Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Η ανακοίνωση για την έρευνα αγοράς για τον λιγνίτη

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ COMP/B-1/38.700 – Greek lignite and electricity markets
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
(1) Η Ελληνική Δημοκρατία ζήτησε την αναθεώρηση της απόφασης της 4ης Αυγούστου 2009 της Επιτροπής και πρότεινε την υιοθέτηση νέων μέτρων για την αντιμετώπιση των δυσμενών για τον ανταγωνισμό αποτελεσμάτων που εντόπισε η Επιτροπή με την απόφαση της 5ης Μαρτίου 2008.
Η Ελληνική Δημοκρατία αποφάσισε να μην παράσχει δικαιώματα εκμετάλλευσης επί άλλων κοιτασμάτων, πλην της Βεύης. Επίσης, προτείνει οι ανταγωνιστές της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (στο εξής, ΔΕΗ), η οποία ανήκει στο κράτος και συνιστά κατεστημένο παραγωγό, να αποκτήσουν πρόσβαση σε ποσοστό της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγουν υπάρχουσες μονάδες της ΔΕΗ μέσω καύσης λιγνίτη, καθώς και νεότερες μονάδες που θα δημιουργηθούν στο μέλλον.
(2) Πριν η Επιτροπή αποφασίσει επί του αιτήματος της Ελληνικής Δημοκρατίας, ζητά τη γνώμη κάθε ενδιαφερόμενου μέρους σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μέτρων που προτείνονται.
Αυτή η ανακοίνωση προσφέρει λεπτομερή περίληψη της υπόθεσης και αποδίδει το βασικό περιεχόμενο των μέτρων. Τα ενδιαφερόμενα μέρη καλούνται να καταθέσουν τις απόψεις τους εντός της προθεσμίας που τίθεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
2. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
(3) Με απόφαση της 5ης Μαρτίου 2008 (στο εξής, "η απόφαση του 2008"), η Επιτροπή κατέδειξε ότι η Ελληνική Δημοκρατία παραβίασε τους κανόνες του δικαίου ανταγωνισμού (Άρθρα 102 και 106 ΣΛΕΕ), στο βαθμό που διατηρεί σε ισχύ δικαιώματα της ΔΕΗ, με τα οποία της δίνεται προνομιακή πρόσβαση στα κοιτάσματα λιγνίτη, που αποτελεί το φθηνότερο καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Αυτή η προνομιακή πρόσβαση δημιουργεί ανισότητα ευκαιριών μεταξύ οικονομικών φορέων και παρέχει στη ΔΕΗ τη δυνατότητα να διατηρήσει ή και να ενισχύσει τη δεσπόζουσα θέση της στην ελληνική αγορά χονδρικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω του αποκλεισμού ή της παρεμπόδισης της εισόδου νέων ανταγωνιστών στην εν λόγω αγορά.
(4) Η απόφαση του 2008 απαιτούσε τη λήψη μέτρων που να εξασφαλίζουν στους ανταγωνιστές της ΔΕΗ πρόσβαση στο 40% των αποθεμάτων λιγνίτη ή της ενεργείας που παράγεται από την εκμετάλλευση του. Προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προαναφερθέντα δυσμενή για τον ανταγωνισμό αποτελέσματα, η Ελληνική Δημοκρατία πρότεινε να παραχωρήσει μέσω δημοσίου διαγωνισμού δικαιώματα εκμετάλλευσης επί των κοιτασμάτων λιγνίτη σε τέσσερις περιοχές (Δράμα, Ελασσόνα, Βεγόρα και Βεύη). Μ' αυτόν τον τρόπο, οι ανταγωνιστές θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε περίπου 40% των συνολικών αποθεμάτων λιγνίτη για τα οποία έχει δοθεί άδεια εκμετάλλευσης στην Ελλάδα. Τα μέτρα αυτά πράγματι κατέστησαν δεσμευτικά για την Ελληνική Δημοκρατία μέσω απόφασης της Επιτροπής της 4ης Αυγούστου 2009 (στο εξής, "η απόφαση του 2009").
(5) Η Ελληνική Δημοκρατία ζήτησε στη συνέχεια την αναθεώρηση της απόφασης του 2009. Η Ελληνική κυβέρνηση ενημέρωσε την Επιτροπή ότι υιοθέτησε νέα ενεργειακή πολιτική: σκοπεύει να συνεχίσει να επιτρέπει την εκμετάλλευση των υπαρχόντων ορυχείων λιγνίτη, αλλά να μην παραχωρήσει νέες άδειες εκμετάλλευσης κοιτασμάτων λιγνίτη, πλην της περιοχής της Βεύης. Η Ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει επίσης να θέσει οριστικά εκτός λειτουργίας ορισμένες μονάδες καύσης λιγνίτη νωρίτερα απ' ότι είχε αρχικά προβλεφθεί.
(6) Προκειμένου να αντιμετωπίσει τα δυσμενή για τον ανταγωνισμό αποτελέσματα που εντόπισε η Επιτροπή στην απόφαση του 2008, η Ελληνική Δημοκρατία προτείνει να δώσει στους ανταγωνιστές της ΔΕΗ πρόσβαση στο 40% της ενεργείας που παράγεται από την εκμετάλλευση λιγνίτη, παραχωρώντας δικαιώματα σε υπάρχουσες μονάδες καύσης λιγνίτη της ΔΕΗ ή σε όσες θα δημιουργηθούν μεταγενέστερα.
(7) Στην παρούσα ανακοίνωση επισυνάπτεται επιστολή της Ελληνικής Δημοκρατίας, η οποία αναλύει τη νέα ενεργειακή της πολιτική (συμπεριλαμβανομένης της θέσης εκτός λειτουργίας ορισμένων μονάδων) και παρουσιάζει τα προτεινόμενα μέτρα.

3. ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΘΕΝΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
(8) Τα κεντρικά στοιχεία των προταθέντων μέτρων είναι τα εξής:
(α) Στο πλαίσιο διαρθρωτικών αλλαγών, η ΔΕΗ θα εκχωρήσει (με αντάλλαγμα) δικαιώματα εκμετάλλευσης επί των μονάδων καύσης λιγνίτη που πρόκειται να παραμείνουν σε λειτουργία μετά το 2020. Τα δικαιώματα αυτά αφορούν ενέργεια ισχύος 457 MW ενέργειας και θα χορηγηθούν επί της ενέργειας που παράγουν οι μονάδες Άγιος Δημήτριος 5, Μελίτη, Μεγαλόπολη 3, και Μεγαλόπολη 4. Τα δικαιώματα εκμετάλλευσης παρέχονται επί του συνόλου των παραπάνω μονάδων και όχι μεμονωμένα. Στην επιστολή της ελληνικής κυβέρνησης επισυνάπτονται κατάλογοι ειδικών όρων που εξειδικεύουν τα στοιχεία των δικαιωμάτων πρόσβασής. Επιπροσθέτως, οι ανταγωνιστές θα έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε ποσοστό 40% σε νέες μονάδες καύσης λιγνίτη. Η πρόταση της Ελληνικής Δημοκρατίας προνοεί την εφαρμογή των μέτρων μέσω Συμβάσεων Ανταλλαγής Ενέργειας σε πρώτο βαθμό. Η πρόταση της Ελληνικής Δημοκρατίας επίσης περιγράφει εφεδρικές λύσεις σε περίπτωση που Συμβάσεις Ανταλλαγής Ενέργειας δεν υλοποιηθούν.
(β) Σε προσωρινό επίπεδο, η ΔΕΗ θα εκχωρήσει (με αντάλλαγμα) δικαιώματα
εκμετάλλευσης και στις μονάδες καύσης λιγνίτη, που πρόκειται να τεθούν εκτός λειτουργίας έως το 2020. Τα δικαιώματα αυτά αφορούν ενέργεια ισχύος 1043 ΜW (που μπορεί στη συνέχεια να συμπληρωθεί, ούτως ώστε να φτάσει στο όριο του 40%). Τα δικαιώματα εκμετάλλευσης θα χορηγηθούν επί της ενέργειας που παράγουν οι μονάδες Άγιος Δημήτριος 1, Άγιος Δημήτριος 2, Άγιος Δημήτριος 3, Άγιος Δημήτριος 4, Άγιος Δημήτριος 5, Αμύνταιο 1, Αμύνταιο 2, Καρδία 1, Καρδία 2, Καρδία 3, και Καρδία 4. Σε περίπτωση που καθυστερήσει η θέση εκτός λειτουργίας των μονάδων αυτών, οι δικαιούχοι έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν αντίστοιχα και τη διάρκεια των δικαιωμάτων τους. Τα δικαιώματα εκμετάλλευσης παρέχονται επί του συνόλου των παραπάνω μονάδων και όχι μεμονωμένα. Στην επιστολή της ελληνικής κυβέρνησης επισυνάπτονται κατάλογοι ειδικών όρων που εξειδικεύουν τα στοιχεία των δικαιωμάτων πρόσβασής. Η πρόταση της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι να εφαρμόσει τα μέτρα μέσω Συμβάσεων Ανταλλαγής Ενέργειας. Εντούτοις, σε περίπτωση ανάγκης, μεταβατικά δικαιώματα εκμετάλλευσης θα μπορούν επίσης να πουληθούν ως μονοκατευθυντικά δικαιώματα εκμετάλλευσης.
(9) Τα προταθέντα νέα μέτρα και κάθε έγγραφο σχετικό με την υπόθεση αυτή είναι αναρτημένα κατά το πλήρες κείμενο τους στην αγγλική γλώσσα στον ιστότοπο της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (http://ec.europa.eu/competition/elojade/isef/case_details.cfm?proc_code=1_38700).
4. ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ
(10) Εάν η αίτηση της Ελληνικής Δημοκρατίας για αναθεώρηση της απόφασης του 2009 κριθεί δικαιολογημένη και αποδειχθεί ότι τα προταθέντα μέτρα είναι κατάλληλα για να αντιμετωπίσουν τα δυσμενή για τον ανταγωνισμό αποτελέσματα που εντόπισε η απόφαση του 2008, η Επιτροπή θα υιοθετήσει νέα απόφαση, με νομική βάση το Άρθρο 106 ΣΛΕΕ, η οποία θα καθιστά τα μέτρα που προτείνει η Ελληνική Δημοκρατία δεσμευτικά επί αυτής.
(11) Κάθε ενδιαφερόμενο μέρος καλείται με την παρούσα να υποβάλει τις παρατηρήσεις του επί των προταθέντων μέτρων. Τα ενδιαφερόμενα μέρη παρακαλούνται να αξιολογήσουν εάν τα προταθέντα μέτρα είναι πρόσφορα να περιορίσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που απολαμβάνει η ΔΕΗ, λόγω της προνομιακής πρόσβασής της στην ενέργεια που παράγεται από εκμετάλλευση του λιγνίτη εντός της ελληνικής αγοράς χονδρικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, παρακαλούνται να τοποθετηθούν επί των προβλεπόμενων επιπέδων ισχύος της ενέργειας, τις συγκεκριμένες μονάδες όπου χορηγούνται τα δικαιώματα, και τους όρους χορήγησης αυτών. Καλούνται επίσης να αξιολογήσουν τα συνημμένα στην επιστολή κείμενα, που αναφέρονται στους ειδικούς όρους χορήγησης, μεταξύ άλλων και σε ό,τι αφορά την "τιμή επιφύλαξης" που προβλέπεται για τη ΔΕΗ.
(12) Οι παρατηρήσεις πρέπει να υποβληθούν στην Επιτροπή το αργότερο μέχρι τις 11 Φεβρουαρίου 2011. Τα ενδιαφερόμενα μέρη παρακαλούνται επίσης να καταθέσουν και μη εμπιστευτική εκδοχή των παρατηρήσεων τους, από την οποία τα εμπορικά μυστικά και κάθε άλλο εμπιστευτικό τμήμα θα έχει εξαλειφθεί και αντικατασταθεί είτε από μη εμπιστευτική περίληψη, είτε από τις λέξεις "εμπορικά μυστικά" ή "εμπιστευτικό". Κάθε εύλογο σχετικό αίτημα θα γίνει σεβαστό.
(13) Οι παρατηρήσεις αποστέλλονται στην Επιτροπή, υπό τον κωδικό αναφοράς COMP/B- 1/38.700- Greek lignite and electricity markets, είτε μέσω e-mail (COMP-GREFFEANTITRUST@ec.europa.eu), είτε μέσω fax ((32-2) 295 01 28), είτε μέσω ταχυδρομείου στην ακόλουθη διεύθυνση:
European Commission
Directorate- General for Competition
Antitrust Registry
B-1049 Bruxelles/Brussel.

Τα κείμενα στα ελληνικά και αγγλικά...