Βιώσιμη... υπό προυποθέσεις η επένδυση στην υπόγεια αποθήκη αερίου της Καβάλας

Μόνο αν επιδοτηθεί μέσω των καταναλωτών μπορεί να "σταθεί" εμπορικά η ανάπτυξη της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη Καβάλα, καθώς από μόνη της σήμερα μια τέτοια επένδυση, δεν είναι βιώσιμη.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν κυβερνητικά στελέχη αλλά καιπαράγοντες που ασχολούνται επί μακρόν τον τελευταίο καιρό με τις προϋποθέσεις δημιουργίας της συγκεκριμένης επένδυσης, εξηγώντας ότι αν θέλουμε μια τέτοια αποθήκη φυσικού αερίου για λόγουςασφάλειας εφοδιασμού της χώρας σε περιόδους κρίσης, θα πρέπει να την επιδοτήσουμε.

Πρόκειται ωστόσο για καθαρά πολιτική απόφαση, καθώς συνεπάγεταιεπιβάρυνση, έστω μικρή, για το σύνολο των καταναλωτών, και το σενάριο αυτό δεν έχει ακόμη εξεταστεί από την πολιτική ηγεσία ως προς το αν και με ποιό τρόπο μπορεί να εφαρμοστεί.  

Τρεις είναι οι λόγοι, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, που καθιστούν στην παρούσα τουλάχιστον συγκυρία, μη βιώσιμη εμπορικά μια τέτοια επένδυση : Καταρχήν, η συνεχιζόμενη πτώση των spreads στο φυσικό αέριο, σε συνδυασμό με την απουσία ενός trading hub στην περιοχή (χρηματιστηριακής αγοράς δηλαδή φυσικού αερίου, αντίστοιχης με εκείνες της Βόρειας Ευρώπης), μαζί με τη σταθερή μείωση της κατανάλωσης στην Ελλάδα λόγω της ύφεσης.

Τέτοιες επενδύσεις, όπως εξηγούν οι συνομιλητές μας, είναι κερδοφόρες, έχουν δηλαδή νόημα ύπαρξης, επειδή ακριβώς εκμεταλλεύονται τιςδιαφορές στις τιμές πώλησης του φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια του έτους. Παραδοσιακά, το φυσικό αέριο είναι φθηνότερο το καλοκαίρι, και ακριβότερο το χειμώνα όταν και η ζήτηση είναι μεγαλύτερη. Το σκεπτικό λοιπόν όσων επενδύουν σε τέτοιες εγκαταστάσεις είναι ότι αγοράζουν φθηνότερα το καλοκαίρι, για να πουλήσουν ακριβότερα το χειμώνα.

Βούτηξαν τα spreads

Ιστορικά, αυτές οι διαφορές τιμών -ανάμεσα σε καλοκαίρι και χειμώνα- ήταν αρκετές, ώστε ο επενδυτής να έχει ένα σημαντικό κέρδος.

Τα τελευταία ωστόσο χρόνια, τα spreads υποχωρούν, τόσο γιατί στην Ευρώπη δημιουργήθηκαν μια σειρά από υπόγειες αποθήκες, όσο και γιατί αγωγοί αποκλειστικής χρήσης (π.χ. από τη Gazprom), σταδιακά απελευθερώθηκαν, άνοιξαν δηλαδή τις πόρτες τους και σε τρίτους παίκτες, που εισέρχονται σε αυτούς μεταφέροντας δικές τους ποσότητες αερίου.

Σαν αποτέλεσμα τα spreads έχουν πέσει σημαντικά. Σε μεγάλο hub της ΒΔ Ευρώπης, το περιθώριο μέσω του οποίου μπορούν οι επενδυτές να αποκομίσουν κέρδη εκμεταλλευόμενοι τις εποχιακές διακυμάνσεις στην τιμή του φυσικού αερίου, από 8 ευρώ / MWh που κυμαινόταν το 2008, υποχώρησε το 2013 στα 2,5 ευρώ.

Απουσία hub, μείωση κατανάλωσης

Εκτός των spreads, η δεύτερη δυνατότητα εσόδων που δίνει μια υπόγεια αποθήκη αερίου σχετίζεται με το ημερήσιο trading, την εκμετάλλευση δηλαδή των όποιων μικρών ανωμαλιών παρουσιάζονται στην αγορά. "Αλλά από τη στιγμή που δεν υπάρχει χρηματιστηριακή αγορά (hub) στα Βαλκάνια- και όπως όλα δείχνουν θα αργήσει να δημιουργηθεί- η δυνατότητα αυτή είναι περιορισμένη", εξηγεί θεσμικός πατράγοντας του χώρου.

Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω, αυτός ο τριπλός συνδυασμός (πτώση spreads - απουσία hub στην περιοχή των Βαλκανίων καισυνεχιζόμενη υποχώρηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην Ελλάδα), περιορίζει σημαντικά τα ενδεχόμενα έσοδα από την εκμετάλλευση μια υπόγειας αποθήκης αερίου για εμπορικούς σκοπούς.

Το άλλο σενάριο που απομένει σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, είναι να επιδοτηθεί η δημιουργία της αποθήκης αρχικού εκτιμώμενου ύψους300-400 εκατ. ευρώ, μέσω των καταναλωτών, των τελικών χρηστών δηλαδή του αερίου.

Δεδομένου ότι η διάρκεια της επένδυσης εκτιμάται ότι κοντά στα 30 χρόνια, μια τέτοια απόφαση επιδότησης θα ισοδυναμούσε με πρόχειρους υπολογισμούς σε μια αύξηση της τάξης του 1% στη τιμή που πουλάει το αέριο η ΔΕΠΑ, όπως λένε οι ίδιες πηγές.

Πηγη: energypress.gr