Πέτρινα γεφύρια : γέφυρα στο μέλλον!

Του Δημήτρη Ψευτογκά

Στην εσπερίδα που διοργανώθηκε στα Γρεβενά, στις 26 Απρίλη από το ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονίας και στη στρογγυλή τράπεζα, συμμετείχε ο Περιφερειακός Σύμβουλος και Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας Δημήτρης Ψευτογκάς.
Αφού έλαβε τον λόγο είπε τα εξής:
Πρώτα- πρώτα να ευχαριστήσω τον πρόεδρο του ΤΕΕ Δ. Μακεδονίας τον κ. Μαυροματίδη για την πρόσκληση και την άψογη διοργάνωση.
Θέλω επίσης να συγχαρώ τους εισηγητές και τις εισηγήτριες για τις θαυμάσιες και τεκμηριωμένες εισηγήσεις τους.
Απόψε δεν αισθάνθηκα, ότι έχασα τον χρόνο μου.Δεν συνηθίζω άλλωστε σαν πολιτικός να χαιρετίζω και να αποχωρώ!
Πάντοτε με ενδιέφερε η ουσία και το «είναι» των πραγμάτων και όχι το «φαίνεσθαι»!
Aυτές τις τέσσερις ώρες έμαθα πολλά και σας ευχαριστώ θερμά και για την εθελοντική ενασχόλησή σας και για ένα ανεκτίμητο έργο που παραδίδετε.
Ανάμεσα σε αρχιτέκτονες, μηχανικούς, τοπογράφους και τεχνολόγους, ένας γιατρός, που μήν σας φαίνεται περίεργο, έχει σχέση μαζί σας, γιατί ασχολείται με την εμβιομηχανική, στήνει «γέφυρες» για την ανάταξη της διαταραχθείσης αρχιτεκτονικής των οστών,σταθεροποιεί με την χρήση σύχρονων και διαστημικών υλικών, γνωρίζει από δυνάμεις ελκυσμού, δυναμικές γραμμές, κυρίως όμως γιατί ως πολιτικός και ως αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, αγωνίζομαι χρόνια για την ανάδειξη των πέτρινων γεφυριών, την προστασία τους και την δημιουργία δρόμων πολιτισμού γιατί γνωρίζω την σημαντικότητα, την αξία και το πολύπλευρο της δύναμης που κρύβουν τα πέτρινα γεφύρια των Γρεβενών και του Βοϊου.
Τα πέτρινα γεφύρια δεν είναι απλά επίτευγμα της μηχανικής και της λαϊκής αρχιτεκτονικής, των μαστόρων της περιοχής μας, στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας.
Δεν είναι μόνο το άνοιγμα των δρόμων της επικοινωνίας, της οικονομίας και του εμπορίου μιας εποχής, είναι δρόμοι της λευτεριάς,του πολιτισμού,της ιστορίας και γέφυρες της μνήμης του μέλλοντος.
Κάθε σμιλεμένη πέτρα τους, είναι συσωρευμένη γνώση και σοφία, είναι το μεράκι και η ψυχή του λαϊκού καλλιτέχνη, είναι καημός, είναι πίκρα και λυγμός, είναι τραγούδι, είναι χορός…
Εναι η οικοδόμηση του μέλλοντος σε στέρεες βάσεις συνδεδεμένες με την δημιουργικότητα, την φαντασία, την ιστορία και την παράδοση.
Σήμερα, από τα 19 πετρογέφυρα των Γρεβενών, κάποια παραμένουν χρηστικά, άλλα έχουν προβλήματα από την δράση των φυσικών στοιχείων, του χρόνου και των ανθρωπογενών παρεμβάσεων και ελάχιστα (3) έχουν συντηρηθεί.
Όλα όμως στέκουν εκεί περήφανα και μας προσμένουν!
Προσμένουν ένα χέρι βοήθειας, μια ζωογόνα πνοή!
Συνδέουν ιστορικές διαδρομές, γάργαρα ποτάμια, αλπικές λίμνες, περήφανα βουνά, χορταριασμένες στράτες, σωζόμενους θρύλους, ιστορικά μνημεία, μοναστήρια, αρχαιολογικούς θησαυρούς, ξεχασμένους οικισμούς και ζωντανές παραδόσεις….
Πρέπει να κρατηθούν όρθια στον χρόνο και κυρίως πρέπει να αποτελέσουν γέφυρες ανάπτυξης και πολιτισμού της περιοχής με το μέλλον.
Γρεβενά, Βόιο και Ήπειρος πρέπει να σμίξουν πολιτιστικά,οικονομικά και αναπτυξιακά.
Είχαν και έχουν πολλά κοινά σημεία και σήμερα με την Εγνατία οδό και τους κάθετους άξονες μπορούν να διευρύνουν τις σχέσεις τους, να ενώσουν τις αστείρευτες δυνάμεις και να αποκτήσουν εξωστρεφή δυναμική σε νέους ορίζοντες.
Πανεπιστήμια, τοπικοί φορείς, Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, πρέπει να αντλήσουμε διδάγματα κρυμμένης γνώση και τεχνολογίας, σοφίας, οικολογίας, αειφορίας, ήπιας ανάπτυξης, περιβαλλοντικής συνείδησης και αρμονικής συνύπαρξης, από αυτά τα χρηστικά δημόσια κτίσματα που σμίγουν με το φυσικό περιβάλλον. γιατί χρησιμοποιούν γηγενή υλικά, με σεβασμό, λιτότητα, αρμονία και μέτρο, στοιχεία που ελλείπουν παντελώς από την παρούσα τεχνολογία,ιδιαίτερα δε από την κοινωνική, οικονομική και πολιτική πρακτική.
Οι δρόμοι των γεφυριών, αυτών των κομψών μνημείωντης ανθρώπινης δημιουργίας, ιδιαίτερα μιας σκοτεινής ιστορικής περιόδου της εθνικής μας ιστορίας, πρέπει και μπορούν να γίνουν δρόμοι πολιτισμού και ήπιας πράσινης ανάπτυξης.
Ανάδειξη του φυσικού πλούτου, των μοναστηριών, του Σπηλαίου, της Γόριανης, της Βουνάσας, της Ζάβορδας κ.α, του μεγάλου αρχαιολογικού μας πλούτου που έρχεται συνεχώς στο φως, όπως στο Καστρί Πολυνερίου-Αλατόπετρας με ευρήματα αντάξια της Ακροπόλεως των Αθηνών!
Επιτρέψτε μου, αγαπητοί φίλοι, να υπενθυμίσω ότι κατα την Αρχαιολογική Αμερικάνικη Εταιρεία, στην Περιφερειακή Ενότητα Γρεβενων , έχουν χαρτογραφηθεί 500 αρχαιολογικές θέσεις, πάρα πολλές δε της προϊστορικής εποχής.
Δεν θα σχολιάσω ότι δεν έχουμε αρχαιολογικό μουσείο, πολλά δε ευρήματα της γής μας, στεγάζονται σε άλλα μουσία ή βρίσκονται σε αποθήκες.
Ανάδειξη και του σπάνιας αξίας γεωλογικού μας πλούτου, παλαιοντολογικά ευρήματα της Μηλιάς, με την δημιουργία σύγχρονου μουσείου στο χώρο των ανασκαφών και την ίδρυση γεωπαρατηρίου.
Ανάδειξη του λαϊκου πολιτισμού, λαϊκά δρώμενα, πανυγύρια, δυτικομακεδονική διατροφή καθώς και σύγχρονων λειτουργιών και εκφραστικών μέσων(συναυλίες, μαθήματα οικολογίας).
Αγροτουρισμός, θρησκευτικός τουρισμός, επιστημονικός και συνεδριακός τουρισμός, ήπιες δραστηριότητες βουνού, χιονοδρομία, ορειβασία, αιωροπτερισμός, ράφτινγκ, τοξοβολία, ιππασία κ.ά
Η διασύνδεση όπως προείπα με τα Πανεπιστήμια, τα Τεχνολογικά ιδρύματα, το ΤΕΕ μας προσδίδει έγκριτη γνώση, κύρος και εξωστρέφεια.
Μαζί μπορούμε να αφαιρέσουμε την σκουριά τη ςυπανάπτυξης, της εγκατάλειψηςκαι της υποβάθμισης της ποιότητας της ζωής μας, που σκεπάζει αργά αλλά σταθερά αυτόν τον τόπο.
Μπορούμε τώρα να κάνουμε μαζί τα βήματα πρός τα μπρός.
Ας καταγράψουμε τα προβλήματα όλων των πέτρινων γεφυριών, ας τα αγιολογήσουμε πολύπλευρα και ας θέσουμε προτεραιότητες!
Η συντήρηση του γεφυριού του Πασά που κινδυνεύει άμεσα είναι μιά αξιόλογη πρότασhttp://www.blogger.com/img/blank.gifη και ταυτόχρονα σημαντική πρόκληση!
Οι σημερινές παρεμβάσεις είναι πιό σκξηρές και ανάλγητες, από εκείνες των σαμποτέρς που το ανατίναξαν στην κατοχή!
Εμείς θα σταθούμε αρωγοί σε αυτή την κοινή προσπάθεια!
Εσείς έχετε την επιστημονική γνώση, εμεις θα προσπαθήσουμε να βρούμε πηγές χρηματοδότησης, σε μια εξαιρετικά μεγάλη οικονομική κρίση και μαζί θα θέσουμε τις προτεραιότητες.
Ότι πρέπει να γίνει άμεσα, πρέπει να το κάνουμε τώρα!
Πρέπει να κρατήσουμε ανοιχτή τη γέφυρα στο μέλλον!

Δημ. Ψευτογκάς
Υπ. Αντιπεριφερειάρχης
Περιφερειακός Σύμβουλος
Αντιπρόεδρος Επιτροπής Περιβάλλοντος Περιφέρειας Δυτ. Μακεδονίας