Παραμένει σε κατάσταση συναγερμού το σύστημα φυσικού αερίου της Ελλάδας

Της Χρυσας Λιαγγου από την Καθημερινή...

Σε οριακή κατάσταση παραμένει το σύστημα φυσικού αερίου της χώρας από την περασμένη Παρασκευή, με τις αρμόδιες αρχές να βρίσκονται σε κινητοποίηση για τη λήψη μέτρων προκειμένου να αποτρέψουν προβλήματα ανεφοδιασμού της αγοράς. Το πρόβλημα ξεκίνησε εδώ και ένα δεκαήμερο περίπου, όταν η Τουρκία άρχισε να περιορίζει τις ποσότητες αζέρικου αερίου που προορίζονται για την ελληνική αγορά προκειμένου να αντιμετωπίσει την υψηλή ζήτηση λόγω παρατεταμένης κακοκαιρίας.
Η πίεση μέσω του ελληνοτουρκικού αγωγού άρχισε να πέφτει από τις 2 Δεκεμβρίου, ενώ στις 10 Δεκεμβρίου σταμάτησε εντελώς η ροή αερίου. Ο ΔΕΣΦΑ υποχρεώθηκε να κηρύξει την περασμένη Παρασκευή το σύστημα σε κατάσταση συναγερμού 1 (έγκαιρης προειδοποίησης), καθώς έκρινε ότι οι ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στον σταθμό της Ρεβυθούσας είναι ανεπαρκής για να καλύψουν την αυξημένη λόγω των καιρικών συνθηκών ζήτηση. Ηδη, η ΔΕΠΑ είχε αρχίσει να προμηθεύεται αυξημένες ποσότητες αερίου σε ποσοστό 20% επί των συμβατικών από τη Ρωσία μέσω του ελληνοβουλγαρικής διασύνδεσης προκειμένου να υποκαταστήσει το έλλειμμα από την Τουρκία. Η ζήτηση παραμένει στα υψηλά επίπεδα των 170.000 μεγαβατώρων την ημέρα έναντι 140-150.000 σε κανονικές χειμερινές συνθήκες. Από χθες στις 12 το μεσημέρι και έπειτα από συνεχείς πιέσεις προς την τουρκική Botas, η πίεση του αερίου στους Κήπους άρχισε να ανεβαίνει. Οπως ωστόσο τονίζουν πηγές της ΔΕΠΑ χρειάζονται περίπου 10-12 ώρες μέχρι να ανέβει η πίεση στα επίπεδα της κανονικής ροής. Μέχρι τότε η εταιρεία διατηρεί επιφυλάξεις για το κατά πόσο η ροή του αερίου θα αποκατασταθεί πράγματι από πλευράς της Τουρκίας, δεδομένης και της προηγούμενης εμπειρίας του 2012 από τη γείτονα χώρα. Τη συγκεκριμένη χρονιά είχε επίσης προχωρήσει σε διακοπή των φορτίων προς Ελλάδα για να καλύψει την εσωτερική της ζήτηση χωρίς να τηρήσει τις υποσχέσεις της προς τη ΔΕΠΑ για αποκατάσταση της ροής του αερίου. Η ΔΕΠΑ προσέφυγε μετά από αυτό στη Διαιτησία μέσω της οποίας διεκδικεί από την Botas περί τα 20 εκατ. ευρώ αποζημίωση, αφού η μεταξύ τους σύμβαση δεν προβλέπει παρακράτηση του αζέρικου αερίου που προορίζεται μέσω του τουρκικού δικτύου για την ελληνική αγορά. Η Ελλάδα προμηθεύεται μέσω της διασύνδεσης με την Τουρκία περί τα 750 εκατ. κ.μ. αερίου ετησίως. Εν αναμονή των τουρκικών προθέσεων, η ΔΕΠΑ προχώρησε χθες σε αλλαγή του προγραμματισμού της για την παραλαβή του φορτίου LNG από την Αλγερία που αναμένονταν για τις 28 Δεκεμβρίου. Υστερα από συνεννόηση με την αλγερινή εταιρεία Sonatrak το φορτίο θα καταφτάσει στον σταθμό της Ρεβυθούσας 4 ημέρες νωρίτερα, δηλαδή παραμονές των Χριστουγέννων, διασφαλίζοντας την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς τις ημέρες των γιορτών. Σε περίπτωση που οι ανάγκες δεν καλυφθούν, η ΔΕΠΑ θα ζητήσει πρόσθετες ποσότητες από την Gazprom. Η διοίκηση της ΔΕΠΑ έχει κάνει και έρευνα για spot φορτίο LNG, όπως ωστόσο τονίζουν αρμόδια στελέχη θα προσπαθήσει να αποφύγει μια τέτοια λύση λόγω των πολύ υψηλών τιμών αυτή την περίοδο. Οι τιμές LNG στη spot αγορά έχουν εκτοξευθεί εξαιτίας της γενικευμένης κακοκαιρίας στην Ευρώπη που έχει προκαλέσει κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης. Το επόμενο προγραμματισμένο φορτίο LNG από την Αλγερία θα φτάσει στη Ρεβυθούσα στις αρχές Ιανουαρίου. Στην αποκλιμάκωση της ζήτησης πάντως από χθες άρχισε να συμβάλει η ΔΕΗ, η οποία επανέφερε σε λειτουργία δύο λιγνιτικές μονάδες που βρίσκονταν σε συντήρηση αποσύροντας μονάδες φυσικού αερίου.

Η κατάσταση μέχρι στιγμής σύμφωνα με πηγές τόσο από το ΔΕΣΦΑ όσο και από τη ΔΕΠΑ είναι διαχειρίσιμη. Το σύστημα παραμένει, ωστόσο, σε κατάσταση συναγερμού καθώς μπορεί μια οποιαδήποτε ανατροπή να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα τροφοδοσίας. Σε αυτή την περίπτωση ο διαχειριστής προχωράει σε υποχρεωτική αποκοπή φορτίων από την κατανάλωση, ξεκινώντας πρώτα από την ηλεκτροπαραγωγή.