Κοινοτικό φρένο στην ανταλλαγή λιγνιτικής ενέργειας

Από την Ημερησία...

Φρένο στα σχέδια της κυβέρνησης για τις ανταλλαγές λιγνιτικής ενέργειας της ΔΕΗ βάζει η Ευρωπαϊική Επιτροπή και πλέον η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος καλείται να τροποποιήσει την πρόταση, διαφορετικά η Κομισιόν θα επαναφέρει στο τραπέζι την πώληση του 40% των λιγντικών μονάδων της ΔΕΗ.

Τη χαριστική βολή στο σχέδιο έδωσαν τα αρνητικά αποτελέσματα του τεστ αγοράς που έκανε η ίδια η Κομισιόν, προκειμένου να βεβαιωθεί ότι το μοντέλο των ανταλλαγών θα βρει ανταπόκριση και θα υλοποιηθεί στην πράξη. Οι ανταλλαγές λιγνιτικής ενέργειας ήταν η ισοδύναμη λύση που πρότεινε το υπουργείο, προκειμένου να αποφύγει την πώληση μονάδων της ΔΕΗ και αφορά στη διάθεση ηλεκτρισμού από τα λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ σε ευρωπαϊκές εταιρείες, με αντάλλαγμα την πρόσβαση της ΔΕΗ στην ηλεκτρική ενέργεια της άλλης εταιρείας (swap).

Το σχέδιο, που προέβλεπε την ανταλλαγή 457 λιγνιτικών ΜW κατά τη μεταβατική περίοδο και επιπλέον 900 MW στη διάρκεια του μακροχρόνιου προγράμματος, υποβλήθηκε στις αρχές Ιανουαρίου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τέθηκε σε διαβούλευση. Τα αποτελέσματα όμως, με βάση τις παρατηρήσεις και τα σχόλια των 22 ελληνικών και ξένων επιχειρήσεων κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά ήταν. Οι Βρυξέλλες ενημέρωσαν το υπουργείο ότι για τα μακροχρόνια swaps, που για την Κομισιόν αποτελούν δομικό «συστατικό» του όλου μοντέλου, το ενδιαφέρο ήταν μηδαμινό, καθώς καμία ξένη εταιρεία δεν παίρνει το ρίσκο για το λιγνίτη μετά το 2013, όταν θα πρέπει να αγοράζονται δικαιώματα εκπομπής ρύπων για το σύνολο των εκπομπών CO2.

Το ελληνικό σχέδιο είχε επικριθεί εξ αρχής. Κατ' αρχήν αποκλείει τις ελληνικές εταιρείες παραγωγής ηλεκτρισμού από τη συμμετοχή τους στα swaps, εφόσον καμία δεν έχει ηλεκτροπαραγωγή στο εξωτερικό, προκαλώντας αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος τους, τη στιγμή μάλιστα που όλες οι εγχώρες εταιρείες χρησιμοποιούν ως καύσιμο το φυσικό αέριο, χωρίς να τους έχει δοθεί η δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν το κατά πολύ φθηνότερο λιγνίτη. Αλλο «τρωτό» σημείο του σχεδίου είναι ότι δεν προβλέπει ανταλλαγές από συγκεκριμένες λιγντικές μονάδες αλλά προτείνει «καλάθι» λιγντικής ενέργειας, που όμως έχει το μειονέκτημα ότι με τους ισχύοντες κώδικες της αγοράς δεν μπορεί να πουληθεί στο σύστημα. Για να περπατήσει η πρόταση, θα πρέπει είτε ο ΔΕΣΜΗΕ να αλλάξει τους κώδικες, είτε να επιτραπεί η διάθεση ενέργειας από συγκεκριμένες μονάδες, εξέλιξη που φαίνεται να την εξετάζει το υπουργείο.

Ανοικτό όμως παραμένει το θέμα της συμμετοχής των ελληνικών εταιρειών παραγωγής ηλεκτρισμού στο νέο σχήμα. Ο Σύνδεσμος των Ανεξάρτητων Εταιριών Παραγωγής (ΕΣΑΗ) έχει αντιτάξει την ενοικίαση μονάδων και έχει δηλώσει ότι θα προσβάλει στην Ε.Ε. την όποια απόφασή τους απολείει, εκτιμώντας ότι έτσι παραβιάζεται το ίδιο το «πνεύμα» της απελεθέρωσης της αγοράς ηλεκτρισμού.

Πώληση μονάδων
Η Ε.Ε. ζητά την πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ για να απελευθερωθεί η λιγνιτική ενέργεια. Η Ελλάδα έχει παραπεμφθεί στο ευρωπαϊκό δικαστήριο για την καθυστέρηση στο θέμα αυτό. Η εναλλακτική που θα είχε, να επιτρέψει το άνοιγμα νέων ορυχείων λιγνίτη, π.χ. στην Ελλασσόνα, τη Δράμα κ.λπ. όπου υπάρχουν αποθέματα, προκειμένου να γίνουν ιδιωτικά λιγνιτικά εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής έχει απορριφθεί από την υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Τίνα Μπιρμπίλη, επειδή θα οδηγούσε στην αύξηση των εκπομπτών διοξειδίου του άνθρακα και σε ανατροπή των στόχων της ενεργειακής πολιτικής αλλά και των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων για το 20-20-20, δηλαδή μείωση της εκπομπής CO2 κατά 20%, διείσδυση 20% των ΑΠΕ στην κατανάλωση ενέργειας και εξοικονόμηση ενέργειας 20% ως το 2020.