Οικολόγοι Πράσινοι: Πρωτοπορούμε στις βρώμικες και ακριβές τεχνολογίες διαχείρισης σκουπιδιών

Την ίδια μέρα που εκδόθηκε η Άδεια Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για την πανάκριβη μονάδα βιολογικής ξήρανσης 700.000 τόνων στη Φυλή της Δυτικής Αττικής, δημοσιεύτηκε και ο διαγωνισμός της ΔΙΑΔΥΜΑ για τη Μελέτη – χρηματοδότηση - κατασκευή - συντήρηση του συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας με ΣΔΙΤ.
Η ανάγνωση των προδιαγραφών της σχετικής προκήρυξης δεν αφήνει καμιά αμφιβολία ότι η ΔΙΑΔΥΜΑ προσανατολίζεται σε μια τεχνολογία διαχείρισης, η οποία έχει ως επόμενο στάδιο την καύση των παραγόμενων προϊόντων (λύση επικίνδυνη και ατελέσφορη από πολλές απόψεις), ενώ μειώνει τις δυνατότητες για μια ολοκληρωμένη πολιτική πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης των απορριμμάτων.
Περισσότερες τεχνικές λεπτομέρειες υπάρχουν στην «Αναλυτική Προκήρυξη - Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος» στην οποία δεν έχουμε πρόσβαση. (Πρέπει να δώσουμε το ποσό των 500 € για να την παραλάβουμε !).
Τα μέχρι στιγμής δημοσιευμένα στοιχεία δεν αναφέρουν ξεκάθαρα τη σχεδιαζόμενη δυναμικότητα, αναφέροντας ότι για το πρώτο έτος η ποσότητα θα είναι μάλλον 120.000 τόνοι ενώ ενδέχεται να ανέβει τα επόμενα χρόνια. Παρά τις ασάφειες της τεχνικής περιγραφής, το διατιθέμενο ποσό είναι γνωστό εκ των προτέρων: 116,4 εκατομμύρια ευρώ + ΦΠΑ. Σημειώνουμε ότι με ένα τέτοιο ποσό μπορούμε να διαχειριστούμε με βιώσιμο τρόπο όχι μόνο τα απορρίμματα της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά διπλάσιες και τριπλάσιες ποσότητες ! Αρκεί να υιοθετήσουμε μια άλλου τύπου διαχείριση κι όχι την πανάκριβη «λύση» της βιολογικής ξήρανσης και καύσης.
Είναι σίγουρο λοιπόν ότι η ΔΙΑΔΥΜΑ προσανατολίζεται σε μια λύση, που –για μας τουλάχιστον – θεωρείται απαράδεκτη και ασύμβατη με μια οικολογική οπτική. Στην προκήρυξη γίνεται σαφής αναφορά σε συγκεκριμένα παράγωγα της Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ), μεταξύ των οποίων είναι και:
• το RDF (Refuse Derived Fuel) από τη μονάδα μηχανικής ανακύκλωσης
• το SRF (Solid Recovered Fuel) από την εγκατάσταση βιοξήρανσης.
Το RDF και το SRF είναι «δευτερογενή» καύσιμα, τα οποία πρέπει να καούν είτε σε ξεχωριστές μονάδες καύσης είτε σε υπάρχουσες βιομηχανικές εγκαταστάσεις (π.χ ΔΕΗ, τσιμεντοβιομηχανία κλπ), με ορατό τον κίνδυνο ρύπανσης της ατμόσφαιρας από επικίνδυνες διοξίνες και φουράνια, ειδικά κατά την έναρξη ή διακοπή της λειτουργίας των εγκαταστάσεων. (Φαίνεται ότι δεν είναι αρκετοί οι ρύποι από την καύση του λιγνίτη και χρειάζεται να προστεθεί (ως μη όφειλε) και η καύση σύμμεικτων σκουπιδιών για να εμπλουτίσουμε τον αέρα που αναπνέουμε και με άλλα …κοκτέιλς).
Παρά τα ακριβά συστήματα και τα αυστηρά όρια, οι διοξίνες δεν μηδενίζονται, αλλά απλά περιορίζονται σε πολύ ψηλές θερμοκρασίες. Τα επεισόδια ρύπανσης και οι αστοχίες είναι συχνές. Ακόμη και στην τεχνολογικά προηγμένη Γερμανία αρκετά εργοστάσια καύσης απορριμμάτων έχουν κλείσει, γιατί δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις αυστηρές προδιαγραφές. Και να μην ξεχνάμε ότι το ζήτημα της θέσπισης ομοιόμορφης διαδικασίας προσδιορισμού αυτών των εκπομπών παραμένει άλυτο ανάμεσα σε κράτη μέλη της ΕΕ. Είναι αδιανόητο να αποδεχτούμε τη μέτρηση εκπομπών ουσιών αυτής της επικινδυνότητας μόλις μία – δύο φορές το χρόνο.
Ένα άλλο σοβαρό περιβαλλοντικό μειονέκτημα είναι η παραγωγή τοξικής τέφρας για την οποία δεν υπάρχει εγκατάσταση διαχείρισης σε όλη τη χώρα !
Ας σημειωθεί εδώ ότι η εν λόγω τεχνολογία λειτουργεί στην πράξη αντίρροπα με την ανακύκλωση, (παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις), διότι θέλει τα παραγόμενα καύσιμα της (RDF, SRF) να είναι πλούσια σε θερμίδες (χαρτί, πλαστικό κλπ). Ο λόγος είναι προφανής: Να παραχθεί μέσω της καύσης περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια, η οποία πωλείται ακριβά (λόγω υψηλών επιδοτήσεων του ν. 3851/2010) και αυξάνει την κερδοφορία του επενδυτή. (Να μην ξεχνάμε ότι το έργο γίνεται με ΣΔΙΤ δηλαδή με σύμπραξη Ιδιωτικού και Δημόσιου τομέα).
Πέραν της περιβαλλοντικής –οικολογικής σκοπιάς του θέματος υπάρχει και η οικονομική διάσταση. Η τεχνολογία που προκρίνεται είναι ακριβή. Συνεπάγεται επιβάρυνση τόσο του δημότη με αυξημένα τέλη καθαριότητας, όσο και του φορολογούμενου που θα επιδοτεί με βάση το νόμο 3851/2010 την καύση των δευτερογενών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αν επιλεγεί είτε η βιολογική ξήρανση με καύση του παραγόμενου SRF, είτε η απευθείας στοιχειομετρική καύση των σύμμεικτων απορριμμάτων, το κόστος διαχείρισης ενδέχεται να είναι έως και τριπλάσιο συγκριτικά με την εναλλακτική λύση της βιώσιμης διαχείρισης των ΑΣΑ που προτείνουν πανελλαδικά οι Οικολόγοι Πράσινοι: εκτεταμένη κομποστοποίηση οργανικών (τόσο μεγάλης και μεσαίας κλίμακας, όσο και οικιακής), ανακύκλωση συσκευασιών, ελαστικών και άλλων «άχρηστων» υλικών κλπ.
Βλέποντας τι συμβαίνει στον τομέα των σκουπιδιών σε όλη την Ελλάδα (και ειδικότερα στην Αθήνα όπου το πρόβλημα είναι τεράστιο), εύκολα κάποιος καταλαβαίνει ότι πρωταγωνιστής σε όλη την ιστορία δεν είναι η Αυτοδιοίκηση, αλλά γνωστός επιχειρηματικός όμιλος που ελέγχει μονοπωλιακά τη συγκεκριμένη τεχνολογία και διεκδικεί πρακτικά την διαχείριση των απορριμμάτων όλων των περιφερειών της χώρας για τα επόμενα 25 χρόνια.
Δυστυχώς, πριν από κάθε άλλη περιοχή της Ελλάδας, επιχειρείται στην Περιφέρειά μας ενορχηστρωμένη προσπάθεια για επιβολή της καύσης στη διαχείριση των απορριμμάτων, προκαταλαμβάνοντας εδώ, όπως και αλλού τις νέες αιρετές Περιφερειακές Αρχές, που αναλαμβάνουν τις αρμοδιότητες αυτές με βάση τον «Καλλικράτη».
Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουμε παρουσιάσει δημοσίως τις απόψεις μας για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Ελλάδα και τις εξειδικεύουμε σε κάθε περίπτωση, τόσο κεντρικά (όπως στην πρόσφατη οξύτατη περίπτωση στην Κερατέα /Αττική), όσο και περιφερειακά.
Ζητούμε :
• Να ακυρωθεί ο διαγωνισμός που προκηρύχτηκε. Να αναθεωρηθούν οι προδιαγραφές και να αφαιρεθούν εκείνες που εναντιώνονται στα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά συμφέροντα των δημοτών, ενώ φωτογραφίζουν παράλληλα συγκεκριμένους υποψήφιους αναδόχους.
• Να απορριφθεί η θερμική επεξεργασία (καύση, πυρόλυση, αεριοποίηση), καθώς ανταγωνίζεται την ανακύκλωση, έχει υψηλό κόστος, είναι επικίνδυνη για το περιβάλλον και παράγει τοξική τέφρα που δεν μπορεί να διαχειριστεί στην Ελλάδα.
• Να διαμορφωθεί δημοτικός και περιφερειακός σχεδιασμός διαχείρισης των απορριμμάτων, βασισμένος στην πρόληψη-μείωση των σκουπιδιών, την επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων, τη διαλογή των οργανικών στην πηγή και την κομποστοποίηση τους, την πλήρη και αποτελεσματική ανακύκλωση.
ΠΚ Οικολόγων Πράσινων
Δυτικής Μακεδονίας
Πληροφ. Μ. Πετράκος, Λ. Τσικριτζής