Μάχη για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ

Από την Ημερησία...

«Πολύφερνη νύφη» ή «Ιφιγένεια» που πρέπει να θυσιαστεί στο βωμό του χρέους, προκειμένου η κυβέρνηση να πείσει τρόικα και αγορές ότι αυτή τη φορά πραγματικά εννοεί τις ιδιωτικοποιήσεις, η ΔΕΗ αποτελεί το μεγάλο ταμπού και ταυτόχρονα το ισχυρό χαρτί των αποκρατικοποιήσεων, αφού θεωρείται η ΔΕΚΟ που μπορεί να αποφέρει τα περισσότερα έσοδα, αν ποτέ το Δημόσιο αποφασίσει να την πουλήσει.

Σε θέση μάχης
Η αναφορά και μόνον στην προοπτική πώλησης προκάλεσε ενδοκυβερνητικές έριδες, πόλωσε τα εσωκομματικά στρατόπεδα και έθεσε σε θέση μάχης τη ΓΕΝΟΠ το σκληρό συνδικάτο των εργαζομένων στη ΔΕΗ. Επισήμως η κυβέρνηση δεν έχει πάρει θέση, ωστόσο οι πιέσεις της τρόικας προς το οικονομικό επιτελείο για την πώληση όλων των εισηγμένων που ελέγχει το Δημόσιο είναι ασφυκτικές και είναι κοινό μυστικό πως το θέμα ΔΕΗ έχει πέσει στο τραπέζι. Μέσα από δύο πακέτα «αναίμακτων» μετοχοποιήσεων στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το Δημόσιο έχει διαθέσει το 49% των μετοχών της επιχείρησης.

Τα δύσκολα ξεκινούν από εδώ και πέρα, αφού περαιτέρω είσοδος ιδιωτών εγείρει αυτόματα ζήτημα απώλειας του ελέγχου της εταιρείας από το Δημόσιο. Η ΓΕΝΟΠ, η οποία λειτουργεί και ως «φρουρός» των συμφερόντων του ΟΑΠ- ΔΕΗ, του ασφαλιστικού φορέα των εργαζομένων, καθώς μέρος της περιουσίας του είναι ενσωματωμένο στα πάγια της ΔΕΗ, έχει διακηρύξει προς πάσα κατεύθυνση πως μία τέτοια κίνηση αποτελεί «casus belli».

Ακόμα και το «ελαφρύ σενάριο» της διάθεσης τρίτου πακέτου με διατήρηση από το Δημόσιο της λεγόμενης «χρυσής μετοχής», συναντά αντιδράσεις. Λόγω της οικονομικής συγκυρίας οι τιμές της ΔΕΗ στο Χ.Α. διαπραγματεύονται σε χαμηλά επίπεδα και τα έσοδα που θα αποκόμιζε το Δημόσιο θα ήταν περιορισμένα.

Αν μάλιστα συνυπολογιστεί ότι σεβαστό τμήμα των εσόδων της μετοχοποίησης βάσει νόμου πρέπει να καταβληθούν στον ΟΑΠ- ΔΕΗ (ο οποίος επίσης δεν θέλει την πώληση), τότε είναι προφανές ότι με τα τρέχοντα επίπεδα τιμών στο Χρηματιστήριο Αθηνών, το Δημόσιο δεν θα εισέπραττε ούτε 2 με 3 φορές τα ετήσιο μερίδιό του από κέρδη της ΔΕΗ, και αυτό στην καλύτερη περίπτωση.

Σοβαρά εμπόδια
Ο μόνος τρόπος που απομένει για να εισπράξει σοβαρό πρίμιουμ επί της τιμής της μετοχής είναι το Δημόσιο να δώσει και το μάνατζμεντ, να αναζητήσει δηλαδή στρατηγικό εταίρο ή να προχωρήσει στην πλήρη πώληση τη εταιρείας, εξέλιξη που συναντά όμως σοβαρά πολιτικά εμπόδια, αφού θα οδηγήσει σε απώλεια του ελέγχου στην ηλεκτρική ενέργεια με ό,τι αυτό θα σημάνει για τις τιμές του ρεύματος αλλά και την ίδια την αγορά. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ευρώπη των 27, ελάχιστες ήταν οι χώρες που αποτόλμησαν την πλήρη απόσυρση του Δημοσίου από τον ηλεκτρισμό και ότι και σε αυτές σήμερα το κράτος έχει αρχίσει να επιστρέφει στις ηλεκτρικές εταιρείες (π.χ. Ολλανδία), λόγω του αδιεξόδου με την αύξηση των τιμολογίων ρεύματος και τις ανεπαρκείς επενδύσεις σε υποδομές.

Το νομοσχέδιο για την ενσωμάτωση της τρίτης κοινοτικής οδηγίας, που επεξεργάζεται την περίοδο αυτή το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, προβλέπει όσον αφορά την κοινοτική επιταγή για το διαχωρισμό των δικτύων, τη μεταβίβαση των δικτύων μεταφοράς ρεύματος σε θυγατρική της ΔΕΗ, με διοίκηση που θα ορίζεται από φορείς εκτός ΔΕΗ.

Το μοντέλο
Πρόκειται για το μοντέλο ITO, το οποίο διατηρεί μεν την ιδιοκτησία των δικτύων στη ΔΕΗ, όπως ήθελε η ίδια η επιχείρηση, η ΓΕΝΟΠ και το υπουργείο, δυσκολεύει όμως τον έλεγχο των δικτύων από το Δημόσιο, σε περίπτωση πώλησης της ΔΕΗ. Μάλιστα καλά πληροφορημένες πηγές δήλωσαν ότι οι Κοινοτικοί της τρόικας δεν έφεραν καμία αντίρρηση όταν η ηγεσια του υπουργείου Περιβάλλοντος πρότεινε το μοντέλο ITO για τη ΔΕΗ, εκτιμώντας οτι η διατήρηση των δικτύων κάνει ακόμα πιο ελκυστική την πώλησή της.

Βέβαια, με τη νέα δομή της αγοράς η ΔΕΗ, όπως και όλες οι καθετοποιημένες ηλεκτρικές εταιρείες της Ευρώπης, χάνουν ένα μέρος του ελέγχου που ασκούσαν στην αγορά υπέρ των Ρυθμιστικών Αρχών και των άλλων φορέων που θεσπίζονται, με βάση την οδηγία.

Ομως οι περιορισμοί αυτοί, στο μέτρο που ισχύουν για όλους, δεν άλλάζουν τα δεδομένα.

Οι περιοσσότεροι εκτιμούν ότι η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, παρά τις αντιδράσεις, είναι θέμα χρόνου.

Σε πόσο χρόνο.. το μέλλον θα δείξει.