ΥΠΕΚΑ: Αϊ Στράτης: το πρώτο πράσινο νησί

Ολοκληρώθηκαν οι διεργασίες σχετικά με το έργο «Υποστήριξη των Πολιτικών και κάλυψη μελλοντικών αναγκών- Πράσινο Νησί» και εκδόθηκε η πρόσκληση χρηματοδότησης των σχετικών έργων προς τον Δήμο Αγίου Ευστρατίου. Προκειμένου να γίνει ο Αϊ- Στράτης το πρώτο πράσινο νησί στην Ελλάδα, όπου η ηλεκτρική ενέργεια θα παράγεται αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές, αιολικά, ηλιακά πάρκα και βιομάζα, έπρεπε να σχεδιαστεί η υλοποίηση του έργου σε πιο ορθολογική βάση, μειώνοντας τις τεχνικές και οικονομικές επισφάλειες, διατηρώντας ωστόσο τον καινοτομικό του χαρακτήρα. Στόχος του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας (Γ.Γ.Ε.Τ) του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων που θα είναι η χρηματοδοτούσα Αρχή, ήταν η εξάλειψη των γραφειοκρατικών εμποδίων που αφορούσαν τους Φορείς Υλοποίησης & Διαχείρισης του έργου και τη διαδικασία χρηματοδότησής τους. Τα συγκεκριμένα εμπόδια αποτέλεσαν και το βασικό λόγο για τον οποίο δεν είχε προχωρήσει η υλοποίηση του έργου. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 8.903.498,57 ευρώ και περιλαμβάνει τις ακόλουθες παρεμβάσεις:

1. Έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας: Εγκατάσταση στο νησί ανεμογεννητριών ισχύος 500 kW και φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 100 kW, σε συνδυασμό με μονάδες αποθήκευσης της περίσσειας ενέργειας που παράγεται σε συσσωρευτές, αλλά και σε μορφή υδρογόνου.
2. Παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας και κάλυψη θερμικών και ψυκτικών φορτίων με χρήση Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας (ΓΑΘ) σε δημόσια κτήρια.
3. Αυτόνομες σταθερές εφαρμογές παροχής ενέργειας βασισμένες σε φωτοβολταϊκά και κυψέλες καυσίμου σε κτηνοτροφικές μονάδες του νησιού, οι οποίες δεν έχουν σήμερα πρόσβαση στο ηλεκτρικό δίκτυο της ΔΕΗ.
4. Έργα πράσινων μεταφορών (ηλεκτρικών οχημάτων και οχημάτων υδρογόνου), καθώς και αντίστοιχων σταθμών ανεφοδιασμού. Πιο συγκεκριμένα θα εγκατασταθεί στο νησί σταθμός φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων με ενέργεια προερχόμενη από φωτοβολταϊκά, καθώς και σταθμός ανεφοδιασμού οχημάτων με υδρογόνο («υδρογονάδικο»), ο οποίος θα είναι και ο πρώτος αντίστοιχος σταθμός που υλοποιείται στην Ελλάδα.
5. Λοιπές πράσινες παρεμβάσεις, όπως υδροπονικά θερμοκήπια, βιολογική γεωργία, αλιεία και κτηνοτροφία.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σχεδίασε το έργο, με Φορέα Χρηματοδότησης τη Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων και Φορέα Υλοποίησης το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ), με την υποστήριξη ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Παράλληλα, θα ιδρυθεί άμεσα ο Φορέας Διαχείρισης στον οποίο θα συμμετέχουν η Κοινότητα Αγ. Ευστρατίου, η ΔΕΗ, ΔΕΗ Ανανεώσιμες και το ΚΑΠΕ.

Σε πρώτο στάδιο, ο στόχος διείσδυσης των ΑΠΕ θα αγγίξει το ποσοστό του 85%, ενώ σε δεύτερο στάδιο θα εφαρμοστούν μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας σε κτήρια και θα αναπτυχθούν έξυπνα δίκτυα, με στόχο την επίτευξη της διείσδυσης των ΑΠΕ σε ποσοστό της τάξης του 100%. Το έργο, το οποίο είχε προαναγγελθεί τον Μάρτιο του 2009, δίνει προτεραιότητα στη διασφάλιση της παροχής ηλεκτρισμού στους κατοίκους του Αϊ Στράτη, τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και μετά την ολοκλήρωση των έργων, ώστε να τροφοδοτούνται από ένα αξιόπιστο σύστημα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Αϊ Στράτης, όντας το πρώτο μη διασυνδεδεμένο νησί της Ευρώπης με τόσο υψηλό ποσοστό διείσδυσης πράσινης ενέργειας, θα αποτελέσει υπόδειγμα για το «πρασίνισμα» όλων των ελληνικών νησιών. Επιπλέον, θα συμβάλλει στην ανάπτυξη ελληνικής τεχνογνωσίας και εμπειρίας στην υλοποίηση ολοκληρωμένων νησιωτικών συστημάτων με υψηλότατα ποσοστά διείσδυσης ΑΠΕ, αλλά και εφαρμογές μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και «πράσινων» μεταφορών.
Με την ολοκλήρωση του έργου, ο Φορέας Διαχείρισης θα είναι οικονομικά βιώσιμος, με ίδιους πόρους που θα προέρχονται κυρίως από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Το έργο θα συμβάλλει καθοριστικά στη γενικότερη ανάπτυξη του νησιού, καθιστώντας τον Αϊ Στράτη ένα «ανοιχτό εργαστήριο» δοκιμών και ανάπτυξης ελληνικής τεχνογνωσίας στους τομείς της πράσινης ενέργειας και οικολογίας με παγκόσμια αναφορά.