Μάχη χαρακωμάτων στην ενέργεια

Από την express.gr...

«MAXH χαρακωμάτων» εκτυλίσσεται το τελευταίο διάστημα μεταξύ των εμπλεκομένων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με επίκεντρο το νομοσχέδιο για την υιοθέτηση του 3ου Ενεργειακού Πακέτου, δηλαδή του νομοσχεδίου μέσω του οποίου θα γίνει ο διαχωρισμός της ΔΕΗ αλλά και θα διαμορφωθεί το τοπίο της ενεργειακής αγοράς για τα επόμενα χρόνια.

Η υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Τίνα Μπιρμπίλη βρίσκεται μεταξύ διασταυρούμενων πυρών και οι προβλέψεις του νομοσχεδίου αλλάζουν τουλάχιστον σε άπαξ την εβδομάδα μετά τις συναντήσεις όλων όσοι συμμετέχουν στη διαμόρφωσή του κάθε Σάββατο. Μέχρι στιγμής υπάρχουν τουλάχιστον επτά διαφορετικές εκδοχές του νομοσχεδίου (οι οποίες μάλιστα χαρακτηρίζονται όχι μόνο από την ημερομηνία αλλά και την ώρα έκδοσης) ενώ στο Yπουργικό Συμβούλιο πριν από δύο εβδομάδες παρουσιάστηκαν μόνο οι βασικές αρχές του και όχι το πλήρες κείμενο.

Το «ράβε ξήλωνε» είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστεί και την επόμενη εβδομάδα, στη διάρκεια της οποίας το νομοσχέδιο αναμένεται να παρουσιαστεί για δεύτερη ανάγνωση στο Yπουργικό Συμβούλιο. Εν συνεχεία το πλήρες κείμενο θα πρέπει να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση τουλάχιστον 20 ημερών ενώ θα υποβληθεί προς έγκριση και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Eνα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τού υπό διαμόρφωση καταστατικού χάρτη της ηλεκτρικής ενέργειας είναι η πολυπλοκότητα του νέου σχήματος που θα διαδεχθεί αυτό που μέχρι σήμερα όλοι γνωρίζαμε ως ΔΕΗ. Μάλιστα το πρόβλημα επισημάνθηκε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου κατά την προηγούμενη συνεδρίαση του Yπουργικού Συμβουλίου, ο οποίος ζήτησε από την κ. Μπιρμπίλη τη μέγιστη δυνατή απλοποίηση. Πάντως οι εμπλεκόμενοι με το θέμα υποστηρίζουν ότι τα περιθώρια απλοποίησης είναι περιορισμένα δεδομένου ότι το νομοσχέδιο σε πολύ μεγάλο βαθμό αποτελεί μετάφραση της σχετικής κοινοτικής οδηγίας.

Oμως το ζήτημα της απλοποίησης δεν είναι το μόνο πρόβλημα της κ. Μπιρμπίλη. Η διαμόρφωση ενός κειμένου που θα αποτελέσει καταστατικό χάρτη της ηλεκτρικής ενέργειας για τα επόμενα χρόνια έχει τροφοδοτήσει αντιπαραθέσεις σε όλα τα επίπεδα.

Σε πρώτη φάση, στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης με όλους βρέθηκε η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, η οποία μετά το ξεκαθάρισμα των προθέσεων του υπουργείου όσον αφορά την υιοθέτηση του συστήματος ΙΤΟ για τον διαχωρισμό της ΔΕΗ, το τελευταίο διάστημα τηρεί στάση αναμονής τουλάχιστον δημοσίως. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΓΕΝΟΠ δεν αντέδρασε δημόσια ούτε όταν έγινε γνωστό ότι το νομοσχέδιο προβλέπει τη συμμετοχή ιδιωτών στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας που θα διαχειρίζεται το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η σχετική διάταξη έχει ήδη τροποποιηθεί περιορίζοντας το ενδεχόμενο ιδιωτικοποίησης των δικτύων.

Από την άλλη πλευρά, οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί επί μακρό διάστημα υποστήριζαν με ένταση την ανάγκη υιοθέτησης του συστήματος ISO έναντι του ΙΤΟ, επικαλούμενοι την ανάγκη πλήρους ανεξαρτησίας του διαχειριστή των δικτύων από τη μητρική ΔΕΗ. Η αντίδραση αυτή, που εκφράστηκε καταρχήν με μια σκληρή επιστολή του κ. Αν. Καλλιτσάντση προέδρου του Συνδέσμου Aνεξάρτητων Hλεκτροπαραγωγών (ΕΣΑΗ) προς την κ. Μπιρμπίλη, συνοδεύτηκε από καταγγελίες περί του ρόλου της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ στην επιλογή του συστήματος και με την απειλή της παραπομπής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και από τη διαρροή πληροφοριών ότι το σύστημα αυτό δεν θα εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Από την πλευρά της ΔΕΗ στο θέμα αυτό η σταθερή απάντηση ήταν πως ο ΙΤΟ προβλέπεται σαφώς από την οδηγία και δεν τίθεται θέμα απόρριψής του. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η σκληρή στάση του προεδρείου του ΕΣΑΗ προκάλεσε τριγμούς και στο εσωτερικού του Συνδέσμου, που εκφράστηκε με μεμονωμένες συναντήσεις επιχειρηματιών του τομέα με την κ. Μπιρμπίλη.

Ακολούθησε από την πλευρά του ΕΣΑΗ η άσκηση πίεσης για αλλαγή του τρόπου κοστολόγησης των πιστοποιητικών διαθεσιμότητας ισχύος (ΑΔΙ) και σύνδεσής τους με την παλαιότητα της μονάδας στην οποία αναφέρονται. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα ΑΔΙ είναι ένα είδος επιδότησης που λαμβάνουν όλες οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και τα οποία θεσμοθετήθηκαν το 2007 ως ένα προσωρινό μέτρο που θα στήριζε τις νέες επενδύσεις σε μονάδες εξασφαλίζοντας παράλληλα διαθεσιμότητα ισχύος στο τότε ελλειμματικό σύστημα. Σήμερα, λόγω της οικονομικής κρίσης, δεν υπάρχει έλλειμμα ισχύος, αλλά τα ΑΔΙ παραμένουν και θα συνεχίσουν να υφίστανται. Αίτημα των ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών είναι να διαβαθμιστεί η αξία τους υπέρ των νέων και λιγότερο ρυπογόνων μονάδων. Και ενώ φαινόταν ότι ούτε η ΔΕΗ είχε αντίρρηση στην υιοθέτηση του νέου τρόπου τιμολόγησης, ο ΕΣΑΗ έβαλε στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης την τιμολόγηση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, υποστηρίζοντας ότι γίνεται κατά τρόπο που ευνοεί τη ΔΕΗ.

Αυτό το νέο ζήτημα, που ετέθη για πρώτη φορά δημοσίως σε συνέδριο για την ενέργεια από τον διευθυντή του ΕΣΑΗ Μανώλη Κακαρά, προκάλεσε την έκρηξη του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ Αρθούρου Ζερβού κατά την τελευταία συνάντηση του συνόλου των ηλεκτροπαραγωγών με την κ. Μπιρμπίλη για το νομοσχέδιο, με αποτέλεσμα –όπως όλα δείχνουν– να μπλοκαριστεί κάθε συζήτηση για τα ΑΔΙ, αλλά και να εκδηλωθεί το δημόσιο ξέσπασμα του κ. Ζερβού, ο οποίος υπεραμυνόμενος του ρόλου της ΔΕΗ σημείωσε ότι όποια και αν ήταν η στήριξη του Δημοσίου προς τη ΔΕΗ, αυτή αξιοποιήθηκε με επενδύσεις για τον εξηλεκτρισμό και δεν μετατράπηκε σε καταθέσεις στην Ελβετία.