Ξεκλείδωσαν 15 δις ευρώ του ΕΣΠΑ

Aπό το Βήμα της Κυριακής, του Αργ. Παπαστάθη

Αναπτυξιακές προοπτικές για την οικονοµία δηµιουργεί η απόφαση των Βρυξελλών να απελευθερώσουν κονδύλια του ΕΣΠΑ µειώνοντας σηµαντικά την εθνική συµµετοχή, σε µια προσπάθεια να αντισταθµιστούν οι συνέπειες των πρωτοφανών µέτρων λιτότητας. Με την απόφαση αυτή, που «κλείδωσε» την Πέµπτη στις Βρυξέλλες, κοινοτικά κονδύλια ύψους 15 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν προς την Ελλάδα ως το 2013. Τα κεφάλαια αυτά θα διασφαλίσουν τη συνέχιση έργων υποδοµής, ενώ σηµαντικό µέρους τους θα χρησιµοποιηθεί για τη χρηµατοδότηση µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων µε έµφαση στην καινοτοµία. Το απόγευµα της Πέµπτης, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο συµφώνησε σε συνάντηση που είχε µε τον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου τη δραστική µείωση της εθνικής συµµετοχής στα έργα του ΕΣΠΑ, παρουσία (µεταξύ άλλων) της καγκελαρίου της Γερµανίας Ανγκελα Μέρκελ,του γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί και του επικεφαλής της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ «Το ποσοστό της ενωσιακής συγχρηµατοδότησης θα αυξηθεί στο 85%» εξηγεί στο «Βήµα της Κυριακής» ο επικεφαλής της Κοµισιόν στην Ελλάδα κ. Π. Καρβούνης. Το υπόλοιπο 15%, το τµήµα της εθνικής συµµετοχής, θα καλυφθεί από δάνειο ύψους 2 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και επιπλέον 1 δισ. ευρώ που αναµένεται από την ίδια πηγή. Αν όλα κυλήσουν οµαλά, η εθνική συµµετοχή θα µειωθεί σε ένα ποσό της τάξεως των 500 εκατ.ευρώ ως το 2013. Από το διαθέσιµο ποσό των 20,2 δισ. ευρώ µέσω του ΕΣΠΑ (2007-2013) εκταµιεύτηκαν ως τις 6 Ιουνίου 2011 περίπου 4,9 δισ. ευρώ, ήτοι 24,42%. Ωστόσο για να εκταµιευθούν τα υπόλοιπα 15,3 δισ. ευρώ απαιτούνται πολλές αλλαγές, τίθενται όροι και προϋποθέσεις. «Είναι απολύτως απαραίτητο να συντοµευθούν και να απλοποιηθούν οι δικαστικές διαδικασίες µε αντικείµενο την προσβολή των πράξεων ανάθεσης συµβάσεων και των αποφάσεων περί απαλλοτριώσεως γης, να συντοµευθούν περαιτέρω οι προθεσµίες για τη χορήγηση άδειας από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συµβούλιο στην Αθήνα και να εφαρµοστεί η απλούστευση και συντόµευση των διαδικασιών τόσο για την ολοκλήρωση µελετών σχετικά µε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις όσο και για την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για έργα υποδοµής» σηµειώνει ο κ. Καρβούνης. O ρυθµός απορρόφησης του ΕΣΠΑ δεν ικανοποιεί τις Βρυξέλλες. Ο µέσος όρος απορρόφησης όλων των ελληνικών προγραµµάτων φθάνει το 26%, ωστόσο το ποσοστό αυτό περιλαµβάνει και προκαταβολές της τάξεως του 7,5%. Το χαµηλότερο ποσοστό καταγράφεται στο Πρόγραµµα για το Περιβάλλον (14%) και το υψηλότερο στο Πρόγραµµα Ανταγωνιστικότητας (43%). Ωστόσο το 43% του υπουργείου Ανάπτυξης περιλαµβάνει τις πληρωµές σε µέσα χρηµατοδοτικής τεχνικής (οι ενδιάµεσοι φορείς που αναλαµβάνουν να «µοιράσουν» τα κονδύλια), που υπολογίζονται µεν ως πληρωµές αλλά δεν κατέληξαν ακόµη σε πληρωµές προς τις επιχειρήσεις. Την περασµένη Τρίτη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Ευ. Βενιζέλος αποκάλυψε στη Βουλή ότι συζήτησε µε τον επίτροπο Οικονοµικών και Νοµισµατικών Υποθέσεων της ΕΕ κ. Ολι Ρεν, τον υπουργό Οικονοµικών της Γερµανίας κ. Βόλφγκανγκ Σόιµπλε και τον επικεφαλής του Eurogroup κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ «την όσο γίνεται ταχύτερη και ευκολότερη διοχέτευση των πόρων του ΕΣΠΑ». «Ακόµη και µε το ΕΣΠΑ, που το φέρνουµε έναν χρόνο µπροστά, δεν θα λύσουµε το πρόβληµα της χρηµατοδότησης και της ανάπτυξης» σηµείωνε σε εντελώς διαφορετικό κλίµα την ίδια ηµέρα ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Μ. Χρυσοχοΐδης. Πρόσθεσε µάλιστα ότι «όσοι βλέπουν στο ΕΣΠΑ το κλειδί του Παραδείσου και ευελπιστούν ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θα δώσει µάλιστα, όπως λένε, και προεκταµιεύσεις, 100% κοινοτική χρηµατοδότηση και άλλες φαντασιώσεις, που µάλιστα το βαφτίζουν νέο σχέδιο Μάρσαλ”, πουλάνε φρούδες ελπίδες στους πολίτες» Ο υπουργός Ανάπτυξης είχε διαπιστώσει από πρώτο χέρι την ακαµψία και την καχυποψία των Βρυξελλών, καθώς είχε θέσει επανειληµµένως και µετ’ επιτάσεως το ζήτηµα στον επίτροπο Περιφερειακής Πολιτικής της ΕΕ Γιοχάνες Χαν, ο οποίος απαντούσε στεγνά, στερεότυπα και υπηρεσιακά «ό χι», αγνοώντας τις ευρύτερες διατάσεις του θέµατος και την ανάγκη της Ελλάδας για οικονοµική ανάσα. Ωστόσο την Παρασκευή ο κ. Χρυσοχοΐδης χαιρέτισε ως «θετική εξέλιξη» τη συµφωνία και προανήγγειλε ότι τις επόµενες ηµέρες θα µεταβεί στις Βρυξέλλες και θα θέσει «υπόψη των αρµοδίων οργάνων της Κοινότητας µια συµπληρωµατική δέσµη προτάσεων για τη διασφάλιση και αξιοποίηση πρόσθετων κοινοτικών πόρων και τεχνογνωσίας» . Παρά τις δυσκολίες και τα γραφειοκρατικά κωλύµατα ο κ. Χρυσοχοΐδης επιµένει στη δέσµευση για απορρόφηση του 33% του ΕΣΠΑ ως το τέλος του 2011, µε 5,2 δισ. ευρώ δηµόσια δαπάνη. Τα κονδύλια και το... μπουκάλι Τ ο ζήτηµα έχει παρελθόν. Τον Ιανουάριο του 2010 άνοιξε µια δηµόσια συζήτηση για τη δυνατότητα να µετατεθεί η εθνική συµµετοχή στο ΕΣΠΑ. Με άρθρο του στο «Βήµα της Κυριακής» ο πρώην υπουργός Οικονοµικών κ. Ν. Χριστοδουλάκης πρότεινε να ζητηθούν ύστερα από διαπραγµάτευση µεγαλύτερα ποσά για το ΕΣΠΑ το 2011 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να µετατεθεί η εθνική συµµετοχή τα επόµενα χρόνια ώστε να τονωθεί η οικονοµία, σε µια εποχή όπου τα έργα έχουν «παγώσει». Ωστόσο ο γενικός γραµµατέας του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (αρµόδιος για το ΕΣΠΑ) απέρριψε τότε την ιδέα. Ο κ. Γ. Πετράκος εξήγησε στο «Βήµα» ότι η µη καταβολή της εθνικής συµµετοχής επί ένα ή δύο έτη ενέχει τον κίνδυνο να δηµιουργηθεί συµφόρηση («φαινόµενο bottleneck») τα επόµενα χρόνια. Ακολούθησε τον Φεβρουάριο παρέµβαση από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ οι οποίοι ζήτησαν από την κυβέρνηση «να επιδιώξει την αύξηση της κοινοτικής συµµετοχής στο µέγιστο επιτρεπόµενο όριο (85%). Μια τέτοια αύξηση θα µείωνε τα κονδύλια της εθνικής συµµετοχής (στο 15%)». «Λύση στο πρόβληµα αυτό έχει δώσει ήδη εδώ και δύο χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία για να βοηθήσει τα κράτη-µέλη να αντιµετωπίσουν την ύφεση του 2008 τους επέτρεψε την προεκταµίευση κοινοτικών κονδυλίων για πληρωµές έργων χωρίς να πιέζονται για ταυτόχρονη δική τους συµµετοχή στη δαπάνη» δηλώνει σήµερα ο κ. Χριστοδουλάκης, παραπέµποντας στα «αντίµετρα» που είχε αποφασίσει η Κοµισιόν για την αντιµετώπιση της κρίσης. Μένει να φανεί αν είναι έτοιµη η Ελλάδα να «υποδεχθεί» την ευνοϊκή εξέλιξη των τελευταίων ηµερών. «Προϋπόθεση είναι η χώρα να έχει ετοιµότητα µελετών ώστε τα έργα υποδοµής να ξεκινήσουν αµέσως χωρίς καµία επιβάρυνση του προϋπολογισµού. Και αυτό δυστυχώς δεν είναι καθόλου αυτονόητο» αναφέρει ο κ. Χριστοδουλάκης.