Ενεργειακή ανεξαρτησία και λιγνίτης

του Γιάννη Βλατή, Βουλευτή Κοζάνης

Επί 60 χρόνια τώρα η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού(ΔΕΗ), αξιοποιώντας τον εθνικό μας πλούτο, δηλαδή τον λιγνίτη και το νερό, συνέβαλλε και συμβάλλει καθοριστικά στον εξηλεκτρισμό και την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας. Στην ανάπτυξη δηλαδή αυτού του τόπου. Από χρόνια ήδη, οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλουν τη λήψη αποφάσεων.

Δυστυχώς, τα προηγούμενα δέκα χρόνια, οι Κυβερνήσεις και οι Διοικήσεις της ΔΕΗ δεν επωφελήθηκαν από τη δυνατότητα που είχαν για αντικατάσταση των παλαιών, ρυπογόνων και χαμηλής απόδοσης λιγνιτικών μονάδων με σύγχρονες, ώστε να συνεχισθεί απρόσκοπτα η αποδοτική εκμετάλλευση των λιγνιτικών κοιτασμάτων.
Όμως και τώρα δεν είναι αργά. Παρά το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον και τις πιέσεις των δανειστών μας, οι επενδύσεις στην ενέργεια μπορούν να αποτελέσουν την ατμομηχανή για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Πιστεύω πραγματικά ότι η είσοδος στρατηγικού επενδυτή είναι σημαντικό, αλλά όχι πρωτεύον ζήτημα.
Αυτό που θεωρώ απαράδεκτο είναι η παραχώρηση μετοχών μέσω του χρηματιστηρίου που δεν θα αποφέρουν ούτε 500 εκ. ευρώ ως πρόσοδο στο κράτος. Χρειάζεται όμως να μας προβληματίσει σοβαρά το εάν η μεταβίβαση πλούτου από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη οικονομική αποτελεσματικότητα γι’ αυτό που αποκαλούμε «δημόσιο συμφέρον».
Γιατί άραγε σε άλλες χώρες ηλεκτρικές δημόσιες επιχειρήσεις όπως η EDF στη Γαλλία ή η Vattenfall στη Σουηδία δεν είναι λιγότερο αποτελεσματικές από αντίστοιχες ιδιωτικές επιχειρήσεις; Δεν πρέπει κάτω από το βάρος των πιέσεων που δεχόμαστε να πάρουμε αποφάσεις που μπορεί να θέσουν σε δοκιμασία την ενεργειακή επάρκεια και ανεξαρτησία της χώρας τις επόμενες δεκαετίες.
Είναι πρώτα απ΄ όλα εθνικό συμφέρον η κατάρτιση νέου μακροχρόνιου Ενεργειακού Σχεδιασμού ανατρέποντας αυτόν της συντηρητικής δεξιάς.
Υποθηκεύουμε οι ίδιοι το μέλλον μας, αν εμμείνουμε στη θέση: “δεν θέλουμε περαιτέρω αξιοποίηση των λιγνιτών”.
Αυτή η θέση οδηγεί μονοσήμαντα στην εκχώρηση του 40% των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, δηλαδή, ας μην κρυβόμαστε, του 40% των μονάδων της Δυτικής Μακεδονίας σε ιδιώτες, χωρίς κανένα όφελος για τη χώρα. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι με τον υφιστάμενο σχεδιασμό τουλάχιστον 2700MW θα τεθούν εκτός λειτουργίας στη Δυτική Μακεδονία μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Η μη αντικατάσταση τους με νέες μονάδες σύγχρονής τεχνολογίας οδηγεί σε μεγάλες απώλειες θέσεων εργασίας, σε «πάγωμα» της Δυτικής Μακεδονίας. Οδηγεί σε εξάρτηση από άλλα καύσιμα, στην μεγάλη αύξηση της τιμής κιλοβατώρας, οδηγεί τέλος σε απώλεια της ενεργειακής αυτονομίας της χώρας. Θεωρώ ότι αυτή πρέπει να είναι η πρωταρχική στόχευσή μας: Η με κάθε τρόπο αποτροπή μιας τέτοιας εξέλιξης. Η αξιοποίηση των λιγνιτών της χώρας, της Δυτικής Μακεδονίας, της Ελασσόνας, της Δράμας.
Έτσι, και η ΔΕΗ ενισχύεται και για τον ιδιωτικό τομέα ανοίγει «πεδίον δόξης λαμπρόν!». Η χώρα ενδυναμώνεται και διατηρεί την ενεργειακή της ανεξαρτησία.
Είναι δύσκολο; Όχι, αρκεί να προτάξουμε το εθνικό συμφέρον μπροστά από κάθε άλλο προσωπικό, τοπικιστικό, μικροπολιτικό στόχο. Εξάλλου η εποχή το απαιτεί.