Θα ρισκάρει η ΔΕΗ; [για «αύξηση της έκπτωσης» στην τιμή του ρεύματος]

Πηγη: www.iapopsi.gr 

H«Α» είχε γράψει από την πρώτη στιγμή πως η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της ΔΕΗ για «αύξηση της έκπτωσης» στην τιμή τού ρεύματος, όπως ονομάστηκε το νέο «δωράκι» στην ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ του Ομίλου Μυτιληναίου, όχι μόνο δεν είναι νόμιμη, αλλά δεν είναι και δεσμευτική για το Δ.Σ. της Επιχείρησης, το οποίο συνεδριάζει τη Δευτέρα για το ζήτημα. Κι αυτό γιατί προσκρούει τόσο στην ευρωπαϊκή νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων όσο και στην εθνική, με βάση την οποία καμιά απόφαση οποιασδήποτε Γ.Σ. δεν είναι δυνατό να υποχρεώνει το Δ.Σ. να ζημιώνει την εταιρεία, και μάλιστα με ένα ποσό 95.000.000 ευρώ, όπως εν προκειμένω.

Τις αμφιβολίες μας ενισχύει η γνωμοδότηση του νομικού, Νίκου Αντωνιάδη, η οποία είναι καταπέλτης σε βάρος όλων εκείνων που λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο. Θέσαμε το σχετικό ερώτημα και λάβαμε την παρακάτω απάντηση:

Η γνωμοδότηση

«Τέθηκε υπόψη μας πως το Δ.Σ. της ΔΕΗ απείχε από τη λήψη απόφασης ως προς την πώληση ηλεκτρικού ρεύματος σε επιχείρηση του Ομίλου Μυτιληναίου με τιμή κάτω του κόστους κι ότι παρέπεμψε το θέμα προς λήψη απόφασης από τη Γ.Σ. της εταιρείας. Είναι σύννομη μία απόφαση της Γ.Σ. επί του υπόψη θέματος»;

»Το Καταστατικό της ΔΕΗ προβλέπει ότι το Δ.Σ. είναι το ανώτατο διοικητικό όργανο της εταιρείας, διαμορφώνει κατά κύριο λόγο τη στρατηγική και την πολιτική ανάπτυξής της, και εποπτεύει και ελέγχει την διαχείριση της περιουσίας της. Σύμφωνα με το καταστατικό της ΔΕΗ, το Δ.Σ. είναι αρμόδιο να αποφασίζει για κάθε πράξη και να ασκεί εξουσία που αφορά τη διοίκηση της εταιρείας, την διαχείριση της περιουσίας της και γενικά την επιδίωξη του σκοπού της, χωρίς κανένα περιορισμό, με εξαίρεση τα θέματα που από τον νόμο ή το καταστατικό υπάγονται οπτά στην αρμοδιότητα της Γ.Σ. (άρθρο 11 του Καταστατικού της ΔΕΗ).

»Το Δ.Σ. εγκρίνει μετά από εισήγηση του Διευθύνοντος Συμβούλου: (α) το Στρατηγικό Σχέδιο, το οποίο καθορίζει τους στρατηγικούς στόχους για την εκπλήρωση των σκοπών της εταιρείας, (β) το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της εταιρείας, διάρκειας τριών (3) έως πέντε (5) ετών, το οποίο, για κάθε έτος διάρκειάς του, εξειδικεύει τους στόχους του Στρατηγικού Σχεδίου, (γ) τις μεθόδους πραγματοποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου και του Επιχειρησιακού Προγράμματος για κάθε έτος διάρκειάς του. Το Δ.Σ. παρακολουθεί επίσης την εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου και του Επιχειρησιακού Προγράμματος (άρθρο 11 του Καταστατικού της ΔΕΗ).

»Κατά το άρθρο 21 του Καταστατικού της ΔΕΗ, η Γ.Σ. είναι το ανώτατο όργανό της και δικαιούται να αποφασίζει για κάθε υπόθεση που αφορά την εταιρεία, εκτός αν άλλως ορίζεται στο Καταστατικό.

»Σύμφωνα λοιπόν με όσα ρητά προβλέπει το Καταστατικό της ΔΕΗ, η λήψη απόφασης επί του υπόψη θέματος υπάγεται κατ’ αρχήν στην αρμοδιότητα του Δ.Σ. και όχι της Γ.Σ. Μάλιστα, εάν η υπόψη σύμβαση επηρεάζει το Στρατηγικό Σχέδιο και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της εταιρείας, το Δ.Σ. υπέχει ευθύνη για την εφαρμογή τους.

»Εντούτοις, σύμφωνα και με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, το Καταστατικό της εταιρείας χορηγεί στην Γ.Σ. μία γενική αρμοδιότητα λήψης απόφασης για κάθε υπόθεση της εταιρείας, οπότε τίθεται ζήτημα ως προς το όριο μέχρι του οποίου κρίνεται σύννομη η ανάμειξη της Γ.Σ. σε θέματα διοίκησης. Η θεωρητική άποψη που κρατεί στην Ελλάδα, η οποία έχει υιοθετηθεί και από απόφαση του Αρείου Πάγου, δέχεται ως σύννομη μία γενική αρμοδιότητα της Γ.Σ., σε αντίθεση με τον αυστηρό διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων των εταιρικών οργάνων που ισχύει σε άλλα δίκαια. Βάσει λοιπόν της γενικής αυτής αρμοδιότητας, μία απόφαση της Γ.Σ. της ΔΕΗ επί του υπόψη θέματος θα ήταν σύννομη.

»Η αντίθετη άποψη, που επίσης υποστηρίζεται από την θεωρία, ισχυρίζεται ότι ο Ν.2190/1920 περί Α.Ε., εγκαθιδρύει ένα αναγκαστικό και αυστηρό σύστημα ευθύνης του Δ.Σ., με διατάξεις για υποχρεωτική άσκηση των σχετικών αξιώσεων και περιορισμούς ως προς την δυνατότητα παραίτησης από αξιώσεις ή συμβιβασμού, το οποίο θα αχρηστευόταν αν η πλειοψηφία μπορούσε να λαμβάνει κατά το δοκούν διαχειριστικές αποφάσεις ή να εξασφαλίζει ασυλία στο Δ.Σ. για τα θέματα που το ίδιο φέρνει στην Γ.Σ. προς επίλυση. Άλλωστε, ένας από τους βασικούς στόχους των περί ευθύνης ρυθμίσεων του νόμου είναι η προστασία της μειοψηφίας, η οποία θεωρείται αναγκαστικού δικαίου και δεν μπορεί να περιορισθεί ή καταργηθεί μέσω μετάθεσης των αρμοδιοτήτων στην Γ.Σ. Πρακτική συνέπεια της ως άνω άποψης θα ήταν ότι μία απόφαση της Γ.Σ. επί του υπόψη, διαχειριστικού, θέματος θα κρινόταν ως απόφαση εκτός της αρμοδιότητάς της και θα έπασχε ακυρότητα. Για τον ίδιο λόγο, έγκριση από την Γ.Σ. πράξης που της υποβάλλει το Δ.Σ., δεν θα απάλλασσε το τελευταίο από την ευθύνη.

»Σε επίρρωση της δεύτερης άποψης, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι το Δ.Σ. υποχρεούται κατά τον νόμο (5190/1920 περί Α.Ε.) να ασκεί την διαχειριστική εξουσία προς το κατά την αντικειμενική κρίση συμφέρον της εταιρείας, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα όλων των μετόχων και τηρώντας τις διατάξεις του Νόμου και του Καταστατικού. Μάλιστα, για τις εταιρείες που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, όπως εν προκειμένω η ΔΕΗ, ο Ν. 3016/2002 προβλέπει ότι «Πρώτιστη υποχρέωση και καθήκον των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) κάθε εισηγμένης σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά ετaιρείας είναι η διαρκής επιδίωξη της ενίσχυσης της μακροχρόνιας οικονομικής αξίας της εταιρείας και η προάσπιση τον γενικού εταιρικού συμφέροντος».

»Συνεπώς, βάσει της προεκτεθείσας δεύτερης άποψης και με δεδομένο ότι η ΔΕΗ είναι εταιρεία εισηγμένη στο χρηματιστήριο, της οποίας τα μέλη Δ.Σ. έχουν ρητή υποχρέωση και καθήκον προς προάσπιση του γενικού εταιρικού συμφέροντος και ενίσχυση της μακροχρόνιας οικονομικής αξίας της εταιρείας, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι η υπόψη απόφαση του Δ.Σ. περί παραπομπής είναι παράνομη, αλλά και ότι η παραπομπή δεν απαλλάσσει τα μέλη του Δ.Σ. από την ευθύνη τους.

»Εάν δε ληφθεί τελικά απόφαση της Γ.Σ. επί του θέματος, σήμερα τείνει να επικρατήσει η άποψη ότι οι μέτοχοι υπέχουν υποχρέωση πίστης τόσο απέναντι στην εταιρεία, όσο και απέναντι στους λοιπούς μετόχους. Η υποχρέωση πίστης περιορίζει τον μέτοχο κατά την άσκηση των μετοχικών του δικαιωμάτων, απαγορεύοντας την άσκησή τους κατά τρόπο επιβλαβή προς τα συμφέροντα της εταιρείας και των λοιπών μετόχων (καταχρηστική άσκηση μετοχικών δικαιωμάτων). Συνεπώς οι μέτοχοι της ΔΕΗ οφείλουν να μην λάβουν μία απόφαση επιβλαβή προς τα συμφέροντα της εταιρείας».