Η ιστορία της ΔΕΗ ως ιστορία της χώρας

Από το Βήμα... 

Οι τίτλοι τέλους που πέφτουν σύντομα για τη ΔΕΗ, η οποία θα χωριστεί σε δύο μέρη για να πουληθεί, είναι και τίτλοι τέλους για μια ολόκληρη εποχή της Ελλάδας, καθώς η ΔΕΗ υπήρξε στο παρελθόν κάτι πολύ διαφορετικό από εκείνο που οι περισσότεροι σήμερα γνωρίζουν.

Δηλαδή δεν ήταν πάντα άντρο εξουσιαστικού κομματικού κρατικοδίαιτου συνδικαλισμού και ενίοτε απάτης, από το οποίο, όπως λεγόταν συχνά, με το διακόπτη του ρεύματος μπορούσαν να ανέβουν και να κατέβουν κυβερνήσεις στην Ελλάδα. Η ΔΕΗ δεν υπηρετούσε πάντα την κάστα που την “έτρεχε”. Κάποτε υπηρετούσε τη χώρα. Και μάλιστα με πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα.

Η ΔΕΗ υπήρξε ο βασικός πυλώνας στο θαύμα της ελληνικής μεταπολεμικής ανάπτυξης, στην πρώτη περίοδο Καραμανλή, του οποίου και υπήρξε τέκνο. Η εξαγορά από το δημόσιο της αγγλικής Πάουερ η οποία είχε κατηγορηθεί – και δικαίως - για επαχθείς συμφωνίες, αλλά και η συνένωση όλων των κατά τόπους εταιριών που σχετίζονταν με το ρεύμα στην Ελλάδα, υπήρξε η βάση εκείνου του οικονομικού θαύματος.

Ετσι η χώρα απέκτησε τότε βιομηχανία, τη μόνη που απέκτησε ποτέ της. Με αυτό τον πυλώνα η οικονομία έγινε ανταγωνιστική και έτσι πέτυχε η Ελλάδα το 1961 τον αδιανόητο στόχο της συμφωνίας σύνδεσης με την ΕΟΚ. Ολα αυτά πάτησαν πάνω όχι μόνον αλλά κυρίως στη ΔΕΗ.

Τα όσα ακολούθησαν κάθε άλλο παρά τίμησαν το μεγάλο παρελθόν της ελληνικής κρατικής εταρίας παραγωγής και διανομής ρεύματος. Στην πραγματικότητα, ο καλπασμός του ΠαΣοΚ προς την εξουσία στις αρχές της δεκαετίας του 1980  βρήκε στη ΔΕΗ έναν από τους κύριους πυλώνες του.

Από εκεί που στήριζε τη χώρα, η ΔΕΗ έφτασε να υπάρχει για να στηρίζει το κόμμα, τις πολιτικές και τους συνδικαλιστές του. Κατάντησε μία άθλια μορφή κομματικού παραμάγαζου, εξέπεσε του ρόλου και του στόχου της. Δυστυχώς, το σύνολο του πολιτικού συστήματος αντέγραψε σύντομα τις χειρότερες από τις πρωτοπασοκικές συνήθειες, οπότε και η ΔΕΗ δεν γλύτωσε ποτέ πια από το νέο της εκπεσμένο ρόλο...

Τώρα, η ΔΕΗ θα γίνει κομμάτια, αφού πρώτα το κράτος, στην τελική φάση του, τη χρησιμοποίησε και ως μηχανισμό εκβιαστικής είσπραξης έκτακτων φόρων που τελικά έγιναν μόνιμοι. Ταυτόχρονα, η πολλαπλή άνοδος της τιμής του ρεύματος δεν τσάκισε μόνον εκατομμύρια νοικοκυρια αλλά περίπου και ότι είχε απομείνει από την ελληνική βιομηχανία, για την οποία άλλοτε η ΔΕΗ ήταν η βάση ανάπτυξης. Τώρα, έγινε ο μοχλός καταστροφής.

Η ιστορία της ΔΕΗ μοιάζει με καθρεφτή της πρόσφατης ιστορίας της χώρας. Μιας χώρας που έκανε τεράστιους κόπους και θυσίες για να προκόψει, που τα κατάφερε, αλλά και που βρήκε στο τέλος τον τρόπο να τα τινάξει όλα αυτά στον αέρα στο όνομα μιας δήθεν σοσιαλιστικής δημοκρατίας στην οποία το κράτος και το κόμμα έγιναν ένα. Αντίληψη που τελικά έγινε και η καταστροφή της χώρας, καθώς η μεγαλύτερη ζημία αυτής της επιλογής ήταν ότι “δίδαξε” για τα καλά αυτού του είδους τη “δημοκρατία” και τους τρόπους της και σε όσους δεν τους ήξεραν στην Ελλάδα. Τρόποι  που έγιναν καθεστώς και που το πληρώνουμε τώρα πάρα πολύ ακριβά...