτύξουν καινοτόμους ιδέες και να τις μεταφέρουν στην αγορά. Οι πρώτες νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν στο πλαίσιο των κοινοτήτων γνώσης και καινοτομίας του ΕΙΤ παρουσιάστηκαν πρόσφατα κατά την πρώτη απονομή βραβείων επιχειρηματικότητας από το ΕΙΤ (IP/12/160).

Ευρυδίκη

Το δίκτυο Ευρυδίκη παρέχει πληροφορίες και αναλύσεις σχετικά με τα εκπαιδευτικά συστήματα και πολιτικές στην Ευρώπη. Αποτελείται από 37 εθνικά γραφεία σε συνολικά 33 χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα για τη διά βίου μάθηση της ΕΕ (κράτη μέλη της ΕΕ, Κροατία, Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία, Ελβετία και Τουρκία). Το δίκτυο συντονίζει και διοικεί ο εκτελεστικός οργανισμός εκπαίδευσης, οπτικοακουστικών θεμάτων και πολιτισμού της ΕΕ, ο οποίος εκπονεί τις μελέτες του δικτύου και παρέχει μια σειρά από πόρους μέσω του διαδικτύου.

Για περισσότερες πληροφορίες:

Μπορείτε να διαβάσετε την πλήρη έκθεση, στα αγγλικά, στην εξής διεύθυνση: Σχολική εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Εκπαίδευση και κατάρτιση

Παράρτημα

• Εικόνα 1.2: Εθνικές/περιφερειακές στρατηγικές και πρωτοβουλίες για την ενσωμάτωση της εκπαίδευσης για την επιχειρηματικότητα στη γενική εκπαίδευση (ISCED 1-3), 2011/12

• Εικόνα 2.3: Μαθήματα που ενσωματώνουν την εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα στη πρώτη βαθμίδα της γενικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
  (ISCED 2), 2011/12

Επιχειρηματικότητα Μαθήματα οικονομικών, επιχειρηματικών σπουδών και επαγγελματικόυ προσανατολισμού Κονωνικές επιστήμες Μαθηματικά, φυσικές επιστήμες, τεχνολογία, ΤΠΕ Τέχνες και μουσική

Μη υποχρεωτικοί/προαιρετικοί κλάδοι

Υποχρεωτικοί για όλους

Πηγή: Ευρυδίκη.

Ειδική ανά χώρα σημείωση

Ηνωμένο Βασίλειο (UK-ENG): Η εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα διδάσκεται στο μάθημα «Άτομο, Κοινωνία, Υγεία και Οικονομία». Τα σχολεία δεν υποχρεούνται να εντάσσουν το μάθημα αυτό στο πρόγραμμα σπουδών τους, αλλά αυτό διδάσκεται στα περισσότερα σχολεία και είναι υποχρεωτικό για τους μαθητές.

• Εικόνα 3.3: Παροχή κεντρικών κατευθυντήριων γραμμών και διδακτικού υλικού σχετικά με την εκπαίδευση για την επιχειρηματικότητα, 2011/12

Αρμόδιοι επικοινωνίας : Dennis Abbott (+32 2 295 92 58) ; Ντίνα Αβραάμ (+32 2 295 96 67) Wim Vansteenkiste, Επικοινωνία και Εκδόσεις, Ευρυδίκη (+32 2 299 5058) Ania Bourgeois, συντάκτρια, Ευρυδίκη (+32 2 296 45 31)

¹ :

() http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:394:0010:0018:el:PDF

² :

() http://ec.europa.eu/education/lifelong-learning-policy/doc1120_en.htm