Αυτ. Κίνηση Κοζάνης: Συνάντηση με τη ΔΙΑΔΥΜΑ για τη διαχείριση απορριμμάτων Δυτ. Μακεδονίας

Με αφορμή τη σχετική προκήρυξη της ΔΙΑΔΥΜΑ για τη διαχείριση των σκουπιδιών της Περιφέρειας τα επόμενα 27 έτη, εκπρόσωποι της Κίνησης συναντηθήκαμε με το διευθυντή της επιχείρησης κ. Μαυρίδη.

Καταρχάς ζητήσαμε συμπληρωματικά στοιχεία του έργου, όπως τεχνικές προδιαγραφές, οικονομικοτεχνικές μελέτες, περιβαλλοντικές μελέτες, τις οποίες ο κ. Μαυρίδης δεσμεύτηκε να μας δώσει τις επόμενες μέρες.

Στη συνέχεια καταθέσαμε τις επιφυλάξεις μας για ορισμένες τεχνολογίες διαχείρισης των σκουπιδιών, όπως η δευτερογενής καύση, που θα έπρεπε να αποκλειστει από την προκήρυξη, ενώ συζητήσαμε και ορισμένες απορίες για την οικονομική του διάσταση.

Με βάση την περιληπτική προκήρυξη που έχει δημοσιευτεί προκύπτουν οι εξής πρώτες ενστάσεις:

1. Αποφασίστηκε να προχωρήσει ένα τόσο μεγάλο έργο ιδιαίτερης περιβαλλοντικής και οικονομικής σημασίας (117 + Φ.Π.Α εκ. ευρώ), ΧΩΡΙΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ με την τοπική κοινωνία, όπως επιτάσσει η σύμβαση του Άαρχους την οποία και επικύρωσε η ελληνική βουλή με το νόμο 3422/2005. Το έργο αφορά όλη τη Δυτική Μακεδονία και επομένως και το νέο Περιφερειακό Συμβούλιο, το οποίο δεν έχει προλάβει προφανώς να το συζητήσει.

2. Η προκήρυξη επιτρέπει να εφαρμοστούν τεχνολογίες, όπως πχ βιοξήρανση για την παραγωγή SRF, για την οποία υπάρχουν περιβαλλοντικές και οικονομικές αντιρρήσεις,. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η βιοξήρανση συνοδεύεται από καύση δευτερογενών προϊόντων που παράγουν διοξίνες και τοξική τέφρα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η καύση των αποβλήτων θεωρείται η σημαντικότερη πηγή έκλυσης διοξινών, ενώ ταυτόχρονα ευθύνεται για ένα σημαντικό ποσοστό των εκλύσεων υδραργύρου στο περιβάλλον^1.

3. Πολλά ερωτηματικά εγείρει και το κόστος του έργου (116+ΦΠΑ εκ. ευρώ) που θα γίνει με ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Ιδιωτικού και δημόσιου τομέα). Ο φορολογούμενος και ο δημότης επιδοτούν με βάση το νόμο 3851/2010 τις ΑΠΕ, αλλά έχουν την απαίτηση να μην εκτρέπεται το σχετικό τέλος στην καύση δευτερογενών καυσίμων και σε «άδηλα» κέρδη για τον ιδιώτη.

4. Η αποδοχή του «σύμμεικτου» σκουπιδιού από τους ΟΤΑ υποτιμά στην πράξη συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων που προβλέπουν μείωση απορριμμάτων, επαναχρησιμοποίηση, κομποστοποίηση στην πηγή, ανακύκλωση και μειώνουν το κόστος διαχείρισης, ενώ έχουν προφανή περιβαλλοντικά οφέλη και δημιουργούν πολλές πράσινες θέσεις εργασίας².

Βλέποντας παράλληλα τι συμβαίνει σε όλη τη χώρα στον τομέα διαχείρισης απορριμμάτων³, διαπιστώνουμε ότι υπερισχύουν οι ακριβές, μη οικολογικές λύσεις, που εξυπηρετούν συγκεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα.

Η περιοχή μας , που στο θέμα των απορριμμάτων έχει κάνει όντως βήματα μπροστά σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα, θα μπορούσε να έχει άλλες προοπτικές. Φοβούμαστε όμως ότι σήμερα ακολουθεί την κυρίαρχη τάση και ελπίζουμε να διαψευστούμε. Αναμένουμε τα πλήρη στοιχεία για να έχουμε και μια πιο σαφή εικόνα.

Με αφορμή τις εξελίξεις στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων ευκαιρία είναι να «φρεσκάρουμε» και τις προεκλογικές μας προτάσεις για το εν λόγω θέμα:

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1. Η ΔΙΑΔΥΜΑ να προχωρήσει άμεσα το Σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Στερεών Αστικών Απορριμμάτων, αποκλείοντας τεχνολογίες επικίνδυνες όπως η καύση. Να προτάξει την ανακύκλωση στην πηγή, την κομποστοποίηση των οργανικών υλικών στο σπίτι, στη γειτονιά και στο δήμο, την επαναχρησιμοποίηση των υλικών κατεδαφίσεων (μπαζών). Στους τομείς αυτούς ο Δήμος Κοζάνης δεν έχει κάνει σχεδόν τίποτε, εκτός μιας μέτριας ανακύκλωσης στα «εύκολα» υλικά.

Πρόσθετα πιλοτικά προγράμματα: α) Δωρεάν παροχή κάδων κομποστοποίησης για κήπους και για μπαλκόνια με χρηματοδότηση από υπάρχοντα ευρωπαϊκά προγράμματα β) Συνεργασία με ΔΕΗ για απορρόφηση μεγάλων ποσοτήτων κομποστ στις εργασίες αποκατάστασης εδαφών (Ανάπτυξη σχετικής τεχνολογίας, δίκτυο μεταφοράς κομποστ από άλλες περιοχές θέσεις εργασίας) γ) Συλλογή τηγανόλαδων και μετατροπή τους σε βιοντήζελ για τα δημοτικά οχήματα.

2. Να προωθήσουμε την ιδέα για νέο τρόπο χρέωσης των τελών καθαριότητας με βάση τον κανόνα «πληρώνω ανάλογα με το τι πετάω» (pay as you throw) και όχι με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του ακινήτου. Αυτό ισχύει σε πρωτοπόρους δήμους της Ευρώπης Έτσι δίνονται οικονομικά κίνητρα στους πολίτες να μειώνουν τα απορρίμματα τους και να επιλέγουν προϊόντα φιλικά στο περιβάλλον με λιγότερη ή καθόλου συσκευασία, πολλαπλές χρήσεις κλπ. Ο Δήμος Κοζάνης μπορεί να εφαρμόσει σχετικό πιλοτικό πρόγραμμα και να συνταχτεί με άλλους δήμους για τη νομοθετική προώθηση του θέματος καθώς και για την θεσμοθέτηση πράσινων φόρων σε ρυπογόνες συσκευασίες (πχ πλαστική σακούλα).

3. Να δώσουμε μια ακόμη πράσινη λύση στην ανεργία βλέποντας τα σκουπίδια ως ευκαιρία κι όχι ως ενόχληση. Το σύστημα διαχείρισης που προτείνουμε δημιουργεί 10/πλάσιες θέσεις εργασίας σε σχέση με την ταφή ή την καύση (Στη Φλαμανδία απασχολούνται 2.800 άτομα σε 33 κέντρα επαναχρησιμοποίησης).

Μια κοινωνία μηδενικών αποβλήτων και «ανάκτησης» εργασίας ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ

Ανεξάρτητη Αυτοδιοικητική κίνηση «Κοζάνη, Τόπος να ζείς»

Πληροφ: Ιωαννίδης Λευτέρης, Δεσποτίδης Κώστας, Τσικριτζής Λάζαρος

1. www.greenpeace.org/raw/content/greece/press/.../264982.pdf

2. http://medsos.gr/medsos/images/stories/PDF/20100126%20wastemanagement-Attiki-commonNGOproposal.pdf

3. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=221107