«Casus belli» τα σχέδια για λιγνίτη στην Ελασσόνα

Αναδημοσίευση: Εφ. Ελευθερία Λάρισας

Γενικευμένες και εντονότατες αντιδράσεις προκαλεί σε φορείς και πολίτες του νομού [Λάρισας], η είδηση περί επικείμενης αξιοποίησης του κοιτάσματος λιγνίτη της περιοχής της Ελασσόνας. Η είδηση από τις Βρυξέλλες και την Ε.Ε. περί της επικείμενης προκήρυξης διαγωνισμών για την παραχώρηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης για τέσσερα κοιτάσματα μεταξύ των οποίων και αυτό της Ελασσόνας, έπεσε ως «κεραυνός εν αιθρία» στο νομό, αφού οι φορείς της Αυτοδιοίκησης, που εδώ και καιρό, είχαν εκφράσει την κάθετη διαφωνία τους στην εκμετάλλευση του λιγνίτη, είχαν πεισθεί και καθησυχαστεί από τις διαβεβαιώσεις κυβερνητικών παραγόντων, ότι «δεν υφίσταται θέμα».
Πάντως, οι αντιδράσεις ήταν άμεσες και κινούνται σε υψηλούς τόνους, διαμορφώνοντας έτσι ένα ισχυρό περίπου καθολικό μέτωπο αντίθεσης στους σχεδιασμούς.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο νομάρχης Λάρισας, με δήλωσή του κάνει λόγο ακόμα για «πόλεμο, αν χρειαστεί, για το λιγνίτη», ενώ η Τοπική Αυτοδιοίκηση της Ελασσόνας, βρίσκεται σε αναβρασμό. Ανάλογες οι αντιδράσεις και στο Δήμο Τυρνάβου.
Οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Εκτ. Νασιώκας και Φιλ. Σαχινίδης, ο οποίος ανέδειξε και το θέμα στη δημοσιότητα, επιτίθενται με σφοδρότητα στην κυβέρνηση, ενώ ο κ. Σαχινίδης κατέθεσε και ερώτηση στη Βουλή.
Η «Συμφωνία Ευθύνης» ζητάει την άμεση σύγκληση του Νομαρχιακού Συμβουλίου, παρουσία φορέων του νομού, ενώ η Ν.Ε. Λάρισας του ΠΑΣΟΚ, καλεί φορείς και πολίτες σε συστράτευση.

Αναστάτωση στη Νομαρχία
Ειδικότερα, έντονα αντέδρασε χτες ο νομάρχης Λάρισας κ. Λουκάς Κατσαρός στο θέμα που ανέκυψε εκ νέου σχετικά με την προοπτική εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων του λιγνίτη Ελασσόνας.
Σε δήλωσή του ο κ. Κατσαρός τόνισε ότι «ο νομός Λάρισας, οι πολίτες και οι φορείς του θα πολεμήσουν για να μην περάσει μια τέτοια απόφαση», ενώ χτες το μεσημέρι απέστειλε εκτενή επιστολή στον Πρωθυπουργό και τον Υπ. Ανάπτυξης κ. Κων. Χατζηδάκη. Στην επιστολή, αναλύει λεπτομερώς τις βλαπτικότατες συνέπειες που θα έχει για το νομό και τους κατοίκους του ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ζητείται άμεση ενημέρωση επί του θέματος και τονίζεται ότι καμιά Αρχή δεν είναι σε θέση να κανονίσει τις τύχες του Νομού Λάρισας ει μη μόνο οι πολίτες του.
Ειδικότερα, ο κ. Κατσαρός στη δήλωση του τόνισε τα ακόλουθα:
«Από τα ΜΜΕ πληροφορηθήκαμε ότι εγείρεται και πάλι ζήτημα για τους λιγνίτες της Ελασσόνας. Δεν έχουμε ενημέρωση για το τι ακριβώς συμβαίνει. Αλλά όπως και να έχει υπογραμμίζουμε και πάλι ότι η Νομαρχιακή Αρχή Λάρισας στάθηκε από την πρώτη στιγμή κατηγορηματικά αντίθετη στο ζήτημα. Δηλώσαμε ότι μια τέτοια υπόθεση είναι «κάζους μπέλι» για όποιον επιχειρήσει να την προχωρήσει. Σ’ αυτό συμφωνεί και το Νομαρχιακό Συμβούλιο και οι φορείς του νομού και βουλευτές και κυρίως η τοπική κοινωνία στη συντριπτική της πλειοψηφία.
Τυχόν επαναφορά του θέματος για το οποίο με αγώνες και συγκρούσεις αποτρέψαμε όλα αυτά τα χρόνια θα σημάνει πισωγύρισμα.
Δεν χρειάζεται να πούμε περισσότερα. Είμαστε αποφασισμένοι και εάν χρειαστεί θα κάνουμε ό,τι επιβάλλεται για να μην περάσει η εκμετάλλευση του λιγνίτη που θα σημάνει υποβάθμιση του νομού και ιδίως της επαρχίας Ελασσόνας, για την ανάπτυξη της οποίας τόσος αγώνας γίνεται.

Η επιστολή στον πρωθυπουργό
Εξάλλου, με επείγουσα επιστολή που απέστειλε χτες ο νομάρχης Λάρισας κ. Λ. Κατσαρός τονίζει προς τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Χατζηδάκη:
«Πληροφορηθήκαμε από τον τύπο απόφαση της Ε.Ε. σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα υποχρεούται να προχωρήσει εντός 6μήνου σε διαγωνισμούς για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων λιγνίτη, απόφαση που αφορά άμεσα και το ν. Λάρισας και ιδιαίτερα την επαρχία Ελασσόνας για την οποία κατά καιρούς τίθεται ζήτημα εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων του λιγνίτη της.
Με αφορμή τη νέα αυτή απόπειρα να επανέλθει το θέμα μέσω της Ε.Ε., σας κάνουμε γνωστό ότι η Νομαρχία Λάρισας, έχει ταχθεί από την πρώτη στιγμή εναντίον αυτής της προοπτικής με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο και μαζί με το σύνολο των φορέων του νομού και τους βουλευτές έχει δηλώσει ότι θα αγωνιστεί να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη.
Η νέα απόφαση της Ε.Ε. επομένως, δεν μπορεί να έχει καμιά τύχη στο ν. Λάρισας οι πολίτες του οποίου δεν είναι δυνατόν να δεχτούν σήμερα, στην εποχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενεργειακές πρακτικές του περασμένου αιώνα.
Η θέση αυτή της Νομαρχίας και των φορέων του νομού μας δεν πηγάζει από αίσθημα αδικαιολόγητης αντίδρασης για την εγκατάσταση νέων βιομηχανικών δραστηριοτήτων όπως συμβαίνει σε διάφορες άλλες περιοχές της χώρας. Εξ άλλου ο νομός μας έχει αποδείξει ότι θέλει τη βιομηχανική ανάπτυξη και πρόοδο πάντοτε όμως στα πλαίσια της αειφορίας.
Η ύπαρξη των λιγνιτικών κοιτασμάτων στην επαρχία Ελασσόνας είναι γνωστή από ετών, όπως γνωστή είναι και η μελέτη εκμετάλλευσης που έχει εκπονήσει η ΔΕΗ. Γνωστές όμως είναι και οι αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, στις τοπικές οικονομίες και στις τοπικές κοινωνίες των περιοχών που λειτουργούν παρόμοιες δραστηριότητες.
Για τους λόγους αυτούς και επειδή στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης του νομού μας, η Νομαρχιακή Αρχή Λάρισας έχει ήδη μελετήσει το θέμα σε συνεργασία με έγκυρους επιστημονικούς φορείς της χώρας μας, σας εκθέτουμε τους λόγους για τους οποίους δεν είναι δυνατόν να δεχθούμε την εκμετάλλευση του λιγνίτη:
• Το έργο θα οδηγήσει σε επιφανειακά ορύγματα 15-20 τετραγωνικών χιλιομέτρων στην περιοχή του Αμουρίου και του Δομένικου της επαρχίας Ελασσόνας με άγνωστες επιπτώσεις στον ποταμό Τιταρήσιο, δεύτερο σε μέγεθος και σημασία ποταμό του νομού Λάρισας, που διέρχεται στα όρια του προς εκμετάλλευση λιγνιτικού πεδίου.
• Από το όρυγμα που θα δημιουργηθεί καθώς και από τις εργασίες εξόρυξης και μεταφοράς του λιγνίτη, η περιοχή που θα υποστεί τις συνέπειες της σωματιδιακής ρύπανσης (αιωρούμενα σωματίδια στην ατμόσφαιρα και εναποτιθέμενα στις καλλιέργειες και στη βλάστηση) είναι κατά πολύ μεγαλύτερη της περιοχής του λιγνιτικού πεδίου.
• Η εκ των πραγμάτων εγκατάσταση και λειτουργία Ατμοηλεκτρικού Σταθμού στην περιοχή, ισχύος τουλάχιστον 300 MW, σύμφωνα με τη μελέτη της ΔΕΗ, με καμινάδες ύψους άνω των 150 μέτρων, συνεπάγεται επιβάρυνση λόγω ατμοσφαιρικής ρύπανσης των ανατολικών περιοχών των νομών Καρδίτσας και Τρικάλων καθώς και σημαντικού τμήματος του νομού Λάρισας. Σημειώνεται μάλιστα ότι οι περιοχές των τριών νομών που θα πληγούν σημαντικά, δεν θα έχουν κανένα αντισταθμιστικό όφελος αφού οι κάτοικοι τους δεν έχουν ίδια συμφέροντα στην περιοχή του έργου.
Παράλληλα με τα παραπάνω, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι άμεσα θιγόμενες μακροχρόνιες προσπάθειες που έχουν γίνει για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής και τη βελτίωση τόσο του εισοδήματος των κατοίκων όσο και της ποιότητας ζωής τους. Οι προσπάθειες αυτές αφορούν:
• Στην ανάπτυξη βιολογικών καλλιεργειών και βιολογικής κτηνοτροφίας.
• Στην παραγωγή προϊόντων με κατοχυρωμένη την Ονομασία Προέλευσης.
• Στην ανάπτυξη εναλλακτικού τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή του έργου.
• Στην οδική σύνδεση επαρχίας Ελασσόνας και του ευρύτερου ορεινού όγκου του Ολύμπου με την περιοχή των Μετεώρων και της Καλαμπάκας και από εκεί με την περιοχή του Λιτοχώρου, για τη δημιουργία ενός αξιόλογου τουριστικού άξονα.
Κατά συνέπεια, αποφάσεις για επενδύσεις αυτού του μεγέθους, δεν μπορεί να λαμβάνονται και να εξαγγέλλονται ερήμην της τοπικής κοινωνίας, ερήμην δηλαδή των πολιτών που θα υποστούν άμεσα τις συνέπειες, ούτε ερήμην των Δήμων της περιοχής και πολύ περισσότερο ερήμην του Νομαρχιακού Συμβουλίου που, εκ του νόμου, συμμετέχει στη διαδικασία έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων της επένδυσης.
Καμία Αρχή, -πολλώ δε μάλλον η Ε.Ε. – δεν είναι σε θέση να καθορίσει την τύχη και την πορεία του νομού μας.
Εξ άλλου θεωρούμε ότι έργα αυτής της εμβέλειας και πιθανών αρνητικών επιπτώσεων θα πρέπει να μελετώνται σε πλήρες βάθος πριν δρομολογηθούν. Η άποψη αυτή στηρίζεται στο γεγονός ότι και μόνο η εξαγγελία παρόμοιων έργων στο παρελθόν (περιοχή Δράμας), ασχέτως τελικού αποτελέσματος, έχει οδηγήσει σε οικονομική ομηρία και κοινωνικό μαρασμό τις τοπικές κοινωνίες που υποθετικά θα βοηθούσε.
Θεωρούμε επίσης ότι το Υπουργείο όφειλε και οφείλει να μας ενημερώσει άμεσα και υπεύθυνα για το θέμα, πράγμα που δυστυχώς δεν συνέβη.
Εν αναμονή της ενημέρωσής μας, είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση σχετικά με το όλο θέμα».

Έκπληξη και αγανάκτηση στην Ελασσόνα
Προειδοποιεί την κυβέρνηση ο Δήμος
Άμεση ήταν η αντίδραση του Δήμου Ελασσόνας στα «μαντάτα» - μέσα στο κατακαλόκαιρο - για τις κινήσεις της Κυβέρνησης που έχουν να κάνουν με την προοπτική εκμετάλλευσης των λιγνιτικών κοιτασμάτων της περιοχής, παρά τις πρόσφατες διαβεβαιώσεις και δεσμεύσεις από επίσημα χείλη πως το θέμα είχε «κλείσει».
Από νωρίς το πρωί, μόλις έγινε γνωστή η είδηση, υπήρξε ασυνήθιστα μεγάλη κινητικότητα στο Δήμο Ελασσόνας, ενώ και στα στέκια της πόλης το θέμα με τα όποια του σενάρια (...για την εξέλιξή του) «έπαιξε» για τα καλά, αφού έχει απασχολήσει στο πρόσφατο παρελθόν την τοπική κοινωνία.
Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση που εξέδωσε ο Δήμος Ελασσόνας, και κάνει λόγο για δυναμική αντίσταση, προειδοποιώντας την Κυβέρνηση να μην προχωρήσει. «Θα αντισταθούμε δυναμικά για να αποτρέψουμε την καταστροφή του περιβάλλοντος, τη μετατροπή της περιοχής και του ΟΛΥΜΠΟΥ - μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς - σε «κρανίου τόπο». Επιθυμούμε να συνεχίσουμε να ζούμε στον τόπο μας μέσα από μία βιώσιμη ανάπτυξη και δεν διαπραγματευόμαστε με οτιδήποτε την υγεία των κατοίκων της περιοχής. Λέμε όχι στο λιγνίτη και θα βρεθούμε αντιμέτωποι με όσους σχεδιάζουν το αντίθετο...», τονίζεται, ανάμεσα στα άλλα, δίνοντας ξεκάθαρα και το στίγμα των προθέσεων της Δημοτικής Αρχής Ελασσόνας.
Το πλήρες κείμενο της επίσημης αντίδρασης του Δήμου Ελασσόνας:
«Με έκπληξη και αγανάκτηση μαζί πληροφορηθήκαμε ότι η Κυβέρνηση κινείται εν κρυπτώ και με διαδικασία ταχύτατη για την εκμετάλλευση του λιγνιτικού κοιτάσματος του Δομενίκου και Αμουρίου της περιοχής Ελασσόνας.
Από τις μέχρι σήμερα επαφές μας με αρμόδια κυβερνητικά στελέχη είχαμε τη δέσμευση, ότι η αξιοποίηση του λιγνίτη δεν θα προχωρήσει και θα μείνει το κοίτασμα σαν απλό ενεργειακό απόθεμα για τη χώρα.
Δυστυχώς, όμως, η αλήθεια σιγά-σιγά αποκαλύπτεται και η ευθύνη της Κυβέρνησης θα είναι μεγάλη. Οποιαδήποτε Κοινοτική οδηγία για τα ενεργειακά προϊόντα δεν είναι ικανή να οδηγήσει την επαρχία Ελασσόνας-και τις πέριξ περιοχές-στα χέρια κερδοσκόπων ιδιωτών. Η αντίδραση της τοπικής κοινωνίας θα είναι δυναμική.
Ως Δήμος Ελασσόνας με την αρ. 195/2007 ομόφωνη απόφαση, μιλήσαμε και διαμηνύσαμε προς όλους την αντίθεσή μας στο ενδεχόμενο εξόρυξης λιγνίτη στην περιοχή. Την ίδια άποψη εξέφρασαν και άλλοι φορείς με τους οποίους συμφωνήσαμε σε κοινή δράση για την μη αξιοποίηση του λιγνίτη, και θα αντισταθούμε δυναμικά για να αποτρέψουμε την καταστροφή του περιβάλλοντος, τη μετατροπή της περιοχής και του ΟΛΥΜΠΟΥ - μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς - σε «κρανίου τόπο».
Καλούμε τη Κυβέρνηση να αναλάβει τις ευθύνες της, να μην προχωρήσει σε αποφάσεις αξιοποίησης του λιγνίτη, να πάψει να συνωμοτεί με ιδιωτικά συμφέροντα - το ίδιο ισχύει και για τη ΔΕΗ - και να μην κρύβεται δήθεν πίσω από Ευρωπαϊκές Επιτροπές». Επιθυμούμε να συνεχίσουμε να ζούμε στον τόπο μας μέσα από μία βιώσιμη ανάπτυξη και δεν διαπραγματευόμαστε με οτιδήποτε την υγεία των κατοίκων της περιοχής.
Λέμε όχι στο λιγνίτη και θα βρεθούμε αντιμέτωποι με όσους σχεδιάζουν το αντίθετο».

Ο κ. Εκτ. Νασιωκας
Κάλεσμα στην κυβέρνηση να πει όλη την αλήθεια για το θέμα, απευθύνει ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Εκτ. Νασιώκας, σε δήλωσή του στην οποία αναφέρει τα εξής:
«Η κυβέρνηση και οι υπουργοί της Νέας Δημοκρατίας, στις συνεχείς αναφορές και ερωτήσεις μας στη Βουλή για το θέμα του λιγνίτη της περιοχής Ελασσόνας, απαντούσαν ρητά και κατηγορηματικά και δεσμεύονταν, ότι οι οργανωμένοι φορείς και οι κάτοικοι της περιοχής θα έχουν λόγο και άποψη για την εκμετάλλευσή του ή όχι.
Για ακόμη μια φορά όμως, ξεχνούν τις υποσχέσεις τους, αναιρούν τις δεσμεύσεις τους και εμπαίζουν τους πολίτες, προχωρώντας «εν κρυπτώ και παραβύστω» και ερήμην των πολιτών στην απόφαση για αξιοποίηση των λιγνιτικών αποθεμάτων της περιοχής από ιδιώτες.
Και αυτή τη φορά όμως, ο κ. Καραμανλής και οι υπουργοί του θα βρουν απέναντί τους συσπειρωμένους όλους τους φορείς και τους πολίτες του Νομού, μέχρι να αποφασίσουν να δείξουν τις πραγματικές τους προθέσεις και να πουν επιτέλους, έστω και για μια φορά, ξεκάθαρα όλη την αλήθεια στους πολίτες, που αγωνιούν για το μέλλον τους και το μέλλον των παιδιών τους.»

Ερώτηση Φ. Σαχινίδη στη Βουλή
Συνέχεια στην κριτική για την απόφαση της Κυβέρνησης να προχωρήσει στην αξιοποίηση του κοιτάσματος λιγνίτη στην επαρχία Ελασσόνας, δίνει ο Λαρισαίος βουλευτής και γραμματέας του Τομέα Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ, Φίλιππος Σαχινίδης, ο οποίος κατέθεσε ερώτηση προς τον Υπουργό Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη, καλώντας τον να δώσει εξηγήσεις για την απόφαση, που κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση από την εκπεφρασμένη βούληση των πολιτών της επαρχίας Ελασσόνας και ολόκληρου του νομού Λάρισας. Στην ερώτησή του ο κ. Σαχινίδης τονίζει τα εξής: «Έντονη ανησυχία και πλήθος ερωτηματικών έχει γεννήσει στους κατοίκους της επαρχίας Ελασσόνας και ολόκληρου του νομού Λάρισας η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι έκανε δεκτές τις «αναλήψεις υποχρεώσεων από μέρους της Ελλάδας για τη διασφάλιση δίκαιης πρόσβασης στα ελληνικά κοιτάσματα λιγνίτη.» Όπως προκύπτει από την ανακοίνωση, η ελληνική Κυβέρνηση πρότεινε και η Κομισιόν αποδέχθηκε μια σειρά μέτρων τα οποία πρόκειται να θεσπιστούν προκειμένου να διασφαλισθεί η πρόσβαση σε λιγνίτη και στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο το λιγνίτη. Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι η Ελλάδα πρότεινε την παραχώρηση δικαιωμάτων για την εκμετάλλευση των λιγνιτικών κοιτασμάτων της Δράμας, της Ελασσόνας, της Βεύης και της Βεγόρας, σε άλλες οντότητες πλην της ΔΕΗ, μέσω δημόσιου διαγωνισμού ο οποίος θα πρέπει να προκηρυχθεί εντός εξαμήνου. Η ανακοίνωση της Ε.Ε. εγείρει εύλογα ερωτηματικά σχετικά με τη στάση της Κυβέρνησης. Απαντώντας σε ερώτηση για το θέμα που είχα καταθέσει στη Βουλή στις 10-12-2007, ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Σταύρος Καλαφάτης επισήμανε στις 23-12-2007 ότι έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι δεν υπάρχει σχέδιο αξιοποίησης των λιγνιτικών αποθεμάτων της περιοχής της Ελασσόνας. «Το συγκεκριμένο κοίτασμα ασφαλώς παραμένει περιουσία του Ελληνικού δημοσίου, δεν έχει μισθωθεί σε καμία εταιρία, ούτε υπάρχει σχέδιο προκήρυξης σχετικού διαγωνισμού» διαβεβαίωνε τότε ο κ.Καλαφάτης. Τόσο το Νομαρχιακό Συμβούλιο Λάρισας, όσο και τα Δημοτικά Συμβούλια των Δήμων Ποταμιάς και Ελασσόνας έχουν λάβει αποφάσεις με τις οποίες αντιτίθενται στην εκμετάλλευση του λιγνιτικού κοιτάσματος στην περιοχή της Ελασσόνας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η οικονομία της επαρχίας Ελασσόνας βασίζεται στον πρωτογενή τομέα και στην παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Είναι δε σαφές ότι η εκμετάλλευση του λιγνίτη θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή, που συνιστούν τη βασική πηγή εισοδήματος του πληθυσμού της περιοχής, η οποία πλήττεται μάλιστα από την απώλεια εισοδήματος, λόγω της εγκατάλειψης της καπνοκαλλιέργειας. Κατόπιν τούτων,
ερωτάται ο κ. Υπουργός
 Πώς είναι δυνατόν ο κ. Καλαφάτης να διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους ότι δεν υφίσταται κανένα σχέδιο αξιοποίησης των λιγνιτικών αποθεμάτων της περιοχής της Ελασσόνας και οι πολίτες του νομού Λάρισας να διαπιστώνουν σήμερα ότι η ίδια η Κυβέρνηση προτείνει την εκμετάλλευση του κοιτάσματος από ιδιώτες;
 Αναπτύχθηκε οιουδήποτε είδους διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τους φορείς του Δήμου Ποταμιάς, της επαρχίας Ελασσόνας και του Νομού Λάρισας, που ήδη έχουν εκφραστεί αρνητικά στο ενδεχόμενο εκμετάλλευσης του λιγνιτικού κοιτάσματος;
 Θα ζητηθεί η γνώμη των κατοίκων της επαρχίας Ελασσόνας και του νομού Λάρισας, προτού η Κυβέρνηση υλοποιήσει την πρόταση που κατέθεσε στην Κομισιόν για το λιγνιτικό κοίτασμα της Ελασσόνας;
 Έχει εκπονηθεί κάποια επιστημονική μελέτη σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τις επιπτώσεις στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις της επαρχίας Ελασσόνας από την αξιοποίηση του λιγνιτικού κοιτάσματος;
 Μπορεί να διαβεβαιώσει η Κυβέρνηση τους κατοίκους της επαρχίας Ελασσόνας και ολόκληρου του νομού Λάρισας ότι η εκμετάλλευση του λιγνιτικού κοιτάσματος δεν θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους;»

Ο δημαρχος Τυρνάβου κ. Χρ. Κιτσίδης
Τον συντονισμό των ενεργειών των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με στόχο την απόκρουση της σχεδίων της Ε.Ε. και της κυβέρνησης για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος λιγνίτη, ζητάει με δήλωσή του ο δήμαρχος Τυρνάβου κ. Χρήστος Κιτσίδης, χαρακτηρίζοντας μάλιστα αυτή την προοπτική ως εφιάλτη.
 Αναλυτικά στη δήλωσή του σημειώνει:
 «Παρ’ όλες τις καθησυχαστικές δηλώσεις των αρμόδιων κυβερνητικών παραγόντων που κατά καιρούς έγιναν ο εφιάλτης της εκμετάλλευσης του λιγνίτη της περιοχής Ποταμιάς, επιστρέφει και μάλιστα στη χειρότερη εκδοχή του.
 Σύμφωνα με τις οδηγίες της Ε.Ε. η παραχώρηση του δικαιώματος της εκμετάλλευσης του λιγνίτη πρέπει να δοθεί αποκλειστικά και μόνο στα ιδιωτικά συμφέροντα.
 Το τι σημαίνει αυτό για τη Δημόσια υγεία, την καταστροφή του περιβάλλοντος και τον οικονομικό μαρασμό της ευρύτερης περιοχής, έχει καταδειχθεί και στην ημερίδα που έγκαιρα ο Δήμος Τυρνάβου διοργάνωσε το Φλεβάρη του 2008 με τη συμμετοχή των όμορων Δήμων Ελασσόνας, Ποταμιάς, Αμπελώνα, Οιχαλίας και Φαρκαδώνος.
 Ο Δήμος Τυρνάβου με δεδομένα τα συμπεράσματα αλλά και τη θέληση των φορέων και των κατοίκων να αντιδράσουν δυναμικά σ’ αυτή την καταστροφική προοπτική προτείνει κοινή σύσκεψη των 6 δημάρχων με σκοπό τον συντονισμό των ενεργειών για την απόκρουση των σχεδίων Ε.Ε. και κυβέρνησης που υποθηκεύουν το μέλλον της ευρύτερης περιοχής.»

Η Ν.Ε. Λάρισας του ΠΑΣΟΚ
Ως ακόμα μια επιβεβαίωση ότι η «η Ελλάδα έχει κυριολεκτικά μια κυβέρνηση πλήρως αναξιόπιστη και επικίνδυνη», χαρακτηρίζει τις σχετικές εξελίξεις η Ν.Ε. Λάρισας του ΠΑΣΟΚ, καλώντας μάλιστα τους πολίτες σε συστράτευση τους πολίτες και τους φορείς του νομού, απέναντι στις κυβερνητικές προθέσεις.
Αναλυτικά, στην ανακοίνωση της Ν.Ε. αναφέρονται τα εξής:
Η νέα εξέλιξη που αφορά το μεγάλο και σοβαρό θέμα της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων λιγνίτη στην περιοχή της Ελασσόνας επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο ότι η Ελλάδα έχει κυριολεκτικά μια κυβέρνηση πλήρως αναξιόπιστη και επικίνδυνη.
Ο κ. Καραμανλής και οι Υπουργοί του συνεχίζουν την πάγια τακτική των ψεύτικων υποσχέσεων και των συνεχών παλινωδιών. Αγνοώντας κυριολεκτικά τη βούληση της τοπικής κοινωνίας ανοίγουν με την πολιτική τους διάπλατα το δρόμο για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και μάλιστα από ιδιώτες.
Αδιαφορούν πλήρως για τις επιπτώσεις που θα έχει η εξόρυξη κοιτασμάτων λιγνίτη στην υγεία των πολιτών της ευρύτερης περιοχής όπως επίσης και για τις αρνητικές συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον και την αγροτική οικονομία. Τη στιγμή που η Ε.Ε. αλλά και όλος ο κόσμος στρέφεται στην πράσινη ανάπτυξη επιλέγοντας ως βασικό μοχλό ανάπτυξης και ενέργειας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας , η κυβέρνηση κλείνει τα μάτια και οδηγεί την χώρα στο παρελθόν.
Δυστυχώς με τις επιλογές της η ευρύτερη περιοχή οδηγείται σε υποβάθμιση και το μέλλον των πολιτών διαγράφεται αβέβαιο και σκοτεινό.
Οι ομογάλακτοι παράγοντες της συντηρητικής παράταξης, ο κ. Περιφερειάρχης και ο κ. Νομάρχης οφείλουν να πάρουν άμεσα θέση και να ξεκαθαρίσουν αν συμφωνούν με τις συγκεκριμένες επιλογές γιατί όταν ανέκυψε το θέμα επί Υπουργίας Σιούφα πανηγύριζαν και δήλωναν ότι η Κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει πότε την παραχώρηση των δικαιωμάτων της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων λιγνίτη της Ελασσόνας.
Η Ν.Ε. και το ΠΑΣΟΚ καλεί σε συστράτευση τους πολίτες και όλους τους φορείς του Νομού σε έναν αγώνα ενάντια στις συντηρητικές πολιτικές της καταρρέουσας κυβέρνησης του κ. Καραμανλή που υπονομεύουν το μέλλον των παιδιών μας και του Νομού μας.

Η «Συμφωνία Ευθύνης»
Την έκτακτη σύγκληση του Νομαρχιακού Συμβουλίου, με μοναδικό θέμα τις εξελίξεις για το λιγνίτη, ζητάει η «Συμφωνία Ευθύνης», ασκώντας παράλληλα σκληρή κριτική τόσο στην κυβέρνηση όσο και στη Νομαρχιακή Αρχή για τις διαβεβαιώσεις που παρείχαν ότι δεν υπήρχε θέμα αξιοποίησης του κοιτάσματος.
Αναλυτικά στην ανακοίνωση αναφέρονται τα εξής:
«Με τη χθεσινή απόφασή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «άναψε το πράσινο φως» στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων λιγνίτη σε τέσσερις περιοχές της χώρας μας: στη Δράμα, στη Βεύη και τη Βεγόρα της Φλώρινας και στην Ελασσόνα. Την παραχώρηση σε τρίτους των δικαιωμάτων για την εκμετάλλευση των λιγνιτικών κοιτασμάτων των παραπάνω περιοχών είχε προτείνει από το 2008 η ίδια η ελληνική κυβέρνηση, απαντώντας στην Επιτροπή, όταν κατηγορήθηκε ότι επιφυλάσσει προνομιακή μεταχείριση στη ΔΕΗ. Εξάλλου σύμφωνα με την απόφαση, οι διαγωνισμοί για την εκμετάλλευση των λιγνιτωρυχείων πρέπει οπωσδήποτε να προκηρυχθούν το αργότερο εντός έξι μηνών, τα δε δικαιώματα παραχώρησης πρέπει να χορηγηθούν το αργότερο εντός 12 μηνών από τη δημοσίευση της απόφασης.
Δυστυχώς, οι τελευταίες εξελίξεις, τις οποίες πολλές φορές είχαμε επισημάνει ως πιθανές, δικαιώνουν τους φόβους που κατά καιρούς είχαμε εκφράσει. Η «Συμφωνία Ευθύνης» ως αυτοδιοικητική παράταξη έφερε στο Νομαρχιακό Συμβούλιο το θέμα του λιγνίτη πολλές φορές, ενώ με πρωτοβουλία μας εκδόθηκε και σχετικό ψήφισμα. Προ τεσσάρων μηνών, όταν θέσαμε εκ νέου το θέμα στο Νομαρχιακό Συμβούλιο, η απάντηση από την πλευρά της νομαρχιακής αρχής ήταν ότι «κακώς το συζητάμε, ότι δεν υπάρχει αντικείμενο και το θέμα έχει κλείσει, όπως είχε διαβεβαιώσει προσωπικά τον κ. νομάρχη ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, o αρμόδιος υπουργός αλλά και ο πρόεδρος της ΔΕΗ».
Όμως από τις εξελίξεις αποδείχθηκε ότι η ίδια η κυβέρνηση ήδη από τα μέσα του 2008 είχε δεσμευτεί προς την Κομισιόν για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αυτών. Από τα παραπάνω σαφώς προκύπτει ότι είτε ο Πρωθυπουργός και ο υπουργός είπαν ψέματα στο νομάρχη Λάρισας, τα οποία μετέφερε εκείνος με τη σειρά του στο Νομαρχιακό Συμβούλιο, είτε ο νομάρχης Λάρισας δεν είπε την αλήθεια στο λαό του νομού μας. Δηλαδή είτε ο νομός μας είναι ανυπόληπτος στην κεντρική εξουσία, είτε η νομαρχιακή αρχή κοροϊδεύει τους πολίτες.
Η νομαρχιακή αρχή οφείλει ευθέως να απαντήσει τι από τα δύο συμβαίνει.
Είναι πραγματικά κρίμα ένας τόσο μεγάλος νομός να εμπαίζεται σε ένα τόσο κρίσιμο για την ίδια τη ζωή των πολιτών του θέμα, ενώ όλοι οι αυτοδιοικητικοί, θεσμικοί και παραγωγικοί φορείς του ομόφωνα αντιτίθενται στην επικείμενη οικολογική καταστροφή που θα προέλθει από την εκμετάλλευση αυτή, η οποία μάλιστα δεν θα γίνει καν από τη ΔΕΗ αλλά από ιδιωτική εταιρία.
Δυστυχώς η λογική κάποιων παραγόντων της αυτοδιοίκησης του Νομού μας να προτάσσουν το συμφέρον του κόμματος και της κυβέρνησής του, έναντι της ζωής των πολιτών είναι επικίνδυνη και εντελώς αναχρονιστική. Σε τόσο μεγάλα θέματα απαιτείται ομόνοια, ομοψυχία και κοινή δράση. Απαιτείται μία άλλη λογική, αυτοδιοικητική και διεκδικητική. Γι' αυτό καλούμε όλους τους φορείς του Νομού σε επαγρύπνηση και σε κοινή δράση.
Η «Συμφωνία Ευθύνης» ζητά από το προεδρείο του Νομαρχιακού Συμβουλίου την έκτακτη σύγκλησή του με μοναδικό θέμα συζήτησης τους τρόπους αντίδρασής μας. Ζητούμε δε να κληθούν στο Νομαρχιακό Συμβούλιο όλοι οι θεσμικοί και παραγωγικοί φορείς (βουλευτές, δήμαρχοι της περιοχής, επιμελητήρια, οικολογικές οργανώσεις, ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών κ.ά.), ώστε από κοινού να συντονίσουμε τη δράση μας, η οποία πρέπει να είναι ομόθυμη και συντεταγμένη.

Οι «Πολίτες σε δράση»
Ανακοίνωση – σχόλιο για την υπόθεση εξέδωσε και η κίνηση «Πολίτες σε δράση, αναφέροντας τα εξής:
«Αντί οποιουδήποτε άλλου επιχειρήματος, δύο λόγια που έχουν σχέση με την υγεία και τη ζωή ανθρώπων.
«... επτά στους δέκα θανάτους στην ευρύτερη περιοχή της Πτολεμαΐδας οφείλονται σήμερα σε καρκίνο ή σε θρομβοεμβολική νόσο (έμφραγμα, εγκεφαλικό, πνευμονική εμβολή) και μόλις τρεις στους δέκα αποδίδονται σε άλλες αιτίες! Τα κρούσματα καρκίνου είναι κατά 16 % περισσότερα σε σχέση με το 1950 και ο αριθμός αυξάνεται κάθε δεκαετία με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου.
Σήμερα τα κρούσματα καρκίνου φτάνουν στο 30,5%! Επιπλέον, μειώνεται ο μέσος όρος ηλικίας θανάτου στην περιοχή. Η μεγαλύτερη αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου παρατηρήθηκε στην ηλικιακή ομάδα 45 με 65 ετών, ενώ μικρότερη αύξηση παρατηρείται στην ομάδα άνω των 65. Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από έρευνα της Μονάδας Αιμοστατικής της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ και δημοσιεύτηκαν στον Τύπο (εφημερίδα Αγγελιοφόρος 7.2.2007). Η έρευνα βασίζεται στη μελέτη 6.457 πιστοποιητικών θανάτων, από το 1950 έως το 2005.....».
«... μελέτη που έγινε σε 3.559 παιδιά ηλικίας 9-12 ετών στην περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, έδειξε, πέραν πάσης αμφιβολίας, τις βλαβερές συνέπειες της έκθεσης σε ρύπους που σχετίζονται με τους λιγνιτικούς σταθμούς. Οι υψηλότερες συχνότητες ρινίτιδας και βρογχίτιδας παρατηρήθηκαν στην Πτολεμαΐδα, με την Κοζάνη και τη Φλώρινα να βρίσκονται πολύ κοντά. Η μελέτη εξέτασε και άλλες γενεσιουργές αιτίες παθήσεων του αναπνευστικού και κατέληξε πως η βιομηχανικής προέλευσης επιβάρυνση ευθύνεται για τα υψηλά επίπεδα επιπλοκών σ’ αυτές τις περιοχές...Συγκεκριμένα και για την περιοχή της Πτολεμαϊδας, το 40,3% των παιδιών υποφέρουν από ρινίτιδες, το 17% από οξεία βρογχίτιδα και το 12,1% από λοιμώδη βρογχίτιδα».
Το παραπάνω σαν απάντηση σε όσους προτάσσουν το επιχείρημα περί φθηνής πηγής ενέργειας, περί θέσεων εργασίας και περί ανάπτυξης και παραγνωρίζουν τις παράπλευρες συνέπειες των επί χάρτου σχεδίων τους.
Είτε στα χέρια ιδιώτη είτε στα χέρια της ΔΕΗ, οι συνέπειες είναι οι ίδιες.
Όχι στο λιγνίτη, στο λιθάνθρακα, στο πετ-κοκ! Όχι άλλο κάρβουνο!»